поглед (м.)
Штом опасност видеше Кузман од негде, тој тешко мавташе оружје ледно. Во погледот - острина.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом поткрена поглед, започнаа пак да се редат тажачки, солзи без почин.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом слушаше ти за неговото убиство, твојот поглед пламнуваше а ужас; и, вцрвен од лутина, клетва ти даде во својот гнев - дека одмазда ружаш.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
136. Уште во својата прва научна работа „За значењето на моравското или ресавското наречје за современата и историската етнографија на Балканскиот Полуостров” (1897) Мисирков го сврте погледот кон моравскиот дијалект на српскиот јазик и воопшто кон етнографијата на Шоплукот како меѓник помеѓу трите етноса – српскиот, бугарскиот и македонскиот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Да. Секогаш, по секое прашање имало разни погледи.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Од мртвенски сништа тие ќе ве будат вас, јунаци смели, со песна и смешка, со гороцвет кревок, со цвеќа ве нудат, што лежите вие во гробнина тешка. Bo избрана куќа сте легнати тука на вишина свежа, и зелена, студна, и бескраен поглед насекаде пука и успива душа во возбуда чудна.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
118. Според Правилата на Дружината „Вардар” од 15.3.1894 год., целта на Дружината била: а) да работи врз испитувањето и запознавањето на својата татковина во земјописен, народностен и историски поглед; б) членовите на Дружината заемно да се помагаат, како во воспитен и морален, исто така и во материјален поглед; в) да работи врз сестраната подготовка на своите членови за да можат што подобро да му послужат на својот народ во државата на Неговото Величество Султанот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Милосрдна сестра со рачички мали за раната наша не наоѓа лека. Со милосни очи, со поглед што гали не ни носи таа нам преврска мека.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
ТЕОДОС: Мустаќите... Бетер ќе се од твоите... (Го свива погледот надолу, а ја крева горната усна нагоре, да ги види.) Бетер!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ТЕОДОС: (Влегува во ноќна, долга кошула, со мазно од вечерта избричено, а мрачно лице, на кое никогаш, ни за миг не светнува осмевка и ведрина, со густи, накуштравани веѓи кои го оцртуваат намуртеното чело и го засенуваат, правејќи го уште постуден студениот поглед; со остар, отсечен говор, кој скоро никогаш не е разговор со луѓето, ни со најблиските, туку карање, викање на нив, на најблиските најмногу, со потценување дури и презирање преку волја, како и да не заслужуваат со нив да се разговара.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
— Во нив Хегел ги разви своите учења, својот поглед на светот и општеството, не оставајќи во претераната совесност ни една област да не ја подложи и нeа на своето филозофско испитување и толкување.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Лист по лист кини лист по лист нижи лист по лист превртуј, притискај, лист по лист милно, таговно реди и на долга низа од капки пот и надеж со клетва и зелена јад, со корав поглед на очите матни по кревките лисја ж'лтозлатни прикаска горка на живот клет нанижи безгласна а така јасна.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
САВЕТКА: (држејќи ја на градите и со озверен поглед кон Илија). Што е, што кабает си сторила?!...
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
САВЕТКА: (која скришно од време на време ја подига главата и ја гледа што прави и се сретнува погледот со Антица).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Па што е живот и поглед стрелен ако не борба за народ мил: во дните тешки да бидеш верен, да развееш смрт над тиран гнил.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
За последен пат Мече фрли поглед на блатото: под зраците на сонцето што заоѓаше, водата гореше во крваво-црвени одблесоци.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Командантот зачудено крена поглед: – Види, види!
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Погледот им беше устремен накај сртот на Беласица што се одразуваше на јасното небо како остра црна рецка: таму некаде во нејзиното подножје, се наоѓаат младинските бригади, нивна крајна цел.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Солнцето светло над мене грее и фрла жарок поглед свој, знамето гордо над нас се вее, има ли посреќен од мене кој!?
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Пазува мои денес разгрнвам, - мојот е поглед ко солнце врел радоста моја ко сокол ќе летне на овој светол празничен ден!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
