узда (ж.)
Детето малку заостанува. Би сакало да притрча и да се обеси на коњските узди, да се фрли пред колата. Но не го прави тоа.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Китките од шарената узда му паѓаа над очи и мошне го нервираа, но знаеше што носи на себе, та не се осмелуваше да прави што сака Свиленото сеџаде светеше врз седлото, а златните пулејќи на уздата ласкаа на есенското сонце.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Зелениот арапски ат немирно подигруваше под него и често ги тргаше рамењата од уздата, барајќи слобода да поигра под својот господар по рамното поле, но овој не му дозволуваше, и тој правеше цик-цакови по ливадите да ја смири својата бујна крв.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Питу трпки го полазија. Ја тргна силно уздата.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Возбуден, тој сербез му ја фрли уздата од коњот на зачудениот анџија, кој играше табла со еден турски заптија пред анот.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Пашата ги набра веѓите. Коњот под него исцвиле силно приклештен од уздата - се исправи на задните нозе. Пак исцвили.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
- Гоце, ме рани кучето! - извика селанецот што го држеше коњот за уздата.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
На сиромавиот секој може секаква узда да му стави.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
И тоа ја отпетла манлихерата и почна да стрела, држејќи ги уздите од коњот наврени на левиот лакт.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
10. ТАМАЌАРОТ И НА БОЛВАТА УЗДА Ѝ КЛАВА - зар посакува, итриот, нивите да му ги оре, колата да му ја влече или, пак, да ја јава и со неа да скока во кас де долу, де горе...
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
Си купи и наружа бел коњ со сите ѕрнѕулки, узди, ремења, а пушките од сите негови четници ги накова по кундаците со жолти черечиња и половини лири.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Кој на таков пргав јавач џуап ќе му дава кога узди ќе притегне на седлото седнат?!...
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
Сосем е отпуштен од узди. Зауздај го.
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
- Ене ти и коњ и седло и узда и узенгии, ми рече Николе Солески и ме одведе в пондила.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И лисјата се весели и светкаат небаре монистра на коњска узда.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
да не стекла пак реката, да не ги откорна овошките или само алето, е во Америка алињата им се дома, в среде куќа, е па водата нема узда, не се запира со прачка и со викање, а да ја видиш онаа вода што се оди со денови, еднаш ни рекоа денеска морето ќе игра, а кога игра морето, не играјте вие и кога зеде да рипа, да станува и да седнува, леле мајко, потплашена кобила, фучи и се пресега преку бродот и го прескока и 116
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Кога ми стасал Ѓурчин Кокале, опаша силјав - појас посрмен, на појасот сабја наточена, па се фрли коњу в половина, дрпна узда, дупна узенгија и привтаса црна Арапина.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Висок, тенок, ѕифт црн, со бело чело, со позлатени узди и седло и пресно поткован.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И кога на заповед на најстариот офицер, по дедо или по татко дебарски потурченик, неколку војници се стрчнале да го фатат коњот за узди, сите виделепод три јужни светкавици како кон нив трча кусоног човек со сплескано лице слично на погача, уште повеќе на месечина.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Ама коњот му го фатиле за узда.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
