даде (гл.) - да (сврз.)

Кога ќе се сетам, нешто не ми дава да ја отворам устата.
„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)
Одвај одам од исцрпеност, а сепак, нетрпението да пристигнам, не ми дава да подзастанам.
„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)
Го фати за кожата од која вратот и му го фрли пред врата на комшијата; му му го фрли ака на комшијата да не може да се посомнева во комшијата кому верата не му дава да има куче.
„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)
Еве, има уште два дена до Велигден.
„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)
Кога селанецот се доближи до стражата, еден од заптиите извика: - Стој, бре ѓаур! Дај да видам што носиш во кошницата!
„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)
Со надеж неумитна ја барам земјата која постојано пред погледот ми бега, повеста која не дава да се вообличи.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Направивме договор со Мало Виштани да ни дадат шуплив гранит и тие ни дадоа, а ние им дадовме да покосат ливаѓе во Бела Војца колку што требаше да се отплатиме за каменот.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Јас клетва сум дал да се борам за слободата на татковината!
„Духот на слободата“ од Војдан Чернодрински (1909)
Не знам што би дале да ме видат крај себе.
„Дружината Братско стебло“ од Јован Стрезовски (1967)
Го најдоа во одајата и Јована, потпрен крај зидот: го држи Трајко и не му дава да проговори; ги наредија сите седумина како апостолите на иконостасот во црквата.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
И мудурот и јузбашијата му ја стегнаа цврсто раката на Трајка и пак Сефедин го испрати и го втера во авурот кај затворените селани, клоцнувајќи го на вратата, за да им даде да разберат дека гневот уште не му е ублажен и дека ќе треба да го ублажуваат со петстотини лири.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
Главно е, море, да не дадиме да се расипат луѓе, та сермиата, стопанка и, луѓето а печалат!
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
Трајко влезе во темниот авур, а Сефедин ја затвори вратата и застана пред неа да наслушува што ќе разговара Трајко со затворениците.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
Трајко во кратко им исприкажа што направи на конакот и колку пари бараат за да им бидат спасени главите.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
МОРНИЦИ - Седат еден морков и една мортадела. „Морници ме фаќаат од месо“, рекол морковот. „А од морфиум?“, прашува мортаделата. „Заеби“, рекол морковот, „дај да фурнеме некои повесели теми: морталитет, морфологија, такви нешта.“ „Добро“, рекла мортаделата.
„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)
Но не им беше на сите дадено да наѕрат во тајната на мајсторската работа и да ја откријат нејзината убавина, којашто еднаш почувствувана, останува за цел живот врежана во срцето, како нешто најсилно, најмило и најсакано.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
- Ова личи на јогурт, - рече. - Јогурт? А што е тоа? - праша дедо Иван. - Градска матеница, - рече Бојан. - Само погуста, и не ти даваат да пиеш колку сакаш.
„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)
МИТРЕ: Кој, Панде? Хе, за кирајџија е роден! Митрејце, на земи го, фрли го таму пагурчево и дај да покаснеме пак да излеземе.
„Парите се отепувачка“ од Ристо Крле (1938)
КОТЕ: Дај да цицнеме, и така работа немаме (Пие).
„Парите се отепувачка“ од Ристо Крле (1938)
Маките ме намалија, не ми дадоа да пораснам.
„Улица“ од Славко Јаневски (1951)
Два или три дена големците зборуваа за големите победи и редум ги посетуваа бараките, а таму кој за колк се држи, кој за половина, кој на патерица се потпира, кој кашла та кашла, кој постела – рогозина не дава да се олади, кој учкур не врзува туку сал трча до кенефите...
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
- Колку ти е натоварена чантата, дај да ти ја поносам.
„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)
„Што има на ова ЦД?“ „Нешто досадно, адолесцентот Лири. Дај да одиме понатаму и да го реформатираме.”
„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)
Една спекулација е дека таквите вирозни хумани форми можеби веќе ги населуваат нашите компјутерски системи.
„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)
Во тој миг Зигмунд застана, ја поткрена раката за да одмавне со неа пред своето лице како да брка мушички, како секогаш кога мислеше дека она што му е кажано не заслужува одговор од него.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)
Но во вечноста сѐ што завршило во космичкото време одново ќе ја стекне својата смисла, која не ни е дадена да ја разбереме и доживееме дури сме во времето.“
„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)
Тогаш ми дадоа една германска книга со наслов Die Wahrheit ueber Bulgarien. Јас замолив да ми ја дадат да ја прочитам дома.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Плакав кога ја читав. Сакаш ли да ти ја дадам да ја прочиташ?
„Црнила“ од Коле Чашуле (1960)
Ама, нејзе од Бога ѝ е дадено да биде миротворец, па со стутканото малечко во прегратка, им се сипува на двајцата.
„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)
Но, овојпат место јајца, ги броеше дечињата во паралелката што ѝ ја дадоа да ја води.
„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)
Да, полн успех. Дај да ти ја стиснам раката, Павле.
„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)
Во душникот застануваат рабести грутки и не му даваат да дише.
„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)
така после и Бугарите нѐ држеа понастрана, првин ни дадоа да подработуваме околу казаните нивни, околу јадењата и Стеван Докуз стана поразговорлив, почна и тој да арчи зборови: ами судбина, Мирче, ќе ми рече, така ни било пишано, а јас ќе му одговорам: да му се мочам во писалката на тој што напиша така и Стеван ќе ја сврти главата и ќе земе да трупи дрва и да дроби компири и ќе џвака нешто-што било, - ќе прежива со устата, оти тој кога сака и колку сака може да огладне, колку што сака не може само да се најаде, гладта, ко кучка му стои на желудникот, во дупнато решето водата николку не стои,
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Проста жена, ама мајка ти е не можеш да ја смениш. Таа прва ти дала да јадеш.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Пред прикаската, вмугри, го довлекле гладен и исцрпен и, сожалувајќи го стар и нагрнат со безбојна черга, му дале да јаде и му дале ракија.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
„За неговото изгорено месо сега е лек крв од желка. Може и крв од лилјак.“ „Да му дадеме да се напие вода?“
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Така лутајќи ноќе од шума до шума и од село до село, по тринаесет години, се нашол на своја голема несреќа во Лесново ...
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
„Овој шарлаган е од афионово семе и од сусам. Измачкај го со него.“
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Најпрвин бил водач на маски со кои се распоредувале бурињата со барут носени од места и по патишта што само тој и главарите ги знаеле, потоа му дале да определува деноноќни смени во работилниците за оружје, да бдее над мајсторите, да ги испитува пушките и камите и, според распоредот на бунтарскиот командант Кара-Тошо, да им ги доделува на нестрпливите чети на чие чело веќе стоеле војводи.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Но знаел, и постарите можеле тоа да го знаат, дека Онисифор Проказник не ќе им даде да го заколат волето.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Можеби го повторил она што пред тоа некој друг го рекол.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Кога гратчето Негуш дало клетва дека ќе се крене на востание со повеќе села и со други гратчиња против челмоглавата Султанија со побелена брада од слични и поголеми востанија во Србија и во Грција, меѓу прочуените негушки јунаци по потекло Македонски Словени и Грци водени од Кара-Тошо, Ангел Гоцев, Зафирикис и уште неколцина долгомустаќести војводи, се нашол помеѓу побунетите луѓе и дотогаш мирниот казанџија Панделиј Каламарис.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
А сепак, умот застрануваше од овие додатоци – она што ќе го задржеше вашиот поглед, беа само оние два мали хоризонтални процепи кои ги имаше наместо очи.
„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)
Ако ми дадете да изберам помеѓу нападот на крупен силеџија силен на јазик и меѓу нападот на безопасен странец со сини очи, седнат тивко во некој агол, ќе видите дека нешто ќе се збидне во аголот секој пат.
„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)
Откако го уапсија, не му дадоа да јаде.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
33. ОГАН И БАРУТ НА ЕДНО МЕСТО СМЕ КЛАЛЕ - кој во тоа не ги гледа мажот и жената лично, и не сакајќи тие некогаш сѐ од себе би дале да стекнат својство на такви експлозии слично...
„Куршуми низ времето“ од Љупчо Стојменски (1976)
Татко му, по завршувањето на основното училиште во Долнец, го дал да учи во Б.
„Братот“ од Димитар Башевски (2007)
На колку луѓе им е дадено да јадат и да пијат и да знаат дека е тоа уживање!
„Братот“ од Димитар Башевски (2007)
Еднаш донесе сценарио во Фектори и ми даде да го прочитам - се викаше Up Your Ass.
„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)
„Значи, и тој веќе знае и, ете, нишчо тешко не и дава да крене, нигде не а тера, ни по вода ни одвода, ни на река, ни одрека.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
— Тука невестата Менка се насмеа и даде да се разбере дека сака да се нашегува на Илкова сметка.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Седнаа да поручаат, ама нели беше многу мрсно јадењето, а питулиците и слатки од медот, та не им даде да јадат многу.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Пра не дава да падне на неј. Море месење, море перење, крпење, не се знае оти немаат живи домаќинки.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Легнав на каучот и уморен заспав од лутата ракија длабоко тонев налудничав настан се одигра во сонот Робинзон Крусо ми даде малиџано Наезда од лебарки кренаа кон нас отспротива курви дојдоа од Зајас им отидов пијан ко најголем џамбас им дадов да каснат од топлиот колбас
„Проклетници“ од Горан Јанкуловски (2012)
Многумина им префрлуваа на Димитрија и на поп Јакова зошто му ги дале в раце на кадијата документите, но овие се бранеа дека му ги дале да го убедат во своите права без да се сомневаат дека еден кадија ќе биде толку неправеден да задржува на сила царски фермани.
„Калеш Анѓа“ од Стале Попов (1958)
И она за каменот што секој човек си го носи околу вратот, тој вели е опасен само ако се најдеш во вода, тогаш те спушта на дното и не ти дава да дојдиш до површината за да загоуниш малку воздух, те држи, вели, долу, додека не ти ја разејне устата и да те напоуне су вода.
„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)
- Стави ја раката врз челово, моли тој и излечи ми ја оваа брчка што се свила околу моето грло и не ми дава да плачам.
„Вардар“ од Анте Поповски (1958)
Ама, ете и срцево и образов не ми даваат да не дојдам...
„Печалбари“ од Антон Панов (1936)
Толку ми тежат на душа, не можат да летнат до тебе!
„Печалбари“ од Антон Панов (1936)
Ај, си викам - можеби превисоко нишанам. Дај да видам што прават овие што ми се генерација.
„Бед инглиш“ од Дарко Митревски (2008)
„Дајте да запалиме. Женет ли сте?“
„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)
Трајче седна. Бабата му даде да руча зелниче, а чичко Тале зеде игла и конец и излезе надвор.
„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)
- Дајте да видиме какви новини ни носи тоа Волшебно самарче! - рече Планински.
„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)
- Се изморило, бабиното јуначе! Баба ќе ми ти даде да ручаш.
„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)
„Nevada“, во следната секунда, покажуваше 18:40:15. бројките на рускиот часовник беа големи, светли врз темна основа,па во склоп со металниот ремен, изгледаа некако стабилно.
„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)
Зградата на „Балкан“ во Пајко Маало – Стварно? – закочи. – Дај да ја видам.
„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)
Здогледав еден од моите познати, куратор во подем.
„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)
Така, на пример, ми станува јасно дека: - менувам долна облека со различно темпо: гаќите по два пати на ден, маиците еднаш неделно - подзаборавам некои француски фрази што некогаш солидно ги употребував, па наместо „trois heures moins quart“ велам „deux heures quarantecinque“ - бричењето наутро ми се одолжува на 40 до 45 минути - минатиот понеделник едноставно ми попречи постоењето на борот (засаден во дворот од татко ми на денот на мојата мала матура, пред цели 30 години) и морав да го дадам да се исече, зошто одеднаш паднатите иглички почнаа да ми ги затнуваат одводите за вода на покривот - не можам да догледам 60 насто од театарските претстави и 80 насто од филмовите, а опседнат сум од хорор сцените на ТВ екранот, во кои што ѕиркам до доцна во полноќ со глава пикната под дланките.
„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)
Само Полјаците, реакционери, не дадоа да собереме доброволци.
„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)
Не чекавме многу на станиците. Другите возови нѐ чекаат нас, нѐ препуштаат.
„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)
Ефенди . . . – присторе Мирче веднувајќи се, но ефендијата не му даде да дорече.
„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)
Тогаш дедо Геро му смислил: „Добро, штом сакаш смешка, смешка ќе ти кажам, туку дај да седнеме да ручаме, па нека ти биде“.
„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)
Тоа, се разбира, забрането, но петелот е толку убав и голем, што срцето не им дава да го заколат.
„Зоки Поки“ од Оливера Николова (1963)
НАЦА: Па, чорбаџи, само два-три.
„Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски (1937)
ТЕОДОС: Дај да видам. Си ги исчистила, красно си ги исчистила!
„Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски (1937)
Многу рано те дадоа да пцовисаш, си велам за себе.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
И цело време да му зборувам: сега ќе ми јадело детето, сега тета ќе му даде да папа... ајде, уште ова да го испапа, ап, ап, не прстето, грозје мое, не, теткино око, ап!...
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
По скоро половина час Фимка се враќаше од потокот со буклето полно вода и со испраните пљачки на Циљка и по пат, на ранетиот што го носеше, му даде да се напие.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
- За какви ли тајни станува збор? - се прашував и сѐ на светот ќе дадев да можам да дознаам.
„Јас - момчето молња“ од Јагода Михајловска Георгиева (1989)
Бидејќи цела младост ја учевме само вашата партизанштина, небаре целата историја почнуваше од вас, дури, ете, се создаде одбивност и кај најмладите за вашите заслуги, а и мене ми се чини дека и нам, на вашите деца, не ни дадовте да имаме своја историја и своја личност.
„Три жени во три слики“ од Ленче Милошевска (2000)
Во полумрачната соба, сега осветлена само од кружното тркало на ламбата, внимателно ја пипаше, милиметар по милиметар, знаејќи дека никогаш веќе не ќе му се даде да го прави тоа.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)