набљудува (несв.)
Мала набљудателност треба за да се убеди човек во таа вистина.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Бојан го набљудуваше и однесувањето на кучката.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Од долги проучувања и набљудувања, веќе имаше и свои заклучоци: ако ѕвездите од северната страна започнуваат како престоени цветови да венат губејќи ја бојата и сјајот, претскажува дека ќе фатат големи болести по луѓето: улери, дамли, трески, тифуси, офтики, чуми, бисерки, приштови, заушки; по ајваните: шапови, бутури, метили, лигавки, сараџи, красти, струпци; по кокошките: слепило, вртиум; по кучињата: беснило; по полето: каклици, жудилки, глутници, спарини, мемли, скувалки, пепелаш; по дрвјата: пајажини, гнилачки, имела, трат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Ги набљудувам низ стаклото на експрес – ресторанот како на сите страни се разлеваат и се претопуваат во Градот.
„Младиот мајстор на играта“
од Александар Прокопиев
(1983)
Ако првата книга тоа го наслути, „Нова Пасквелија“ несомнено потврди дека со Чинго во нашата литература стапи автор кој загрижено и ангажирано го набљудува животот, бескомпромисно го одразува сето она што се одвива пред неговиот љубопитен поглед и дека таа загледаност негодува и се напрега до прснување, до иронија, до темен, мрачен хумор секогаш кога во тој живот пукаат нишките на хуманото и разумното, секогаш кога се расплинува и исчезнува правината, кога згаснува идеалот, кога зацарува глупоста и незнаењето, секогаш кога заблудите и грешките ќе ја изопачат и убијат убавината и човечноста.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Набљудувајќи го поленот под микроскоп, пресмета дека во еден цвет од јаболко има околу сто илјади поленови зрнца; во цветот од божур, околу три милиони; во реса од леска, околу четири милиони; во реса од бреза околу шест милиони; а пак во ресите на брестовите и костените по неколку милијарди поленови зрнца.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Ме вџаши нејзиниот мир. Неискажливо тажно, без отпор, нејзините очи ме набљудуваа од друг свет , како да ме жали и теши во ист миг.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)
Пред него трговците живо гестикулираа, попот, зацрвенет, истураше навреди и клетви, а тој, од својот скриен агол, мирно ги набљудуваше како смешни, несмасни кукли.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)
Најмногу душата му се собираше кога делкаше воденички камења; со денови вртеше околу карпата од која требаше да се издвои поголем камен од кој требаше да се изделка воденички камен: ја набљудуваше карпата, секоја нејзина жилка ја проучуваше: од каде трга и каде оди, каде се разгранува, слично на ботаничарот што ги проучува жилките на растенијата, како дрварот што го проучува дрвото од која страна да почне да го цепи; го проучуваше до каде оди цврстиот дел на каменот, а од каде почнува болниот; го обележуваше со креда, со керамитка, со врвот од глетото.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Во земјаницата од каде што набљудуваме фати таков студ што почнавме да смрзнуваме.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Некогаш, не внимаваше на часовникот. Ги набљудуваше луѓето суверено, како обожуваната актерка љубопитната публика, потоа лежерно ја играше својата ролја.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Трошноста на старите мерачи на времето трепери од повикот на неопходниот збор – не само во безбројност на заминатите исчекувања, туку и во коприната на воздушестиот превез кој ни го замаглува погледот додека го набљудуваме времето.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Сеедно е. Непроѕирното око од сред каменот безосетно го набљудува – мравка, неважна честичка во безличноста на Времето.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Набљудувавме како двегодишно дете учи да зборува и дадовме теорија за тоа како шемите на детето можат да ја репрезентираат неговата способност да го учи јазикот.
„МАРГИНА бр. 3“
(1994)
Како и многу други поборници на легализацијата, Бендоу се обидува да го преувеличи придонесот на криминализацијата во разорните последици на наркоманијата, како што се криминалот и „вовлекувањето“ на младите во недозволена трговија со дрога, така што го набљудува како незвисен фактор.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Некаде пред утрото почна да врне. Нашата соба имаше само еден прозорец, висок и тесен и стоев крај него и го набљудував дождот како твори река на сребрени иглички.
„МАРГИНА бр. 3“
(1994)
Го набљудуваше автопатот, но овој веќе не се придвижи.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Уверен сум дека Теодор* утрово ја набљудиваше едрената точка на воздухот.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Не споменувајте го синот, војната, смртта или старецот кој ја набљудува куќата.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Денес целиот ден го набљудував малиот хеликоптер како исцртува тесна мрежа над оваа моја земја, земја на прогон, хотелот „Нова Ружа”.
„МАРГИНА бр. 3“
(1994)
