ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

„За велјо чудило јас старцки ќе поулавеа по него!“ — си велеше таа кога сакаше небаре да го избрка од паметот.

- Брука, брука! Сме довеле белосветска ороспија во куќава. Сигурно ја избркале од дома за да ја прикрие својата курвинска трага.

Јас поради тоа сметав дека сум излишен овде во ЈугоМак и дека ми се готват да ме избркаат од работа, а малку да ми покачеа плата, колку да се смирам, ни несреќата ќе се случеше ниту пак јас ќе бев нервно поболен и позависен од алкохолот.

Покрај ова имаше воспоставено и некаква премолчена традиција на класични злоупотреби на законот пред кои замижуваа локалните трудови инспектори – како на пример: Триманова, а и други работнички, преку две годи- ни работеа „на црно“ т.е. непријавени во АВРМ и за ова време 281 немаат никаков платен стаж или, пак, придонеси за осигурување;3 работничките, кои земаа мизерни плати од 6.000 МКД4 – работеа по десет, а понекогаш и по 12 часа, а беа пријавувани дека работат со скратено работно време од само четири часа;5 на вработените, кои работеа и саботи и недели, не им беа исплаќани ниту храна- рина, ниту патарина;6 имаше и малверзации со картиците за евиденција – па така, кога работничките остануваа прекувремено или кога работеа за викенд им беше забранувано да се „откуца- ат“ – што значи нивната работа никаде не се евидентираше, па според тоа и не се плаќаше; законски загарантираната дневна пауза од половина час им беше преполовена и сл.

Поради кревањето глас и „бунењето“ против оваа свесна измама врз работниците, Љ. Н. е тргнат од работното место и е прогласен за технолошки вишок, заедно со други работници во новоформираната „Група 99“ (група која е составена од работници што го креваат гласот поради изиграноста и поради ова бунење 167 се прогласени за технолошки вишок и се избркани од работа).

На Триманова ѝ се зема за грев наводната блискост со нејзината дотогашна претпоставена шефица, која претходно е избркана од работа – по што следува „логички“ расплет и таа да биде истерана од фирмата, како еден вид колатерална штета од целата ситуација.

Работната атмосфера во друштвото беше прилично лоша и напната: претпоставените често знаеја, без никаква причина, да се развикаат на некоја работничка, да ја омаловажат пред нејзините колешки, па дури и да ја расплачат.

Во времето на вечниот генерален директор (Ј. Ќука) – работниците се изиграни од него и од тогашното раководство: имено, наместо акциите за коишто вработените даваа и до 50% од платата за да ги купат и за кои мислеа дека се од централата на АД „Охис“ – Скопје, ним им се [про]дадени акции од фабриката што произведуваше течно стакло ГЕС Гостивар, која имаше многу помала реална вредност и којашто подоцна оди под стечај2 (оваа фабрика и раководството ја купуваат со парите кои вработените ги даваат за откуп на акции од АД „Охис“ – Скопје).

Директорот – откако дозна дека ќе биде тужен – го викна оштетениот работник, заедно со уште десетина други работници, и им одржа сочно заканувачко обраќање во кое им рече дека тие не се лојални на фабриката, но сепак, заради неговата „добродушност“, тој нема да ги избрка од работа, а нив ни случајно да не им текне преку извршител да ги бараат евентуално досудените пари што им ги должи претпријатието.

Но, сепак, ваквата тешка здравствена состојба воопшто не го засегаше раководството на фабриката, кое му понуди доброволно да потпише дека е на „принуден одмор“, бидејќи во спротивно ќе биде избркан од работното место. 3

А на овој потег се решава после разговорот и позитивното искуство на еден негов поранешен колега од „Охис“, кој го имаше истиот проблем, тужеше и го доби спорот.

Имено, тој поради сериозни проблеми со 180 кардиоваскуларниот систем – запушени вени и преживеани два инфаркта на срце – беше на боледување во период од околу две години.

Да не ме избрка од неговата територија, од неговиот усмрден, голем, а всушност ситен, паланечки свет?

Не смееш да го избркаш од дома, не смееш да го плашиш да не се трауматизира, не смееш дури ни попреку да го погледаш.

Застанало вака, наниско, мислиш и тоа е избркано од небото.

СТЕВО: Го чувме и твојот митинг. Сакаш да ме избркаат од работа поради твоите малоумни политички афектации? Видовме кој си!

Законот не дозволуваше тие жени, сеедно од која причина сопрузите ги исфрлиле од дома, да имаат право да ги земат со себе децата, доколку нивните мажи не ги исфрлиле и децата заедно со нив.

Сега таа помагаше во домовите во кои живееја жените избркани од своите сопрузи и во домовите за деца без родители.

Нејзиниот поглед секогаш имаше нешто мајчинско кога доаѓаше од установата во чие основање учествуваше и самата, а во која беа згрижувани жените избркани од своите сопрузи.

Брат ѝ заработуваше доволно за да го издржува целото семејство и таа повеќе не мораше да продава цвеќиња на градските гробишта; сега се беше посветила на помагање на понижените, но и на нивно освестување за правата кои требаше да си ги бараат.

Ако ги следите внимателно затскриените зад тагата погледи што избегнуваат да се сретнат, или дланките што одвреме навреме се креваат кон челата за да ја симнат онаа леплива сенка која дури ни најупорната желба не може да ја избрка од челото, ќе го сфатите она што сакам да ви го предочам.

Некој џган се овие, си велам избркани од дома се овие.

„Во мансардата? Тргни ја раката од скалилата, Вилијаме Финч. Ќе се качам горе и ќе те избркам од тоа гнасно место!“