кундак (м.)
ИЛИЈА: Жив за среќата на малечкото да не е сироче, а за поразот од кир Ристаќија! (Арнаутите навлегуваат и ги навртуваат кундаците од пушките кон присутните).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Поп Јакова силно го удри еден со кундакот од пушката по тилот и тој се струполи; се онесвести и така го врзаа.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Едно одделение од оние борци во англиска, или германска, или италијанска, или измешана од сите униформа, со шмајзери на градите, одело секогаш околу него, едно одделение партизани, штотуку слезени од шумата, по пустите голомразни улици на таа есен, кои во вечерите се исполнуваа со митинзите, баклјадите и демонстрациите, а во другото време оној се шетал низ тие улици и ретко кога излегувал без својата охрана, без тие добри, наивни борци, ослободители, со долги коси одзади, со реденици, оние што се фотографираа сосе шмајзери по црвоточните фотографски работилници, а нивните фотографии мрзнеа по излозите, избоени со мастилави бои, вплетени во некакви срца, или излепени на џепните огледалца, оние сѐ уште со крпени петокраки на капите, што имаа најразлични и најнеобични форми, оние со изрезбарените петокраки на кундаците и со толку решки во дрвото, колку непријатели секој од нив убил, едно одделение такви борци, поредени од сите негови страни, а тој во средината, натегнат и голем, плештест и црвен во вратот, широк и мирен во чекорот, со неколку пиштоли и слични тракатанци, додека луѓето наизлегувале на прозорците и тоа да го видат.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Гоце скрцка со забите, уште еднаш цврсто го стегна кундакот од малихерката и извика: - Удрете на поробителите!
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
- Визбите, внимавајте на визбите! - свикав и летнав по скалите надолу. Резето спука од тресокот на кундаците.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Образот му беше стиснат до студениот кундак на пушката, а прстот беше затегнат на чкрапалото.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Го стегна лактот кон кундакот и рече: - Едно, - рече и зачека малку.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Тоше, којшто, исто така како Толета, располагаше со добра физичка сила, се заврте да го види Толета и намисли да преземе некоја одбрана, но Толе го шибна со кундакот и тој тргна по другите.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
— Ми рекоа, брат Толе, ако не можиш да вирееш по селата тие би те испратиле во Бугарија, да се зас'ниш и да се одмориш, — му ја пренесе Гуле поканата да го напушти Толе Мариово и да оди во Бугарија.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Во Градешница фрли мерак на убавата Неда Романова, та го натера стариот поп Тодора да го венча горе во ливадите; во Старавина и го слушна гласот на Марија Милетова кога го опљачка Сивета и, кога ја викна да ја суди што одела со Мушон Евреинот од Битола, кој имаше дуќан во Старавина, место да ја осуди, тој се загледа во неа и си ја фати посестримка за тоа село; во Бзовиќ пак се фати свети јован со Петрета Мијаков заради неговата млада Севда; во Вепрчани со Јана Којдова, и така со ред, та и од таа страна си го уреди животецот: да не му врви времето напразно.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Војниците ги симнаа кантите со бензин од камионите и јурнаа по куќите да ги штркаат: пламенот вивна и луѓето почнаа да лелекаат, да се раздвижуваат, да напинаат да го скинат обрачот, но војниците со бајонетите и кундаците ги натискаа еден во друг.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
А на пругата, што ќе видиш: купишта војнички казанчиња, матерки, порции, пушки без кундак, железни колци и ногалки од топови и шлемови и што не. Сето истурено, израстурено, сплескано.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
А не е тоа тропање, туку и удирање, небаре со секира, со кундак, со клоци. Едни удираат на малата други - на големата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Бугарските војници излегуваа од училиштето, до гробиштата, и поставуваа стражари околу селото. „Сутрин ште трсим шумкарите“ , зборуваа некои од војниците и погледнуваа кон планината.„Ќе им се фатите за кундакот“ , шепотеше Дуко Вендија, крстејќи се со левата рака.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И ми се чинеше дека истото прашање го поставуваат за човекот што стоеше под бандерата сите оние од котлината на смртта од истурените шатори, оние што со наведнат поглед погледнуваа накај столбот, носејќи ги на врвот големите камења по патеката со расфрлени парчиња бодликава жица, тапкајќи по неа со боси стапала, и оние кои папсани ги трпеа ударите со кундаци и челични камшици.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Му врза Јандре оглавник на гуша на попот српски и го поведе од куќа во куќа; му тропаше на една тенеќија и удирајќи го со кундакот на маликерот, му заповедаше Ајде сега, Божано, кажи како се тркала стар дедо со стара баба.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И му заповедаше, удирајќи го со кундакот, Ајде сега, Божано, покажи како јава комита српски поп.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Го досегам врвот од цевките, мушицата, чкрапецот, кундакот.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
И — оф, леле — го крева еден кундакот, замавнува...
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
3. Пушката е основно борбено оружје. Служи за уништување на непријателот со оган, нож и кундак.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
