море (ср.)
Толку е силен тој огин, да падне морето и сите реки у тој огин, не можат да угасат ни една искра.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Тогива ќе да затрубат от небо седм труби ангелскии, и от тие труби ќе да се потресат небо и земља многу страшно, и ќе да падне слнце и месец и ѕвезди, а небо ќе да се свие како перде, и сите води и море ќе да се изсушат, а земља ќе да се запали да гори со силниј огин.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
– „Море браќа бре, ами Силјан е шетан човек, им рекол некој стареа, тики видел земја секаква, ти видел море, тики со секакви луѓе се кунуштисал, да од тоа Силјан се научил вакви приказни и сторении да ни кажива.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Откога видел Силјан оти не веруваат, почнал да им кажува што му правел на татка си, како го поучувал татко му и тој не слушал, како се главил со дуовникот, како влегол во морето, како се нашол на долна земја, како правел муабет првата вечер у Аџи Кљак-кљак, како му прикажувал за старецот што го отепале децата и што колнал, како излегле двата извора од кога им изумреле сите деца од големата сипаница, како се сторил штрк и си врзал шише на гуша и како патувал од штрковата замја преку широкото море, како дошол над Плетвар и го окршил шишето, та си останал штрк и си дошол дома.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
- „Ами како се удави сиромашкиот дуовник в море, бре чедо?“ му рекол татко му.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Последнава за Србија има поголемо значење, отколку за Бугарија, оти Бугарија може да излезе на Егејското Море и преку Кавала и Деде-Агач.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Освен тоа, на Византија ѝ помагаа да ги држи Македонците во послушност и џадињата или друмиштата што се направени за воени потреби уште од Римјаните и ја пресечуваат Македонија од исток на запад, т.е. од Белото Море кон Јадранот и од југ кон север крај Вардар, т.е. од Белото Море кон Дунавот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И на Србите и на Бугарите за зачувувањето на својата државна самостојност, за задоволувањето на своите животни државни потреби, секогаш им бил неопходен излезот на Егејското Море”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Далеку, може дури преку море... На секого си туѓ... Нема со кого збор да промениш, солза да размениш!
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
ЈОРДАН: Сполај му на господ. Да не се поплачам, ако не тече, капи. Ама капка по капка, море станува...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Свети Никола златен, што ги ведриш и облачиш морињата, варди ни го и чувај ни го Анѓелета од секакво лошо; однеси ни го здрав и жив на местото.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Нема ли бел ден, нема ли ден да е над деновите, ден да е на аргатите - ден - с’лнце вишен високо ден - море ширен широко, с’лнце да запре, да стои и времето зачудено: срцето пука обрачи и плиска знаме алово, срцето што се отвора и шири ширно широко - целиот свет да загрне!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Се чинеше дека немаат крај, се губеа некаде во мрачната подводна далечина. – Јас вечно ќе ги цицам соковите на земјата и, еве тука ќе ги исфрлам, како в море ...
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
А сега? Како море не раздели блатото, ни ги потопи нивјето, а пустата небидница и животот ни го зацрни.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Бел афион во тебе расцутил, жито расте, класи до појаси, ко море се лулеат по тебе – вширни ниви бурните овеси...
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Песни ечат во твои пазуви, рофка земја со трактор се оре, план сеидбен, норми надфрлени, поле мое, ко широко море!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
По нашите градои, фабрики, села, далеку одовде до Јадранско море, ден нека се слави, Републико мила, глас нека се чуе до небото горе!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
- Има итри и умни пилиња. Ластовичките, кога бегаат наесен преку море, не можејќи да ја прелетаат водата, се качуваат на кораби.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
— Море сноп, пријатели, токо и снопјето не се едно! Има сноп и сноп.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се почувствува слободен, одврзан, без нарилник, без самар пашито добитче, ждребе, јаре, теле. Не, не, нешто уште послободно: срнче, еленче, сокле кое не знае за никакво ропство ни ограничување; кое никој не може да го задржи кај што ќе сака да оди, по земја или по небо, преку планини, преку реки и мориња, на крајот на земјата и кога сака пак да си се врати во седелцето.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
