ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Поразително беше сознанието дека македонските судии, дури и оние од повисоките судови, образовани во духот на правниот позитивизам, не ја следат ниту судската практика на Европскиот суд за човекови права при Советот на Европа (за овој горлив проблем види во заклучокот на крајот од книгата).

Должност на претседателот на советот, односно судијата поединец е да се грижи предметот на спорот сестрано да се претресе, но постапката пора- ди тоа да не се одолжува – така што расправата, по можност, да се доврши на едно рочиште (чл. 297, ст.1-2 од ЗПП). 4.  А токму за темата недостапност на судскиот систем поради финансиски причини, во мај 2009, Асоцијацијата „Magna Carta“ и Клубот на оратори „Forum oratores“ – на Правниот факултет „Јусти- нијан Први“ при УКИМ – Скопје организираа стручна трибина на тема: Правда за сиромашните.

Оние од кои се откажав да ги пуштам за да заштедам за жена ми да може да продолжи да ги купува сите оние непотребни нешта што жените со толкава сласт ги купуваат.

Некои стари пизми на оние од оваа страна и оние од онаа страна на реката се замешаа со нови.

И пак: Додека луѓето во страв и ужас се криеја, по келарите од куќите и најдлабоките засолништа, од милијардите ледни погледи на сивокрилните Сили што го затемнија небото, оние малкумина меѓу нив што не најдоа засолништа и се затекоа тука, гледаа во чудото што се случуваше пред нивните широко отворени очи, зашто силна светлина бликна од Светијата над светиите и пред неа се отвори тешкиот превез од прашина што надоаѓаше од пустината, а потоа се раствори и сенката на крилестите Сили што светлината ги претвораше во пламен и пепел штом ќе ги допреше, додека нивните трипати свиени шофари паѓаа во снопот, се палеа од неговата огнена сила и се спепелуваа како и крилјата на сивокрилите летачи што ќе ѝ се најдеа на патот на чистата светлина, додека спржените ангели со ледни очи крескаа во ужас и паѓаа одгоре и допламнуваа, превртувајќи се низ воздухот како огромни пеколни факли, а светлината што бликаше од скутовите на Храмот отвораше пат, угоре, кон чистото небо, та тогаш оние од Израилот што го видоа тоа чудо на светлиот пат што ја спои утробата на Храмот со разгрнатата порта на Небото, посведочија уште едно чудо во кое, полека лебдејќи, по патот на светлината почна да се искачува арката на Заветот со Законот во неа и фати да се оддалечува и се упати кон портите Небесни и кога овие ја примија се затвори капијата на Сводот, превез од темни облаци го препокри затвореното небо, а зракот од срцето на Храмот полека почна да слабее сѐ додека наполно не згасна, та во Светињата над светитите ја немаше веќе самата Светиња во која престојуваше Зборот Божји, а за земјата немаше веќе Законот Негов, само студениот ветер на темните Сили...  Доктор Корец ги отвора очите.

Постелата му мириса на излачениот страв.

Прикаските попрестанаа и во купето сѐ се смири, освен силното `ркање на оние од Сурдилица, што тој ден во возот премногу јадеа и пиеја.

Само Германците од Баден, само оние од Штутгард, се викаат Шваби а и Германците надвор од оваа покраина знаат дека овде живеат Швабите, кои се многу трудољубиви и штедливи луѓе.

Животот на печалба Оние од Сурдилица носеа печени пилиња, печеница, салами и обилно се гоштеваа.

Кај нас за Германците е познат синонимот - Шваби. Меѓутоа, сите Германци не се Шваби, како на пример оние од Саксонија или од Хамбург.

Во мене како да се бунтуваат сите времиња. Времињата што ги живеевме и оние од книгите...

За разлика од оние другите, од родот на грабливците, (орлите, соколите, сојките, ветрушките, бувовите, утките, чавките, страчките) па оние од родот на полските (еребиците, дивите кокошки, дропките, тресопатките, потполошките, белоперките, чурлините, чучурлигите, полските врпчиња, дивите гулаби) па оние од родот на шумските, (кукавиците, пупунците, чукајдрвците) па и оние, слаткопојните, (славеите, трнарчињата, сколовранците, гугутките, сипките и другите) кои ги има плипотници.

Се ведат - во населбата: на покривите на куќите, на таваните, под стреите, во кошарите, во пондилите, во амбарите, во крошните на дрвјата, во ѕидиштата; - во полето: во житјата, по меѓите, на лединките покрај патиштата, во ливадите во тревиштата; - по ридиштата: во шумата, на гранките на дрвјата, на голините, во камењарот и спилите.

Во една и иста кафеана секој ден се сретнувам со другарите и до пладне се потсетуваме на нашите млади времиња, умуваме за тоа кој каква глупост вчера истреска на телевизија, па дома на ручек и потоа дремка со весникот во скутот и до доцна во ноќта се караш со оние од екранот на кои им се чини дека светот почнува од нив. Лигавење до немај каде.

Со други зборови, дајте им ја вие власта во рацете на Македонците, тоа треба да се разбере на оние од нив што се викаат Бугари, та од неколку години после вие ќе видите оти и во Македонија од другите народности ќе остане тоа што остана од Грците во Источна Румелија, по ослободувањето на последнава.

Оние од Власите што живеат во селата, се занимаваат со овчарство.

Оттаму оние од рекичката го изразувала револтот од сѐ победната супсидија на државата за кино дејноста.

Сигурно сите спијат во тоа глуво доба, дури и стражите, ако воопшто поставиле некого – оние од другата страна секогаш спиеја мирно ноќе, а пукаа дење.

Како да беа уверени, како од некаде да знаеја дека никој не им може ништо, дека тие од оваа страна веќе со денови ја добиваа истата наредба – не пукај, не оди, чекај следна наредба...

Една постара професорка со дебели наочари, какви што ги замислуваме оние од „старата школа“, кои на почетокот од кариерата на немирните им удирала заушки и ги потчукнувала со врбов стап, сега молежливо гледаше во професорот до неа, нервозно врткајќи се на столчето.

А, за секоја евентуалија, за нечитачите, на тезгата ќе изложам грицкалици за нокти за нервозни гризачи, камен за распукани петици, жилети за очајници и фластери за оние што по сечење вени стануваат пишман, па, ако пишаниот збор случајно не им се допаѓа и оние од инспекторатот при министерствата за разни и безобразни, како и за сѐ и за ништо, може ќе бендисаат некое сино пенкалце или запалка со која ќе оди резервоар со плин за полнење за штедливи, со моето отпечатено име со златни букви на него, како кандидат за – ништо и за никаде!

И, раскажува, како нејзината ќерка, со сите квалитети во кој спаѓаат оние од кујната и дворот пред куќа, ги знае девојчето ама не вреди... никој веќе не бере гајле за штиркан чаршав што крцка под тебе и икебана од цвеќе собрано од бавча што сама си ги одгледала.

Екстерно и интерно тестирање прави секоја недела и бесплатни часови по сите предмети, од прво до осмо им дава катадневно на твоите и на оние од брат ти. Пофалница и благодарница не се бакшиш!

Сиот вилает, сиот Балкан, станувал сѐ повеќе прогонета волчица скучна од сомневања дури и кон својот род и пород, бил скаменето животно со душа благословувана само од пеколот - се раѓа на камен, живее на камен, ги лекува раните на камен да биде еднаш живот или вечна смрт; лежат кратовските кули на беговите врз прастар вулкански кратер и лежи на ист таков кратер Лесново со својот манастир, истината лава се купите и излеаноста над Мрежичко под Кожув, над Добро Поле под сенката на кајмакчаланските облаци и на Стара Чука кај Стојаково во Гевгелиско, во преспанските води се огледува со тага варовитата Галичица, Крушово е камен на камен; бегале пред исламски зулуми Мијаците од Дебар, оние од Река и Власите од подалеку и кревале своја крепост, се криеле во ниски врби на смирени варовници и по прнари Брсјаците, но и едните и другите, и исто толку и многу повеќе господарите, ги секле шумите, се градело, се горело, им се носел лисник на козите, потоа од планините се урнувале порои скрка и ги покривале неговите житници, на тој лом да се множат жолтогрлени гуштери и црни скакулци со тешки утроби - се шират степски и пустински површини, земјата уште само со прнар се закитува.

Сонцето било свртено кон грчот на неговото лице.

Супер, супер, супер, мислите додека се играте превртувајќи се на грб и погледнувате некаде во далечината.

Глетката потсеќа на оние од разгледниците, а вие замислувате како го сечете мангото на четвртинки.

Но кафезот, сам ли од себе, или од струење на воздухот во пирамидата, започнал да се ниша над саркофагот, да чкрта и да испушта гласови слични на оние од птиците што изумреле. Се мачел да ги замени.

Така Камилски сега можеше слободно да му ја препушти иницијативата на Татко, кој во тој период ревносно ги читаше делата на балканските книжевни класици, особено оние од првата половина на XX век.

Ема, разбираш ли, газ би дале за пичка.”

Да, драга Ема, во Равена мојот Јирачек, моето сонце, веќе ме чека, јас знам дека ме чека Јирачек и ги мерка тие стари, истрошени европејци, тоа се истите оние од Вацлавске Намјести, кои како река доаѓаат од секаде за да си го дотрошат животот, желни да брцнат со прст или со нос во нешто младо, убаво; пари даваат за тоа, душа даваат за тоа.

Бројот на луѓето пак се смали. Оние од придружбата во едниот џип, сосе џипот вилус, си заминаа назад во градот, а другите тројца, го оставија оној друг џип лада кај куќата и тргнаа по мене.

Орвел – тип што се збунил и напишал дека после капитализмот доаѓа комунизам. крокс – гумени папучи слични на оние од Чик Куманово.

Навистина, опасноста не беше наполно отстранета, но оние од опсадата не додеваа по другите села, освен на Градешница и Старавина, та животот се обнови по другите села.

Но на оваа група селани, коишто некако подобро изгледаа од оние од полето, не им се враќаа назад добиците, оти имаа голема нужда од пари.

Шефот на станицата, оној добар човек со црвена капа, а и со црвено лице, одеше од оган до оган и ги храбреше луѓето, велеше Оние од вашата Македонија ќе го пуштат срцето, велеше, и тие имаат душа, луѓе се, ќе сфатат што значи ова ваше преселување на станицава, велеше Знам дека не е целата работа само да се има плодна земја, дебела вода, бел леб и стреа над главата!

Оние од моето ковчеже можат да се пребројат за едно претпладне.

- Прашуваш чии имиња спомнав? - му дофрли, но овојпат уште потихо, со одмазничката желба ништо да не слушне: - Ги спомнав имињата на оние од дворот.

„Кога ја симнав мантијата оние од стројот ми ракоплескаа!

На почетокот им ставаше крст, на кој со мастилав молив ги пишуваше имињата и презимињата на починатите, но откако еден од оние од џипот му се изнавреска пред луѓето дека е контра и дека со крстот го погани црвеното знаме на револуцијата, Пандо гробарот, така го викаат и само така го познаваат луѓето, си го скри изгризеното моливче, што го имаше украдено од офицерската чанта оставена во џипот, се затвори во себе и само кога го поздравуваат, одговара: копам, закопувам...

А ти, ти кој знае каде скиташе. - Се расправав со оние од џипот.

Бараат писма што пред малку ги фрлиле оние од камионите.

И ми се чинеше дека истото прашање го поставуваат за човекот што стоеше под бандерата сите оние од котлината на смртта од истурените шатори, оние што со наведнат поглед погледнуваа накај столбот, носејќи ги на врвот големите камења по патеката со расфрлени парчиња бодликава жица, тапкајќи по неа со боси стапала, и оние кои папсани ги трпеа ударите со кундаци и челични камшици.

Оние од постелата што уште не беа заспани не се решаваа да се јават.

Античкиот град молкум го напуштаме ги памтиме звуците на животот пред катастрофата и се разбираме со чкрботот на забите и случајните крици кои личат на оние од мигот на уривањето.

Идат оние од Пелопонез и ми застануваат мирно.

Сум подвлегла во некоја тивка дремка и ги сонувам оние од кои се плашам.

Зашто и на Кобе и над Пешта, и над сите градови на светот оџаците есенски чадат, зашто сите деца во ова утро спијат за олимпијада - и Јан од Братислава, и Фернандо од Мадрид, и оние од Египет и Алжир со ќебе врз густите кадри.

Му велеше Калија, завјасана во везењето: „Несреќно чедо на мајка, ами дали сакаш да ти навезам ибриче, како оние од чичко ти Марка?

Кога ќе поминеше воз стануваше, ги одвраќаше кравите од пругата, а потоа им мавташе на оние од возот.