презир (м.)
Ако се однесуваме со презир кон народниот наш јазик, ние само им враќаме со неблагодарност на нашите родители за сето нивно духовно гледање и воспитание. – Ние имаме и право, освен долгот, да го браниме нашиот јазик и тоа право ни е свето.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И имено тоа овоплотување на грчкиот презир кон нас и е причината да се викаме „Бугари”, а не историските традиции.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но тоа име го искажуваше презирот на Грците, а не и достоинства на Бугарите, затоа се придружуваше со зборот тврдоглави или „хондрокефалос”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
КЕВА: (Погледнувајќи го Теодос, прв пат во животот без стравопочит, дури со остар упрек и презир.) Ама...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Во тешка, неразбирлива и неполезна себичност, тие сакаа да се допаднат некому и секогаш се истакнуваа со нешто случајно и смешно што кај мене подоцна предизвика нејасен презир и гомарни сомневања.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Најобична глупост, зашто живеев пресметано и прецизно, со презир кон стихијата и лирската анархичност на моите врсници.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Студен човек кој има само презир за неговиот мрак.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
- Ви кажав... - Со презир рече таа и ја трасна вратата.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Длабоко се надигнуваше незадоволство и презир кон себеси, кон луѓето во овој проклет град, кон оваа тесна и куса, но бескрајно мачна за поминување, улица.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Гледајќи ја оваа маса од расчувствувани лица, Арсо се прашаше самиот себеси, зошто овие сериозни лица - запотени, стеснети и опијанети од љубопитност, ги заборавиле своите секојдневни работи, многу важни за самите нив и се претвораат овде во наивни, пакосни или добродушни гледачи, зашто им е потребно тоа да се согласуваат со оние што обвинуваат и на таков начин да си ги прават душите тврдокорни, барајќи во себе презир, непопустливост и казна за оние што се млади и непокорни, но очигледно способни да ја платат највисоката цена за таа своја непокорност, за тоа свое несогласување и за мечтата за нешто што го нема, но треба да дојде, зашто без него нема смирување и среќа.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Во неговиот глас имаше презир.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Имаше глас, во кој стоеше и презирот кон страот, што е толку блиску до нив. Тој воопшто не кружеше.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Потоа ги рашири крилата и летна високо, високо. Оттаму со презир гледаше на гората.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
И во моите очи имаше презир и решеност.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
На филолошкото безумство умните луѓе одговараат со смеа и презир, а на политичкото шарлатанство ние одговараме со негодување и пцости: бугарскиот народ нема друго оружје.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Еден од мајсторите го зеде јагнето и го завлечка накај темелот: јагнето насетувајќи ја опасноста, почна да блее и да напиња со глава да ја скине врпцата, но мајсторот го зграпчи за половина, го крена и го однесе до темелникот; кога јагнето го виде ножот што го измолкна мајсторот зафати посилно да прета и пожално да блее, да моли за спас; но мајсторот, го притегна поцврсто да не прета и му ја стегна устата; јагнето сега почна со погледот да го моли мајсторот да го пушти, да го ослободи; но мајсторот му ја затегна главата нагоре за да му го зарие ножот; кога виде јагнето дека му нема спас, дека мајсторот нема срце, душа, го погледа со презир, со омраза и смигна да не го види сечилото од ножот што му беше допрено до кожата; првин сети студенило во грлото, налик на допир на мразулец, а потоа силна болка, губење на воздух, на здив, на свест, се стресе, спрета со нозете, за последно сапна, потоа се успокои, како да заспа.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Ја носеше истата горчливост и презир кон толпата.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)
Е, тоа се вика вистинска банда, - се помислив воодушевено, погледнувајќи, не без презир, во моите момчиња кои одеднаш ми се видоа многу нежни, неприлично облечени во фармерки и патики, убаво исчешлани и премногу чисти.
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
- Фиданка Кукникова, змија, со презир но не и без восхит шепнал Адам Лесновец. - Била држанка, станала жена, сега е распуштеница.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Бонети рече: - Не ја исмејувам, но знам дека христијанството се засновува на суровост кон себе, на страдање, на лишување од сите благодети земни, на лишување од сѐ што примаат сетилата, потиснување на радоста, на желбите, на волјата, бегање од стварноста, презир кон телото, живеење само заради душата.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
