ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

„Ах дробот да му се попаре на вакви пезевенки, шо си а врлаат и снагата и душата во ќеневот за пусти пари!“

Да можат да говорат окнестите камени мостови префрлени преку брзите, бујни реки во Босна или седумте божји храма соѕидани со негови раце во различните краишта на Далмација - многу нешто би можеле да раскажат за копнежите на Аргировата душа во најубавите години на неговиот живот, кога беше полн со сила и полет, готов да ѕида и на самото морско дно, за да види светот што знае и што умее тој.

Откако по враќањето од кај Јанчевци главите на сојовите ги испратија мажите, вооружени со секири, да вардат на чифлизите, во трлата кај овците, во пондилите кај добитокот, во кошарите и амбарите, а сами со пиштоли в пазува отиде да ги пазат копите на гумната, ниту една поотпркната христијанска душа во Потковицата не спие.

И сите бевме задоволни: Лествичникот пак Писмородец стана, престана да ме бие, логотетот се умири, и сите слова само едно значење добија, само една душа во секое сочинение се настани. И сите исто гледавме, и јас еднакво.

Длабоко згрозен од едноличниот свет на ниската средна класа во кој се родил, Пол особено, и постојано, се потплашува од „мрсната реа“ на готвено (122, 125, 131), која за него го претставува сето она што има врска со непрефинетата тмурност, со долната телесност и со задушните секојдневни обреди на репродуктивната хетеросексуалност – сѐ што има врска со естетскиот пустош на секојдневниот семеен живот – против кој му се бунтува душата. ‌Пол ќе си најдел сродна душа во ќерка ѝ на Милдред Пирс, Веда, која исто така копнее да избега (како што ѝ нагласува на мајка си) од „твоите пилиња и од твоите пити и од твоите кујни и од сѐ што базди на маст, ... од ќумезов и од петпарачкиов мебел, од градов и од неговите распродажби и од неговите жени во униформи и од неговите мажи во комбинезони“.

‌Кога ги изнесува во преден план прашањата за родовата ориентација, конкретно „несообразноста со родовата улога“ и „родовата нетипичност“, како признаци на „природите на геј- мажите“ (барем на природите на оние мажи што се „насочени кон зачувување“; 243) и кога штуро се зафаќа со прашањата за сексуалноста, Фелоус без колебање упатува на авторитетна поткрепа во некои претходни теории за хомосексуалноста, и тоа од викторијанскиот период, кои геј- мажите ги дефинирале како женски души во машки тела, како припадници на трет пол или на меѓупол.

Иако отпрвин „геј“ го дефинира како нешто што ги опфаќа и „родовиот идентитет и сексуалната ориентација“, а и како нешто што се однесува на „маж кој е (истовремено) родово нетипичен (психолошки и можеби телесно андрогин или женствен) и начисто хомосексуален по својата ориентација, ако не и практика“ (13), па иако неговата конечна пресуда ги дефинира геј- мажите како некои што се „невообичаено устроени и според родовиот идентитет и според сексуалноста“ (263), тој заклучува дека неговото „разгледување на природите на геј- мажите всушност се однесува на родовата ориентација, а не на сексуалната ориентација сама по себе“ (262, курзивот е мој).

Тој благонаклонето цитира една забелешка што Џон Клам ја изнесува на почетокот од својата книга за музичкиот театар и машката геј-култура – „Според мене, суштествувањето како геј има исто толку врска со посветеноста кон некои видови култура, колку што има врска со моите сексуални настроенија“ – навидум прифаќајќи го благо отфрлачкиот и леко омаловажувачки став кон сексот што провејува во Кламовата употреба на старинскиот збор ‘настроение’ кога зборува за хомосексуалниот избор на предметот.334 За Фелоуса, „геј“ не е синоним со „хомосексуалец“ и никако не треба да се сведува на тоа (13).335 ‌Онака заинтересиран за „некои од особените димензии на машките геј-животи кои ја надминуваат сексуалноста сама по себе“ (x), за „несексуалните димензии на природата на геј-мажите“ (243), Фелоус доследно ја ублажува важноста на сексуалноста, сметајќи ја за едно од „најнесуштествените нешта“ според кои геј-мажите се разликуваат од стрејт-мажите – односно, ја смета само за знак на подлабока разлика, која мора да има врска со особеноста на „геј-сензибилитетот“, сфатен како „суштественa страна на човечката природа“ (262).

Овие си се неговите, си рече.“ 258

Поконкретно, тој одново и одново се повикува на социјалистичкиот филозоф и ран геј-активист Едвард Карпентер (1844–1929), кој во 1908 година објавил книга со наслов Меѓуполот: студија за некои преодни типови мажи и жени.

Мене ме интересираше нешто друго- говорот на очите, одразот на човечката душа во самите нив.

Додека чекоревме по градот, Рајнер гледаше во парчето хартија кое покажуваше по кои улици треба да се движиме за да стигнеме до домот на неговата мајка.

Во тој миг да ни кажеше некој дека тоа е нашиот последен миг на земјата, а дека потоа зад нас нема да остане никаква трага, тоа немаше да нѐ оттргне од нашиот занес, затоа што верувавме дека она што е меѓу нас, она што од нас двајцата прави едно, е вечно, и дека, ако ни биде одземена материјата, сепак ќе продолжиме онаму каде што силите на природата и законите на трошноста и минливоста немаат моќ, и каде што човечката душа е посилна од сите небесни тела, затоа што тие се осудени еден ден, милиони години по својата креација, да згинат, а она парче душа во кое се вткаени нашиот занес и копнеж ќе трае и кога од сета материја на универзумот нема да остане ниту прашинка.

Бродот ќе ја однесе мојата душа во новиот свет во времето кое наближува, јас ќе останам во времето минато за да коленичам и да молитвам чекајќи го Потопот.

Сега сум исмукан кожурец со душа во носот.

- Тоа ноќе ми ја пие крвта, попусто се обидувал да се поткрене на лакот; горел и се давел. - Сета крв, синче.

Бедник вовиркајќи се во моето тело. со нокти душата во мразно око, ми ја закопа...

Му се чинеше, за сето време, дека ги слуша зад себе и оние тупи скокови, тие пуфтаа веднаш зад него, му беа в петици, бегаше пред нив, со последната душа во носот.

„Има луѓе што умираат праведни, има луѓе што умираат грешни”, им велеше попот: ”на праведните смртта им се јавува весела, а на грешните намуртена, страшна, лоша; луѓето се страшат од неа и затоа пред умирачката си го покриваат лицето со покривка за да не ја гледаат; смртта е како некој мајстор; турли-турли алати има: тесла, пила, секира, глето, клешти, сврдел, копан, затегач, турпија, скоби и многу други алати; најпрвин ќе зафати болниот од прстите да го разглобува со сите тие чешити алати: оди од зглоб до зглоб, и откако ќе го разглоби, почнува жилите да му ги сече, и најпосле ќе почне со секира да го мава по тилот додека не му ја земе душата; кога ќе му ја земе душата - ја носи право кај бога на поклонение, а потоа, еден ангел ќе ја шета душата открај-накрај на небото и открај-накрај на земјата за да ги види сите убавини; ќе ја носи по сите места каде што шетал човекот додека бил жив и ќе му покажува ангелот сѐ што чинел: добро или лошо; на четириесеттите дни ќе го врати човекот кај гробот и ќе му ја покаже мршата негова кај што лежела внатре; по четириесеттите дни, пак ангелот душата ја носи кај бога, и тогаш господ ќе му заповеда на ангелот да ја носи душата во рајот или пеколот; ете, затоа треба на умрените до четириесетте дни да им се пее на гробот и да им се носи задушница; со тие добрини може господ да се смилостиви и да им ги прости гревовите: зашто до четириесетте дни душата не му е пресудена на човека”.

Наутро, дури не се накашла, душа во себе немам. Да не, нешто, не се разбуди.

Веќе немам сила, не остана душа во мене.

Последните пакети мораше пеш да ги носи до тринаесеттиот кат заедно со својата душа во петиците.

Имаше Рада и парче душа во себе, кое љубоморно го чуваше.

Некои велат дека вистинската љубов е кога ќе ја најдеш својата душа во некој друг.

Бидејќи класите, „динамиката на капитализмот”, како што вели Фернан Бродел, не го дозволуваат она „единство” на националната душа во коешто лежи целата среќа на фашистот.

Откако Камилски го запозна Татко во Државниот архив, тој си најде мелем за ранетата душа во тие години на недоверба, сомневања, денунции, кодошења од секако вид, од кои од една и му ја изгоре душата, завршувајќи во Голи Оток.

Дел од нив со свежи рани во душите во тајни собири во Цариград палеле свеќи, изговарале христијански молитви, а понекогаш други ќе се најделе кај дервиши, припадници на еретски братства кои ги опседнувале со каузистички толкувања на божјото видение...

Обично се вели дека човек се надева додека има душа во него.

А и Татковата душа во тие балкански години по војната беше минала низ сито и решето, од проверки, денунции, минување граници.

Туку... гледа господ и секому ќе му даде според неговите дела. – He пцалај, прчу не пцалај... има душа, нема душа во нас.

Не му се чекаше да потпораснат за да ги продаде некаде по пазариштата за робови, а да ги истепа или исколе сепак имаше душа во него.

Нека ја земе сега алах мојата душа. – He дека има душа во вас та да ја земе Алах и господ!

Си остана да ги дочитува Татковите книги, како столбови кои ја додржуваа нејзината душа во Татковата куќа.

Навлегувајќи од душа во душа на тие што ги лекувам, кај секој забележувам некој посебен црв што ги јаде, некоја посебна шурка, браздичка, што ги носи по својот тек, и која треба, или да се доотвори - за да бликне и да спласне, или сосем да се дозатвори.

И Татко и Игор Лозински со внатрешната моќ на напатени души во егзилот, силно ги насетуваа метаморфозите во просторот меѓу водите и небото, меѓу богатата езерска флора и фауна и луѓето.

Од мртвенски сништа тие ќе ве будат вас, јунаци смели, со песна и смешка, со гороцвет кревок, со цвеќа ве нудат, што лежите вие во гробнина тешка. Bo избрана куќа сте легнати тука на вишина свежа, и зелена, студна, и бескраен поглед насекаде пука и успива душа во возбуда чудна.

Левијатан: бел кит - пофалба на Моби Дик од Херман Мелвил - Одмаздата е бел млаз, отровен Жрец Човек не ти е рамен твојот пат, божји прст вперен и прав одек на екваторот заледена душа во топли води одмаздата е млаз, езди на југ!

Извештаченоста е онаа чудна состојба на душата во која свеста штотуку прогледува, како што тоа го кажува Гомбрович, увидувајќи го лицемерството на својата состојба, и кое се состои во создавањето на еден вештачки двојник, во правењето еден вештачки автомат на својата сопствена суштина, што значи во понадворешнувањето на себеси како друг, со милоста на знаците.

Ако дозволам да бидам уништена во витлите на осудената беспомошност да го избегнам крајот, да извршам предавство врз телово и душава, тогаш тоа е пораз кој ќе го носам како пехар на страмот и во пеколот, а Хермес ќе ја води мојава душа во тој подземен свет.

Пред тебе е огромно пространство, океан од надежи, чудесни можности на безгрешно постоење, aстропроекција на мислите и чувствата за да ја пронајдеш загубената душа во макрокосмосот, талкање по непознатото, по незнајното, по најтајното.

Кога понекогаш проѕирно ќе погледнев околу себе и во светот, ќе украдев неколку часови од животот, ќе слезев во ладните ходници сосема длабоко, таму каде што отсечените и отуѓените делови од моето срце и душа во темните огледала ја добиваат својата совршена слика која личи на мене, на тоа што бев тогаш кога знаев што сакам да постанам, кога имав силна причина за живеење.

Илјада километри тишина, копнеж и безумие од страст за допир.

Влегуваат ко без душа во навалицата, во мешаницата.

Во нашата куќа во Скопје крај реката Вардар, во тивките квечерини започнуваше да изгрева чудесна тишина, која можеше да се слуша, да се препознава, да се гледа.

Можеби тие имаа заедничка душа во тишината.

Тишината беше сенката на јазикот, кого што го бранеше, го надополнуваше.

Беше во право. Не само што немаше редица пред шаторот на дивјакот, туку и немаше жива душа во целиот циркус.

Седат прибрани и потопени со мисла и душа во тоа што беше вчера и во тоа што ќе го донесат најблиските часови.

Беше планирано да излезат дванаесет души во партизани.