пиле (ср.)
Штом татко ти загина, сабјата твоја повторно ја прероди Река ко пиле што пиштела в орлови нокти, во која Гега ја навредил сека домакинска куќа...
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Пред свадбата девојките, затворени ко пилци, сред мечтите се носат рој. Нив бог ги гледа.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Пржено ли пиле, јајца, младо л' тл'сто јагне, млеко ил' кисело, л' пресно, баница ил' мазник, или пресен леб домашен, в подница испечен, пресно ил' сирене, ил' масло кравско или овчско, сѐ, што сакат ага-Турчин, сичко да му дават.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
– „Сполај ти, Господи, сполај ти, бре стрико, што беше била клетвата лоша, им рекол Силјан, татко ми кажуваше за две пилиња што се кај нас в поле, едното го викаат Сиве, а другото Чуле.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Тие две пилиња и ти сам си ги видел и си ги чул, синко, в поле кај си стојат по шипјето и глогјето и си пеат; едното си пее: сиве, сиве, а другото – чуле, чуле.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Море колку за нив знаеме оти се сторија од брат и сестра две пилиња, му рекле сите, туку тој век друг бил, кога шетал Господ по земи и светците, да слушале луѓето што зборувале, а пак севишниот век повеќе ѓаволот шета по земјава, да од тоа тебе не те веруваме да си бил штрк.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Почнува да пее болно како нешто од срцето да му се кине): Пилето пее, на пат ќе одам, на пат ќе одам, туѓа туѓина!...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
ПОЦКО: Е, ај, како пиле, така здрави и живи биле, а најмногу да си здрав и жив ти, куме Давадосе! (Пие, и дава на Петрија.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
АРСО: Тоа така се вели зборот само, инаку чорбаџиите ги јадат пилињата и прасињата, а сиромасите — опинците.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
АРСО: Е, така е. Туку кај кумот ќе имаме и појако вино, и сѐ поубаво: и пилиња, и јагниња, и прасиња.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Пилците пеат - ти плачеш, сонцето грее - ти темнеш.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Сонце светло ми светеше гора ми се зеленеше в гора пиле песна пее.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Мејанџи море, мејанџи, Донеси вино, ракија, Да пијам да се опијам На бели гради да заспијам Стамено, Стамено, Де гиди, пиле шарено
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Нели Раткин глас ми дочу таа ми ти пуста гора, од жал, леле, лисја рони и на Ратка кротко збори: „Дејди, Радо, пиле младо, што ал, Радо, ми те најде, та сред тоа ноќно време тага виеш, с’лзи лееш?
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Пилиња пеат – во китна гора, и орач рано – на нива ора,- се зори зора ...
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
- Има итри и умни пилиња. Ластовичките, кога бегаат наесен преку море, не можејќи да ја прелетаат водата, се качуваат на кораби.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Ќе ми ти наврцка еден булук, сете како пилци, а ти ајде со твојте, оди, работи, рани и. Mope, срце ќе и јаде, кога јас 'ќе и рана! Рани ќе ранат по мршата!
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
- Седиш овде и чекаш пилиња божји со барут да ги изгориш.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ама за ѕверот - мечката или рисот... Земи ги пилињава шумски.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Едни ги пикаа своите годиначиња во градите, а тригодишните под широките кошули и така клечеа врз нив како квачки врз пилиња; други ги криеја децата зад иконите; една го кладе детето во камарата каде што попот врши проскомидија; друга го бутна во мазгалката зад иконата на св. Илија, а сите зедоа в раце по една икона, натпреварувајќи се која да ја земе иконата на Ристоса, св. Богородица и света Петка, надевајќи се дека нивната сила е поголема од онаа на другите светци, та белким и ќе ги заштити барем децата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
