засака (св.)
Санким малку беќари ги има, та не ќе си најдеш друг да те засака.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
И го засакав кралчето, му се насмевнав.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Но кога виде дека Крчо заради неа ја остави татковата куќа и се пресели кај сестра си, уште толку го засака и се ослободи.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кога лежеше сам, напнат од несоница и загледан во вжарениот врв од цигарата, не ѝ веруваше, патеше, можеби не зашто не можеше без неа и не зашто можеше да ја засака повеќе од првата.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Јас, исушен, љубимец на вековите, ги засакав сите добрини и зла и сета жилавост на оваа голотија крај мене сум ја исцицал.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
А кога ја виде неговата бистрина, послушност и храброст во неколку борби околу Сингидум, го засака како вистински син.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Добро. Тогаш прими еден пријателски совет: ако си ја засакал - остави ја.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Треба ли тоа да значи дека ти си ја засакал таа жена? (Се обидува да се соземе од пијанството.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Општеше само со рацете, а својата работа ја засака како ниеднаш дотогаш. Тука го запозна и него.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Но кога виделе дека трговијата оди добро и дека чесно им се плаќа, тие од ден на ден сѐ повеќе се зближувале меѓу себе, се засакале и се спријателиле.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
10. Толку многу го засакав тоа небо Под кое погласно од звукот на поколението Осетив нешто горчливо и – тешко.
„Камена“
од Анте Поповски
(1972)
Така многу го засакав тоа небо Под кое погласно од звукот на поколението Осетив нешто горчливо и тешко.
„Камена“
од Анте Поповски
(1972)
Од овие денови Бојан посебно го засака шумарот.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Си легна уморна, а имаш време сѐ да видиш и сѐ да засакаш.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Војниците го засакаа новиот систем.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Сликарот се лутеше што татко му нема разбирање за тоа, но Столпника го засака толку што постојано идеше или го викаше дома да му помогне, да го упати во сликањето.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Сѐ што се случува во селото: добро или лошо, се случува на него: преку него врват и свадби и свадбари, и погреби и музики, и арамии и војски, по него во селото доаѓа една власт а си заминува друга, по него се испраќаат и пречекуваат луѓето за војници, печалбарите по светот; на него седнуваат старци и старици да се топлат на сонцето, на него везилките од селото се собираат да везат и пеат; на него се читаат наредбите на власта, по него се тркалаат бочви за да киснат во езерото; крај него се садат муренкови стебла за сенки; на него говедарот го собира добитокот за пасење; којшто ќе дојде од градот или околните места да купува и продава, на него купува и продава; тесните сокаци: одат кај ќе им текне; се кршат, се извиваат, се провираат меѓу куќите, кружат и пак одново се враќаат и излегуваат на широкиот пат крај езерото; по отпадоците што се фрлаат на нив, се знае која куќа што готви за јадење која што заклала; која бара заскитан добиток или деца, во која се веселат, а во која водат војна; по тие сокачиња, ако си невнимателен, можеш да се чукнеш во столче, во синија, во каца, во кош, во тезгере, да се слизнеш на лушпа од тиква, од лубеница, од лепешка; да цапнеш во бразда што одненадеж ти излегла, да се сретнеш со натоварено добиче со кое не ќе можеш да се разминеш; да ти лавне одненадеж од некоја порта куче, да те запраша некој кој си и кај одиш, да те викне некој што започнал сам во дворот да пие; низ нив и зиме и лете струјка ветер од езерото и шишти како низ тутурка, како низ оџак; галеб кога ќе се најде во нив, креска како да се загубил; боите на куќите: сината: луѓе вљубени во езерото, во мирнотијата, во спокојот; мудри, темелити, неизбрзливи во ништо, сигурни во она што го прават и говорат, верни на она што го преземаат или ќе го наумат; добри, предобри, душицата како на дланка да им се гледа; засакаат ли нешто - се врзуваат за него трајно и за век, како што се врзуваат земјата и историјата; зелената: скитници; непостојани во сѐ: во потфатите, во работата, во мислите, во духот, во зборот; она што го започнале денеска да го кажуваат, ќе го завршат вечер, утре, или никогаш; не држат многу за ред, за збор: зборуваат за работи што не им се доволно јасни, одговараат на прашања пред убаво да размислат, решаваат пред да бидат наполно сигурни; слобода и ширина имаат во сè; жените со рулче на раце или на босици седат на прагот; децата им мочаат кај им е ќеф, седат на прагот или скитаат по сокаци; очите им играат како во масло.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Кога ги видела за првпат тие деца за кои толку долго мислела, сфатила дека мое да ги засака.
„Друга мајка“
од Драгица Најческа
(1979)
И никој не може да ги засака оние кои се вљубени во него, ниту да ги придобие оние кои го мразат.
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
Другата мајка, ако се реши татко ти пак да се ожени, како таа што ве родила нема да може да стане, но може пак да биде многу добра и да ја засакате, зашто ќе ве гледа, ќе ве подига во добри луѓе.
„Друга мајка“
од Драгица Најческа
(1979)
