ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Така насмевнат, бев ја кренал главата и бев ја свртил настрана кон патеката што водеше нагоре кон другиот дел од селото.

Тој не крена поглед. Тресејќи ги дланките, ја сврти главата во правецот каде што паѓаа капките вода.

Се нишавме двајцата во самарот, стиснати еден во друг, врели од возбуда која не смеевме да ја покажеме, та молчевме или само повремено ќе изговоревме по некој збор, за да ја свртиме трагата од возбудата за која бевме свесни и за која знаевме дека е забранета.

Целата вода што доаѓаше од таа страна, всушност единствената страна од каде што доаѓаше троа вода лете во Маказар, ја собрале и ја свртиле за потребите на рибникот.

Му дала јаболко, а тој ја свртел главата.

И пак како што правеше дедо му, Бојан ја сврте полата на своето палто и со грубиот волнен шаек си го избриша лицето.

Ја сврти светилката на страна и видов тенки жици поврзани за карики, кабли кои одеа до работ и исчезнуваа.

Тој се разбуди и ја сврте главата кон мене.

За разлика од Х.Х., З.З. беше поумен и работата веднаш ја сврти на шега.

Вистина водата беше на почетокот млака, но штом ја свртев повеќе славината, започна неподнослив шум од движењето на водата веројатно под голем притисок.

Ја свртев славината. Металот жежеше, а водата беше врела. И со сила не се пие.

Можеше да биде каков сака, оној, можеше да биде и еден од оние, што крадат, требаше само да ја сврти пушката кон она ѕвере, да ја насочи кон неговите ребра, или нишанејќи во нив, барем да го закачеше во задниот колк, сандакон сега ќе ни беше полн така што ќе да ги викневме нагости дури и сите оние волци надвор, и пак да остане за нас.

Ќе го имаш пак само доколку си останал без тоа негде блиску, за да можеш да се повратиш; но ако си одел без тоа толку долго, за веќе да си имал време да ја свртиш браздата на твојот живот во сосема друга насока по која што те повела таа твоја загубена рамнотежа, тогаш повеќе ни еднаш нема да бидеш во состојба да го побараш и да го најдеш.

На судот ја ислушаа фирмата, нѐ ислушаа сите работници што работевме на зградата, и почна расправијата: едно судење, две, три; едни тврдеа едно, други друго; главниот сведок што бил во близината на Ѓеро, на последното судење ја сврте работата изјави дека Ѓеро бил крив; скокна Анастас во судницата, свика: нема човештина, нема совест, за пара и душите си ги продаваме и во лутината му удри шлаканица на главниот сведок; настана расправија и Анастас го осудија на три месеци затвор; издржа еден месец и го пуштија бидејќи плати глоба.

Само на една грозна чапја не ѝ ја сврте шијата како на другите, туку ја пушти назад ставајќи ѝ прстен на ногата на кој напиша: „Почитувани цареви и кралеви, не пуштајте ги овие птици ваму каде што не им е местото, зашто ќе ја доживеат судбината како што ја доживееја вашите војски...“

Вртејќи ги корењата кон езерото, врбите ја свртеле и сета своја снага кон него: и стеблото и гранките; се извиле над него, ги спуштиле крошните што поблиску до него, до неговиот шум и плисок што им дава живот; сѐ што чинеле, чинеле додека биле млади: ги спуштале гранките како самовилските коси во него, ги киснеле, ги препуштале на ветерот да ги вее, на сонцето да ги суши.

Таа, разбудена од неговите вознемирени движења, се обиде да ја сврти работата на игра - го заскокотка по стомакот, а тој скокна од болка.

- Оф, мајче, ќе викне, и ќе ја сврти главата настрана.

Па после ќе ја сврти платицата, ќе ѝ изврти нова дупка со сврделот, ќе ја презапне.

така после и Бугарите нѐ држеа понастрана, првин ни дадоа да подработуваме околу казаните нивни, околу јадењата и Стеван Докуз стана поразговорлив, почна и тој да арчи зборови: ами судбина, Мирче, ќе ми рече, така ни било пишано, а јас ќе му одговорам: да му се мочам во писалката на тој што напиша така и Стеван ќе ја сврти главата и ќе земе да трупи дрва и да дроби компири и ќе џвака нешто-што било, - ќе прежива со устата, оти тој кога сака и колку сака може да огладне, колку што сака не може само да се најаде, гладта, ко кучка му стои на желудникот, во дупнато решето водата николку не стои,

Некогаш само малку да му ја свртиш браздата, си мислам, само малку да му ја скршниш водата, и плеќите ќе си ги најдеш кај мевот.

Тој ќе ти пушти, а ти ќе му ја свртиш главата. И толку.

Со голи раце се фрлив на бегот и, кога му ја свртев пушката со оган и врело железо да го ранува ѕидот, ги видов како се фрлаат на Турците Онисифор Проказник, Орлен Шумков, Никифор Ганевски, Арсо Арнаутче, можеби и другите што беа во собата, можеби и жената и Ганка, и ги видов како доаѓаат како ѓаволи на правдата Онисифор Мечкојад, Куно Бунгур, Наџак-Јанко, Богдан Преслапец, можеби и другите: ревеа, бодеа со ножови и сечеа со секири, но бегот во вртењето ми ги искрши забите со кундак и ме собори, да се грчам ошумоглавено и недоубиен меѓу нозе и под нозе и да слушам машки писоци и ревење и пцости.

Ја свртел кон себеси и кон месечината. - Која си, што бараш овде?

Тогаш сфатив што сакаше пред стемнување да ми каже Арсо Арнаутче и сфатив дека не можам како Никола Влашки да се пикам по голото старче во огниште и да се покривам со пепел и со надеж дека ќе си поживеам незабележан од душманите.

Девојката се извила со чуден, ни грлен ни носен извик. Се обидела да се искорне од живата стапица.

Ранетиот се возбуди. Клекна зад воденичкиот камен и ја сврте пушката кон вратата.

Винстон ја сврте главата малку настрана за да го одбегне истражувањето на крупните темни очи.

Да ја сврти главата и да види какви се, би било незамислива лудост.

Молкум ја свртив наопаку и ја ставив во длабочината на прозорецот.

Но при вториот или третиот стих Пере тивко му шепна: „Се заоблачи, Апостоле“, и тој веднаш ја сврте на „Дуњеранке“, оти влегоа двајца жандарми и дежурниот полициски писар Јачмениќ, кој се врати од Солун и си го зеде пак старото место.

Добра се пофали дека мажот ѝ заградил убаво местенце горе на плочата, бил и во градот, ама само до некаде, односно до каде што одела право улицата отаде насипот и кога почнала да се крши лево и десно и да се меша со други, си ја свртил муцката и право надолу, гледајќи да не му се скрие оџакот на фабриката.

Треба да знаеш, добро да знаеш кога да ја свртиш страницата.

„Би сакал да вечерам!“ му рече. „Повелете!“ рече келнерчето и пак ја сврте главата на друга страна.

Ја сврте сликата кон светилката и темно праша: „Нели ѝ е името Марија?“

Ја сврте главата кон неа и се изненади: колку се нејзините рамења суви кога е наведната и колку не личи на својот грч ни на едната ни на другата Марија.

Тој ја свртил главата и рекол, госпоѓо, јас Ве сакам повеќе од својот живот, но помалку од својата чест, станал и се пријавил во војска.

„Да ја простудираме“, студено додаде и ја сврти отпечатената страна кон светлината.

Кога сега се отвори вратата, тој само ја сврте главата, виде дека доаѓа Бошко Манев и пак им се врати на своите мисли.

Тој ја сврти главата и ги затвори очите за миг.

За да не го види насловот Милчо, Венче ја сврте книгата. Но Милчо ѝ ја оттргна од раката.

Имаше еден Јане Мажовски, гледа во труповите и само си зборува: Оној ја сврте главата, бог да го прости!

Не те прашуваат очите кај ќе ти ја свртат главата.

Дали ме стана некое љубопитство да видам што родив, да се осигурам, што се вели, или некоја непозната жал ми ја сврте главата кон детето.

Јас сум ја свртела главата некаде, којзнае каде.

— Ако сретнеме патрола, ти ќе ја свртиш главата.

Курирот ја сврте светилката кон местото од каде допре гласот и го повтори светлосниот сигнал.

Старите толку се расположија што и на срамни песни ја свртеа.

Се создаде некоја врева, зачкрипеа кочници, а кога се подисправив и ја свртев главата - занемев од ужас!

- Како не ви е срам, голи жени гледате, а? - свика Анета, и божем тоа не ја интересира, ја сврти главата, ама кришум погледнуваше во сликите од списанието.

Господ да чува, си рече тој, и реши работата да ја сврти поинаку.