граматика (ж.)
И како што се размешаа јазиците и наравите и обичаите, наредбите и законите и искуствата*: на Египќаните - геометријата, на Персијанците, Халедеите и Асирците - астрономијата, гатањето врачањето, маѓепсувањето и секаква човечка вештина; на Евреите пак, светите книги, а во нив е пишано дека Бог го создаде небото и земјата и сѐ на неа и сѐ по ред како што пишува; а на Грците - граматиката, реториката и филозофијата.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Правила за тоа тьа се изложатъ во грамматика-та.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
По враќањето од Македонија Лавров заедно со Мисирков работи врз „граматичкиот опис” на Мисирковиот роден говор, а самиот Мисирков направил „опис на неговото родно село Постол на месниот говор” што е всушност неговата прва досега позната научна работа на македонски јазик (1900).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
130. Словенецот Франц Миклошич (1813-1891) е еден од најистакнатите слависти во 19 век, автор на „Споредбена граматика на словенските јазици”, „Речник старословенско-грчко-латински” и „Етимолошки речник на словенските јазици”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И тие луѓе да изработат една граматика што им одговара на севернословенските народности, па да остане како света книга за сите училишта, а и за пишување други книги“ /1875/.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Стојан над речник работи, Никола над историја а Панче над граматика.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Осумнаесетото лето откако почна животот, Иван, функционираше како прецизен механизам на часовник, се во одредено време: фудбал, стихови на класици, француска граматика, одмор. Беше и амбиција и умереност.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Анализирајќи ја музичката структура на поезијата, Соломон Маркус во неговата „Математичка поетика“ коментира две во основа противставени теоретски стојалишта: едното е дека звучната убавина на стихот не може да делува независно од смислата која ја имаат зборовите во песната и дека звучната релевантност вон лексичките и граматичките морфеми всушност и не постои.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Бистриме така граматика, политика, а ветрот нѐ удира в лице, нѐ бричи на суво. Ја ваби зимата ветрот и ни ги собира очите, ни ги сменува погледите, ни ги разменува.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
А потоа ме молеше да напишам граматика на говорниот ми јазик, што требаше да му ја испратам во Виена, а некои грчишта и Албанци од околните места на отечеството, подбуцнати од други, несправедливо го наклеветија дека украл книги, а вистината е дека неколку наши соотечественици на драго срце му подарија неколку книги...
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
По една година од париското издание на Мицкиевичевиот Пан Тадеуш и од Сонетниот венец на Словенецот Прешерн, Неофит Рилски ја создава првата бугарска граматика и ја објавува Јаков Грим својата Германска митологија.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Имаше стари енциклопедии, книги од областа на астрономијата, историјата, правото, историјата на религиите, речници, граматики, мапи, атласи.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Третото читање или подобро третото погрешно читање е засновано на граматиката на насловот: зборот „тераписки“ е придавка која ја модифицира именката „разговор“.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Класичната филологија и компаративната книжевност, лексичката статистика и етнографијата, социологијата на јазикот (на масата) на одредена класа, формалната реторика, поетиката, студиите за граматиката се комбинирани со цел да се разјасни актот на преведувањето и процесот на „меѓусебниот живот на јазиците“.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Ако сакате граматичко правило: прирокот фонетски се совпаѓа со субјектот: На пример: Le negre aigrit, les negresses s ,aigrissent ou maigrissent. (Црнецот се скиселува, црнкињите се скиселуваат или ослабнуваат. Фонетската игра со зборови се губи во преводот; заб. на прев.)
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Напиша дека еден од неговите планови се темели на поклопувањето на звуковите: „Ако сакате граматичко правило: глаголот по својот звук се совпаѓа со субјектот: на пример, Le negre aigrit, les negresses aigrissent ou maigrissent, итн.“
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
„Јас сум роден“, зарем не, е еден од најнеобичните искази што ги познавам, посебно во склопот на француската граматика.
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
Бидејќи самата оваа врска претставува некаков однос во реалниот свет разумно е да се претпостави дека постои некаков начин за изразување на карактерот и својствата на врската со помош на граматичките правила на јазикот.
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
Оној којшто еднаш ќе ги раздува сите тие моќници со кои сталежот мавта како врачевите со своите фетиши - неговите големи писатели, неговата Џоконда, неговите столови Луј XV, неговата убава граматика, неговиот изумрен стерилен јазик, целото негово купиште конзервирани мртовечки коски коишто ги потстава како уметност и култура - оној кому што ќе му успее да му дојде од газот до главата дека вистинската жива уметност, единствена, и вистинското инвентивно творештво се на негова страна, а не маскарадите под покровителство на министерствата, тој ќе го потисне алчниот сталеж.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Но, исказот „Цут рози во се црвени и пролет” е бесмислен во рамките на логичките правила (граматика) на обичниот македонски јазик затоа што не соодветствува на каква и да било состојба што може да се набљудува во реалниот свет.
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
