крал (м.)
Дор е бил жив крал ни Марко, земља била мирна, не глобеха неја Турци, не газеха неја.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Прилеп - то е име славно, тамо е живејал некога си крал ни Марко, в него е царувал.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Едно нешто не го зачува српското име во Македонија; тоа е карањето помеѓу крал Марко150 и кнез Лазар.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
148. Владетелот на северозападниот дел на Македонија, со седиште во Прилеп, кралот Волкашин, заедно со брата си Јован Углеша, загинува во Маричката битка со Турците кај с.Черномен (Одринско) на 26.9.1371 год.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
147. Кралот и царот на средновековна Србија Стефан Душан (1308-1355) мошне често е предмет на размислувањата на Мисирков, при што особено се нагласува посебниот однос на царов спрема Волкашина.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
А сега каде? Која школа требаше да ја одберам - жолтата гимназија нема од жалост по кралот или школата за злосторници на дивиот Кузман?
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Ние сме одговорни само пред лицето на господа и на кралот.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Но кралот беше убост, Пенчо страшило.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Во тоа време, козјачките селани, иако единствени против окупаторот, се двоумеа, не можеа да погодат: на чија страна да бидат - со голобрадите партизани или со кралските војници на Михаиловиќ, кои во името господово и кралско, со секое минување низ Пелинце оставаа зад себе пустош.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
„Знам, вие не сте Наполеон. Вие сте лекар. Мобилизација во името на кралот и татковината.“ „Лекар, точно“, рече изненадено.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Кос-коџа цареви и кралеви се тресат пред силниот падишах, та еден грст горјани ќе се спротивеле; не го верувам тоа!
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Дури и официјалната преписка со унгарските кралеви и великаши ја водеше на српски јазик.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
За секого везирот докладуваше: – Граф Никола Црепковиќ, пратеник на KB кралица Изабела од Ердељ – го претстави везирот Изабелиниот пратеник кој му донесе непријатен глас дека нејзиниот намесник фратар Георги се спогодува со крал Фердинанд да се отцепи Ердељ од султановата држава и да се присоедини кон Фердинандовата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
- Проклетници, не можеа ли да го отепаат тој пусти крал порано или подоцна, кога нема свадби, - гласно негодуваше Вита...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Дајреџијата свиваше раменици, не смеејќи да ја погледне жена си в очи, како да беше тој виновен што порано не го отепале кралот.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ние сакаме слободна Македонија, братска заедница за сите луѓе во Македонија, држава без цареви, кралеви, аги и бегови, во која ќе бидат рамни сите луѓе, без разлика на вера и народност.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Братска слобода, таква слобода и држава, каде што луѓето ќе живеат братски, држава без кралеви, султани, паши, аги и бегови.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Се проѕева кралот татко, на цртежот храбро трпи - дрвеници крв му пијат.
„Најголемиот континент“
од Славко Јаневски
(1969)
Имаше дворец на кој му завидуваа и кралевите.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Му рече ли лош збор - полош ќе ти врати; црната: ниту сака да те сретне, ниту сака да разговара со тебе; пред очите му е темно; сѐ на светот му е виновно; мудри се, знаат многу, со очи, со поглед можат да дознаат сѐ: кој си, што си, колку тежиш и што сакаш да речеш; во разговор со нив секогаш чувствуваш: меѓу тебе и нив голема далечина; не се напрегаат сѐ да чујат и разберат; на проклетството и на болот му робуваат; лилавата (јоргованлијата); постојано си потпевнуваат во себе или гласно: и во одење, и во работа и во кревет; во устата, на ушето или во малото џепче од палтото носат цветче - за салтанет; на секоја веселба први запoчнуваат да пеат; што било вчера, што било денеска, што ќе биде утре - не ги интересира; кога смируваат скарани, не сакаат многу муабети; на скараните ќе им речат: ајде чукнете се со чашките, оти главата ќе ви ја чукнеме; те фалат, те гушкаат, но сето тоа го прават без мерка; последни од кафеаната се прибираат дома; сивата: многу пребираат, џимрии во јадење, во купување, во облекување; надвор ако врне - продолжуваат по цел ден да спијат; од добиток не држат ништо, или сосем малку; за сѐ, па дури и нешто на милост да речат - колнат; клетвите им се помошни зборови со кои полесно се изразуваат; повеќето се тенкоусти, палени на збор, на јазик; кога е студено - мајката на господа му ја караат, кога е жешко - исто така; на гости, по свадби, од иста чаша или сафа не пијат; дома на прагот од куќата те пречекуваат држејќи ја вратата недоотворена; очите секогаш им се готови да те погледат напоречки, да те мунѕосаат; портокаловата: лични луѓе, секој сака од нивната куќа невеста да земе; кога врват девојките и невестите низ селото - како сонце да врви, сè пука на нив од здравотија, од личнотија; коњ аздисан скротуваат, пукнуваат; таа убавина, таа здрава јатка во нив ги држи до триесеттата година; по неа - одеднаш како зрел плод се што не може многу да држи, свенува, се олошува, се распаѓа; од никого лош збор не се слуша; благи и кротки и во очите и во лицето и во зборот; старичките чисто-пречисто се носат, мирисаат на мискинсапун, на калофер, но не доживуваат длабока старост; прават куќи понастрана од другите, истакнати, видливи; добиците им врват низ посебен влез за во кералот, не низ дворот да им го балегат и гнасат; кога крштеваат дете, врват низ селото како кралска процесија, како крал да се крунисува; ако седиш со нив, имаат моќ да те маѓепсаат, да те стават под влијание, да те владеат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
