ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Практично дојдов кај Вас за да Ве поканам на човечко дружење”.  „Мојата позиција, знаете е специфична”, рече Беренц, кревајќи ја главата и одново заменувајќи ја срдечноста со резервираност.  „И мојата беше во Минхен, па сепак го восприемав и градот и Баварија со сите духовни сетила.

Таму со задоволство влегував во католичките цркви и катедрали, и иако православен, се молев заедно со католичките верници. Вие сте католик?“

На човека некако само од себе му се налага да ја замисли над шивачка или плетачка машина во задружна работилница, каде што жените, кога ќе влезе некој, го погледнуваат кратко под око, не исправајќи ја главата.

Тој ја нашол и ѝ свикал: „Крши ја главата! За вештици нема дрвја!“

— И му намигна со левото око, завртувајќи ја главата кон Скала, за да се сети Андон каква работа ќе брка — Е, арно, арно.

Денко ги разгледа камењата, ја разгледа околината, вртејќи ја главата и шепотејќи си: „Возможно е... возможно е...“

Баба Севда продолжи така смерно да си седи на патот, потпрена на ѕидот зад неа, со патерицата навалена крај неа, при секое поткревање на погледот тресејќи ја главата и главно со наведната глава во знак на покорност и помиреност со судбината.

Но, она што навистина го изненади стариот професор беше не тоа дека кучето со поглед секогаш го следеше кога тој пребаруваше по библиотеката, туку тоа што кога седна во фотелјата и ја отвори големата книга на скутот пред себе, кучето скокна со двете нозе на фотелјата од зад него и се вникна доближувајќи му ја главата и допирајќи го со влакната на својата глава некаде по вратот како едно време покојната жена кога попатно му ѕиркаше во четивото, а што него благо го обеспокојуваше.

Ми се стори дека некој демне од него и јас, збирајќи ја главата во раменици, побрзав дома.

Тој ќе се искиваше во дланките тресејќи ја главата како да клука, ќе ги избришеше темните танки усни и одново ќе мрднеше со ретките веѓи.

Немо гледавме од зад решетките на нашите прозорци, гледавме како Добрата Душичка се оддалечува, вртејќи ја главата кон оние решетки зад кои стоеше Макс, одеше свртена така – нозете ѝ чекореа кон едниот, очите ѝ гледаа кон другиот крај на светот.

И потоа кога стигна до излезот, пред самото минување низ капијата на Гнездо, таа ја истргна едната рака од раката на својот брат, ја поткрена и мафна, мафна онака како што мафтаат луѓето кои тоа го прават за првпат, мафна онака како што тоа го прават оние кои мафтаат за последен пат.

За миг браќата на Добрата Душичка застанаа, застана и таа меѓу нив, вртејќи ја главата кон онаму од каде се оддалечуваше. Престана и завивањето на Макс.

А сега, таа занурка во морето (спуштајќи ја главата надолу, поттурнувајќи се со нозете, кои забелеа над површината) и се вовлече во длабочината.

- Поднаведни си ја главата кога минуваш низ ниска врата. Треба да си ја зачуваш главата.

И што тогаш, и што тогаш? Вотни си ја главата во земјата и пробивај ја врвицата кон неговата гибел.

„Нурни ја главата во котле со ракија и ќе видиш.

- Маж ти посегна по туѓа жена, го протеравме. Оди и моли се за неговиот грев.

„Мал си. Наведни ја главата и молчи.“

„Килав во мозокот, прости ми господи. Затоа лежеше ноќе по празните вади и по сувите лозја и им пееше попски песни на црцорците.“

„Ќе го убијам.“ Едната веѓа на жената непрекинато трепетеше. Како гасеница да се бореше со ветар.

- Скрши си ја главата, негоднику, диво го ожежала со поглед.

Убиј си ја главата кога немаш никаков талент, пријателе - како да ви вели неговиот далечен поглед.

Види се каков си, наведни ја главата, престани да се смееш!

Сосема мирно, но со оној решителен, јасен глас одговори: - Сакам да запомнам, Аритоне Јаковлески, непопустливо рече Кејтеновиот син подигнувајќи ја главата од душемето, смело дрско загледувајќи се во очите на силниот управител.

Но Кејтеновиот син не признаваше, рече: - Никогаш не сум крадел, - одговори, - нишнувајќи ја главата нагоре, на свој начин и јас со сигурност знаев дека никогаш не крадел и нема да се обиде.

Дишејќи ги така опојните мириси што избиваа од сламарицата, чувствувајќи го нивното благотворно дејство, на ум му дојде истото вакво дишење на сламата во плевната кога како дете се разболе; бегаше од болеста што го имаше приковано за креветот во собата и одеше кришум во плевната и запретувајќи ја главата во сламата и сеното, дишеше од миризбата и чувствуваше како го закрепнува.

Како да беше сиот од мали вентили: штукаше и изгледаше дека прска, отфрлувајќи ја главата од собраните раменици. Се знаеше - од него избиваше парфем и лук.

Внимавај сине, варди ја главата, имаш деца. Бори се за нив.

И сеништето на делбите во земјата беше ante portas!

Не можев поинаку!“ додаде речиси налутено и кревајќи ја главата за да погледне во Винстон.

Климент Камилски, откако забележа дека момчето доволно се оддалечило и не може да го слушне, подавајќи ја главата од прозорецот на чардакот извика: Комунистички мангупи!

Вујко ми, Аламановец инаку, значи роден брат на мајка ми, вртејќи ја главата настрана проломоти Ами ако е за толку! со тоа што по она за толку ништо не додаде, па јас уште еднаш не го изодив патот пеш од центарот до Автокоманда.

Пелагија клечеше крај неговата глава, го оплакуваше во себе, без глас и без солзи, оплакување што повеќе беше монолог отколку дијалог, всушност не кревајќи ја главата, чувствувајќи со снагата и слушајќи со ушите што се случува во одајата, кој доаѓа и кој заминува, таа му вели на старецот и се надева дека немите зборови што ги пушта во отворените очи во кои сега светот е сведен на таванот, дека незнајно како тие стигнуваат и до оној дел на старецот што уште не е заминат, а и до неговата дебела половина, до бабата Петра, која во мигот го слуша ритмичното вртење на тркалата од возот Ти дедо Костадине ја сврши најдобрата работа така да знаеш ги откорна бегалците од овој батак и ги упати назад во коренот во здивот на дедовците не е важно што ти и јас остануваме тука така ни е пишано зар не така ни било чкртнато да останеме во проклетава рамница за да бидеме дира на нашето талкање оти колку сакаш кажувај му некому дека си бил таму и таму си проживеал тоа и тоа ако не оставиш потврда за тоа како што направи сега ти кога ги напади сите во брегчињата и ритчињата на Македонија а ти остана тука каде што не сакаше да останеш за што јас живата и осрамотената ти сум бескрајно благодарна што ќе бидеме заедно ти во меката кална утроба на земјата јас земјосана калосана врз земјата со тоа што знам дека ти уште сега јуриш да го стигниш возот за да бидиш заедно со твојата благородна баба Петра и внучињата додека твоите коски ќе бидат тука додека еден ден не заминат со мене и не тагувај нема в земји да те положам додека не најдам такво место какво што бараше ти биди спокоен смири си ја душата пушти ја да ѝ биде поткрепа и надеж на баба Петра а ти како што гледаш не си сам не оти јас ти седам над глава туку ако смогнеш сили да ја свртиш главата ќе видиш дека одајката ваша никогаш не била пополна со луѓе отколку сега оти тука се сите што те сакаа ама и оние што те колнеа кога се затвори во вагонот Папокот Корнулов за кои не се знае уште колку ќе останат тука оти се шушка како некои вагони на товарниот колосек се полнат со секакви шејови тука е и Друже Србине кој се радува што не си замина со другите мисли дека барем овие што не се заминати ќе останат со тебе и да знаеш мислам дека е во право зашто еве јас ќе бидам тука Танаско децава школнициве цела година ќе се ловат по широкиве и празни улици! сака да го продолжува својот монолог ама одајчето е полно со тела и врева и таа не си ги слуша мислените зборови, мислата ѝ ја запираат, ѝ ја раскинуваат.

На одарот од другата страна обично е испружен Бај Шишко, ако не потпевнува тогаш со гласовите на носот кажува дека не треба гласно да учам француски или руски за да не му го растурам сонот, меѓутоа не можам да сфатам како забележува или како станува свесен дека не учам и дека внимателно сум се спружил држејќи си ја главата со двете дланки зад тилот, тогаш се открива дека не ни спиел, не ни потпевнувал, туку само демнел миг кога ќе се опуштам за да почне разговор со мене.

Фонче откако ја прегледа куќата од Китан, вртејќи ја главата како да не верува дека ова е случено со неа, во тужбата наведе дека куќата е оддалечена 150-200 метри од каменоломот; дека кога ја изградил Китан, тужениот Танаил, не вадел камења со експлозив, ами рачно; дека од тие експлозиви куќата добила пукнатини кои со време сѐ повеќе се шират и дека се заканува опасност куќата да се урне; куќата кога ја изградил немала никакви пукнатини, а за тоа можат да посведочат мајсторите што ја граделе; и затоа бара од судот веднаш да му забрани на тужениот Танаил да употребува експлозив и преку вешто лице да направи увид на штетата на куќата и да му ја плати на тужителот.

Едо се насмевна поткревајќи ја главата од што врапчето се исплаши и одлета.

Оди, прошетај до Солун. Разведри ја главата, се насмеа офицерот.

- Ја, - подрече Чакарвелика, го пристутка плеталото во скутот и не кревајќи ја главата кон нив си рече во градите: - Убаво сте смислиле, деца, ама вие дома не ќе можете да се вратите.

Таа веќе слезе на перонот, кога тој ја запраша, подавајќи ја главата низ прозорецот: - Извинете, продавницата...далеку ли е оттука? – Не е.

Поарно пресечи ми ја главата отколку мустаќите!

Вечер да одиш на амам, да се истриеш.

Крени ја главата, ќерко, нема кој да ти простува освен еден Господ и една Богородица! и со двете топли дланки го поткрева мургавото лице на Пелагија кое е наквасено од солзи па блесокот на очите е заматен.

Мисли малку и со умот, вели Лазор Рогожаров, извади ја главата од под газ.

Не отскривај ја главата да не ти настинат вошките!

Клинка и вика: — Наведни ја главата, чувај си ја главата!

Полежи чинам така и — поткрени ја главата.