ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Зад себе тој слушна плач и липање.

Поединецот е пригнечен со својата раса, самиот по себе тој е ништо. Расата и нацијата се сè“.

Пророчки спокоен, чесен како ѕвездите врз себе тој се обиде да праша: кога, зошто?

Старецот молкна. Гледаше замислен пред себеси и на Бојана му се чинеше дека во себе тој уште разговара, дека нурка во своите сеќавања длабоки повеќе од седумдесет години.

Сè со цел да го оставам зад себе тој мир што ми го дава Господ.

Дај жити бога, разјужи малку, му зборуваше тогаш некому невидлив крај себе тој.

Беше еден од оние самјаци, кои воопшто не обрнуваат внимание колку е длабок снегот, за да продолжат да ја бараат и да ја пронаоѓаат својата храна, а по дирата, што ја имаше оставено зад себе тој, сега можеа да чекорат слободно еднододруго двајца луѓе.

А првата работа, што ја носеше веднаш по себе тој ситен снег, беше пак да ја стегне во своето пепелаво замрзнување, да ја зачкрети во сите пори на снегот и да ја скамени целата земја.

Со други зборови, нема ништо иронично во таа иронија: таа, како што тоа си оди со иронијата, е сосема сериозна.

Феј Данавеј, од друга страна, не е дрег-кралица.

Ниту, пак, се обидуваше да имитира дрег-кралица кога ја прикажуваше Крафорд, дури ни кога таа нејзина кабуки шминка ѝ го претвори лицето во нешто како маска, ни кога вулканските ерупции на бес, самосожалување, очај и емоционална потреба по правило создаваа толку бизарен и толку недостоинствен телесен израз, што да биде неусогласена со конвенционалното женско отелотворение. Ѝ се оставило на машката геј-култура да ја усвои таа нејзина изведба и ни се оставило да си го запоседнеме за себе тој нејзин спектакуларен неуспех да го додржи сериозниот, моралистички приказ на една длабоко растроена и дисфункционална жена.

Прифаќањето на Најмила мамичке од страна на машката геј-култура ги поттикнува геј-мажите да ја заземат таа абјектна положба, при што иронично ќе си ја присвоиме, идентификувајќи се со таквата разулавена женственост, истовремено одбивајќи да ја сфатиме буквално – со што ѝ се опираме на склоноста на филмот да ги третира жените како место на некоја чудесна, страшна, демонска другост, како носители на опасна и разорна емоционална претераност која, наводно, им била само ним присушта.

Го впивме тоа горчливо искуство на претците со мајчиното млеко, па го заборавивме – сакајќи да ѝ припаѓаме на новата Европа, заборавајќи дека Европа еден ден одново ќе ја сврти кон нас својата крволочна челуст; верувајќи во новата Европа ја заборавивме судбината на нашите блиски и далечни претци, заборавивме на крвта која им била пиена затоа што биле од инаква крв, ги заборавивме неброените судбини на понижуваните, лажно обвинуваните, прогонетите, мачените, усмртуваните, заборавени и од Бог и од ѓаволот.

Многу години пред да го напише „Мојсеј и монотеизмот”, брат ми со мајчиното млеко ја вцица и горкоста на изгонетите од земја во земја, на проколнатите заради различната религија и различното потекло, на горените на клада заради тоа што оние другите, кои се сметале за правоверни, со векови лажно ги обвинувале дека фрлале отров во бунарите, дека предизвикувале чума, дека правеле договори со ѓаволот; уште со млекото на нашата мајка тој го имаше примено во себе тој горчлив вкус.

Длабоко во себе тој можеше да се согласи со новата власт: за што ги растура куќите, имотите, семејствата, па одново ги обединува во нови не­природни врски, заедници, а преостанатите планинци, кои нема од што да ги раздели освен од козите, ги тера да слезат во градовите и прекуноќ да станат нова класа.

И викнала при себе тој што донел книгата и го питала за сите работи што са жали тамо, и дала му дар и рекла му: „Кога ќе да си идеш, да ми се кажеш.“

И некои мажи, не внимавајќи на општо прифатената надворешност, сосема навикнуваат да го гледаат пред себе тој оток.

Оваа болест не е смртоносна.