ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Не сакаше да се помири со тоа дека во животот постојат и закони и сили кои можеби не се праведни, но тие се тука, и треба да се примаат како факти; како што се прима фактот дека денес, наместо сончево, времето е – облачно, господин судија.

Тоа беше сосема рутинско прашање и сосема рутински одговор, ако така можам да се изразам, господине судија.

Јас плачев, господин судија. Зошто? Затоа што го сакав.

Во Бога се колнам, дека говорам вистина. Жена сум му, господин судија, на Павел Земанек; барем законски, јас сум му сѐ уште сопруга, иако тој веќе од поодамна не живее со мене и со Здењичка.

Ете, тоа се случи господине судија. Знам дека е необично. Но, се случи.

Говореше доста неповрзано, господин судија, и јас навистина не знам на што се должеше тоа; изгледаше необично возбуден; не, не беше пијан, во тоа сум убедена; беше само возбуден; кога му реков дека е возбуден, тој рече: „Да, се разбира; знаеш ли што значи по толку години да се најдеш под вистинско небо?“

Само еднаш видов, во едно странско списание, слика од таа жена, господине судија, и видов дека е многу поубава од мене.

И потем почна да ме моли; ме молеше како мало дете, целосно инфантилно; клечеше на колена пред мене, ми ги бакнуваше стапалата; рече дека бара само да му дозволам да ми го открие стомакот; дека ништо друго не бара и дека ме моли само на половина час „да му го позајмам стомакот“ (токму така рече, господин судија!); рече дека ми ветува дека воопшто нема да ме гибне со рацете; јас се смеев, оти предлогот беше луд; „Јан Лудвик“, му реков, „Ние сме возрасни. Какви ти се тие глупости?“

Во тоа време, господин судија, многу значеше да се декларираш како национален уметник. Лудвик, за жал, беше – интернационален.

Да објаснам? Па, мислам дека е тешко да се објасни, господине судија; но, да речеме вака.

Таа девојка сега има дваесет години, а јас веќе триесет и пет; тоа е сосема пристојна разлика за здрав маж како Земанек, господине судија, разлика која привлекува, и јас не му се лутам; моите гради (простете за ваква индискреција, господин судија) веќе не се она што беа; не се веќе ни моите колкови, ни кожата; Земанек, едноставно, замина затоа што мораше.

И во следниот миг видов млаз кон мрежата; миг потем видов светлина, страотен блесок, десет илјади пати посилен од Сонцето, како очите Господови; таква светлина никогаш во животот немав видено, господине судија; светлина еднаква во сите свои делови, виолетова, облак од светлина што не е во едно време убав а во друго неубав, ниту за едни е убав а за други – не; таа светлина траеше само еден миг, кој ми се виде цела вечност, и јас знаев дека и Јан Лудвик ја гледа таа светлина од прапочетокот, и како бев вон себе, исплашена, во шок, јас бев среќна што Јан ја виде таа светлина, уште еднаш.

Лудвик гледаше во мене, во моите солзи, ги бришеше, и ме тешеше; замислете, господин судија, тој мене ме тешеше, наместо јас него; тој си одеше; немаше ништо пред себе, одеше во целосна неизвесност; ние пак се враќавме во својот сигурен и предвидлив свет.

И потем почна да го откопчува шлицот, господине судија.

Тој е сосема луд и изменет, и нека му е добро таму, во Партијата, каде што и се измени и полуде, господин судија.

Како сведок, Милан се јавил пред Судот и го прочитал следниот однапред подготвен текст: „Господа судии, долупотпишаниот осуден во врска со настаните во градот од 28, 29 и 30 април, сѐ што сум рекол во врска со обвинетите лица на кои сега им се суди, е забележано во протоколите на Воениот суд.

„Вие не знаете, господин судија што точно знам а што не знам, затоа и сум овде, за да ме прашате.