Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Според она што го зборуваат, сѐ зависи од таблетата. Ако вечерта била убава, тоа е затоа што таблетата била добра.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Срање. Можеш да ја земеш истата таблета 100 пати и таа 100 пати ќе биде различна. . . и тоа е прекрасно!

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Колку и да сум претпазлив, низ буквите и редовите се исцртуваат патиштата и станиците, и јас потоа одам по нив и запирам, го чекам автобусот во кој е веќе речено дека ќе се качам.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Власта, како што знаеш, има подруги патишта и други начини.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Авторот тука предупредува на големата комплексност на човековите вештини поврзани со сетилното осознавање и просторната ориентација, кои што зад себе имаат долг развоен пат и недвојбено е потешко машински да се симулираат како некои рационални операции, кои што, така вели Moravec, течат и во оние делови на мозокот, кои што не се посебно високо организирани.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Од друга страна пак, рационалното мислење - како што е на пример играњето шах - е новопридобиена вештина, можеби не постара од сто илјади години.”

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Но, Ардените од основа ми го изменија тоа мислење. Се движев по безбројните асфалтни патишта и патеки, со кои се поврзани сите населби на Ардените.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Ами како - наземи ќе плуеш, синко мајчин. Ние како сме спиеле по патишта и по калишта?

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Меѓутоа, понекогаш животот како свесно да ги одбегнува полесните патишта и создава испреплеткани случки, можеби за поука.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Секоја група ќе ја предводи по еден од вас, поради тоа што патот и приодите добро ги познавате и лесно ќе можете групите да ги протнете низ бавчите и оградите ...

„Дружината Братско стебло“ од Јован Стрезовски (1967)

Уште со видело фатија метериз во камењето над патот и ги видоа сите пазарџии како ги бркаат добиците, што побргу да го поминат ова страшно место, ако не сакаат да останат без ќесиња и без добици, а може некој и без глава.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Истрча Толе веднаш на патот и виде дека пушката свршила работа.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

— Јас тргна, побратиме, по тој пат и по него ќе ода.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Та кога слеговме со татко ми од Карабуниште до Солун, сѐ по патот и стадата на Куцовласите, со ниет да спечалиме нешто по светот, место да се качиме за Босфор или како што се викаа Дарданели, ние сме се качиле за Гибралтар.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Не помина многу и на патчето од долната страна се покажа човек на коњ, ситен како некоја бубалка, лазеше можеби една минута по патот и заедно со него се изгуби во шумата над чистинката.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Од жилите на ореовината оживувал Пустиник Во очите на Пустиникот светиот пат и самотата на сите патишта пусти што водат кон ниедно море кон ниеден град.

„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)

Таа се движеше повеќе потамина, како месечар, бидејќи местата, патиштата и патеките одамна ги знаеше напамет.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Голем Пат, пак, поправо тој би требало да се вика Широк Пат, наместа достигнува широчина и до десет метра, на северниот крај на срецелото се издвојува од Пазарџиски Пат и тргнувајќи право на запад, минува, од северна страна, помеѓу гумното на Дамчевци Џаџовци и, од јужната, помеѓу северниот ѕид на чифлигот Трпоски и авлиите на Дамчевци Мирчевци, Дамчевци Дамчевци и Бозовци Перуновци.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

6. Внатре, пак, во Потковицата, иако не без ризици, сепак нормално, човешки, пеша, на коњ, или со запрежно возило, моторни, освен трактори и џипови, не одаат, без попусти напори и закани дека, ако се намериш преку ридиштата, ќе се зацапаш во блатата и мртвиците, може да се влезе, и да се излезе од неа, само по два пата - по Пазарџиски Пат и по Голем Пат.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Од сртот, од Плоштина, до водата се стигнува по едночудо разгазени патичиња, а од населбата во Потковицата само по едно кое е добро натратено и кое, откако ќе ги прегази Мала Вода и Голема Вода, се издвојуваа од Градишки Пат и низ Деркова Дрма трага право пругоре.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

СОФРЕ: Ајде, не треба да ве молиме. Сами сме друг пат и пак си пееме, не пак сега што еве дојден шурава од Америка...

„Парите се отепувачка“ од Ристо Крле (1938)

-Но и покрај грешно избраниот пат и произволно донесените заклучоци, потрагата на младиот човек по вистината треба да се сфати како разбирлив чин.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Но вака може да се размислува па и да се донесуваат оценки само благодарејќи на фактот дека за наша среќа но и за среќа на обвинетиот не се предизвикани поголеми штетни последици.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Објаснувањава веројатно беа упатени кон иследникот бидејќи овој се насмеа и рече: "Разбирам разбирам.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Освен оние, таканаречените лажни гласини, кои создаваат фами па дури уриваат и авторитети.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Тој се заврте кон Луција, завергла со клучот и со силна гас спрашти кон патот; ќе го искршеше џипот од брзина по дупките; излезе од споредниот на главниот пат и спрашти кон Велес.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Тома ми рече дека некој предходно ја отепал змијата на самиот пат и тука децата ја нашле.

„Животот од една слива“ од Зорица Ѓеорѓиевска (2014)

И кога некој ќе пуштеше глас – доаѓаат – тогаш знаеја – доаѓаат камионите и истрчуваа на патот и трчаа покрај камионите, ги молеа шоферите да им донесат свеќи.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Некогашниот тесен и излокан друм што од Долно Папратско водеше за Крчишта, сега е широк асфалтен автомобилски пат и завршува таму, каде некогаш беа гумната.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Патиштата и улиците ни ги направи општината, значи државата.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Сите негови другари, освен Орце, кој бил дежурен во визбата на бакалницата, седнале во близината до пристанишната кафеана за да му мавнат на Шатев за последен пат и да видат како ќе започне да се остварува нивното дело.

„Солунските атентати 1903“ од Крсте Битоски (2003)

Сред сета онаа арогантна турканица, таа ми праќаше охрабрувачки погледи,со неприкриена нотка на сожалување, што ме натера, токму на полноќ, откако буричкајќи по џебовите најдов две згужвани, испотени, но се уште читливи хартиички, да скокнам од мракот, си истуркам пат и лежарно му го земам микрофонот на едниот од гласноговорниците дркаџии.

„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)

Не. Не се стрча Сане Сандин, туку подлетна, со леснина се поткрена над патот и зачекори во воздухот. Почна бргу да се оддалечува.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

По сите тие причини, како и по полната убеденост во тоа оти не само бесполезно и невозможно е понатамошното успешно спротивставување, јас мислам дека наш долг е да ја замолиме македонската интелигенција што има влијание врз сегашното движење да го обрне својот поглед кон сериозноста на положбата, да го измисли патот и сите средства колку што може поскоро за да искаже полна доверба спрема постапките на заинтересираните големи сили во полза на Македонците и, откако ќе им даде ветување, да ја прекине понатамошната борба, да ги замоли да му се помогне морално и материјално на постраданото население да се поправи; да замоли да се воведат сите предложени реформи и тие што ќе најдат силите за нужно, како проширување на изработениот проект; да се отстранат пропагандите и да се востанови Охридската архиепископија со црковно-училишната автономија; амнестија на емигрантите и на сите четници; признавање на Словените во Македонија за одделна народност: Македонци, и внесување на тоа име во официјалните книги итн.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Еден народ што си го загубил својот јазик личи на еден човек што си го загубил патот и не знае од каде иде и на каде оди и којшто не знае зошто оди ваму, а не онаму или таму.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Србите се националисти со арно сознаени народни идеали и интереси, кои што со труд, наука, перо и дипломатија сите како еден човек одат по еден општ за сите пат и затоа постигнуваат победи над Бугарите на секој чекор.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Познавачите на срцето на автомобилите ги советувале да возат и само да возат оти застанувањето може да ги одвои од патот и од зацртаната цел.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

МЛАДИЧОТ: За тој единствен пат и Ви зборувам. Бев уште малечок.

„Црнила“ од Коле Чашуле (1960)

Потоа, притрчува кон Милка, сака да и’ го препречи патот и да ја истурка од собата.

„Црнила“ од Коле Чашуле (1960)

И - моето бротче од стиропор со меурчиња наместо пукнатини со од патишта и патила невидлива патина Весело морско коњче, од игра помалку уморно во правците на светот неопитно од светот тркалезен и чудесен восхитено К'о икра за плодење тоа за копно копнее.

„Сонце во тегла“ од Илина Јакимовска (2009)

Му се сретна на патот и тој стори сѐ, што требаше да биде сторено, за да го улови, но оној не се даваше.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Меѓу стеблата во снегот стоеја вдлабнатинките од испаѓаниот окит, како единствени измешани дири, што покажуваа дека тука наодамна поминал со својот палав чекор на заводник тој јужен ветер, а потем отпатувал натаму во длабините на шумата, од каде што сега, заедно со она трубење, се слушаше како понекогаш прикрцкуваат гранките, кои сосема им се подале на неговите топли игриви прегратки, така за тој да може дури и да ги однесе на својот пат и остануваа скршени со онаа слатка болка на трудницата, или пак продолжуваа ритмично да го повторуваат своето занесено стенкање.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Го гледаше како доаѓа сѐ поблиску, можеше да го гледа појасно од секогаш тоа ветерничаво суштество, во секој миг спремно да ја впие својата остра муцка во првата мрша, што ќе му се сретне на патот и да остане така, вкопан, како пијавица, како крлеж, ако сакаш скини му сѐ друго од неговото тело, ако сакаш преполови го, истури му ја сета негова утроба, само ако си му ја оставил цела онаа негова шилеста муцка.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Да знаат дека не постојат никакви споредни патишта и да не ги бараат попусто нив, дека треба да се пристапи отворено и просто, а после ќе се види колку е угодно да се живее со тој сок, оној вистински сок на работите, како кога вечераш од дивечот, што целиот ден сам си го ловел.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Како што беше вистина и онаа пролетна утрина, додека на горниот крај на селото се собираше тајфата печалбари пред заминување, а тука беа и тапаните, веднаш тука, на ледината крај патот и младичите го играа Тешкото околу нив, а тој беше со татка си скраја и мајка му молчеше крај нив со црвени очи; тој беше накитен со низалки костени, јаболка и по неколку ореи, првопратено, додека мајка му му шепнуваше „Змејко сине“, а тој можеше да види како му се стегаат на татка му вилиците и како сите мускули набабруваат и се скаменуваат под поцрнетата кожа на неговото лице, исто онака, како кога беше многу лут татко му, но Змејко сега можеше добро да знае дека тоа не е од никаква лутина.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

И додека сите селани ги возобновуваа заборавените нивки во планината крај нивното село, кои, во времето додека тие печалеле по светот, беа насобрале по малку слоч за да можат да изранат по неколку жетви, а војната ги имаше испобркано сите патишта и сите граници, - оној тогаш шверцуваше со автомобилски гуми.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Истрча целото село да го пречека: напред одеа музикантите, свиреа со труби и тропаа на барабанчиња: нивната бучава го заглушуваше просторот; по нив, качен на коњ, одеше Лоте, облечен во алишта на витез; луѓето плескаа, го поздравуваа, а Лоте им мавташе со раката и им отпоздравуваше како да оди или се враќа од поход; зад него одеа циркуските коли ишарани со дречливи бои и креваа прав, тропајќи по нерамниот пат и влечејќи се бавно по преморените коњчиња што ги влечеа; од прозорчињата на колите ѕиркаа циркузантите со ишарани лица; по нив одеа кафезите со животни кои ѕиркаа низ решетките и ги подаваа муцките кон децата што трчаа по нив и врескаа.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Ги пасат коњите, ги навртуваат покрај патот и ми ја гледаат работата.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

На враќање назад го заврза коњот за еден трн крај патот и, чурејќи со цигарата в уста, скршна од патот во мртвицата, за да се олесни зад меѓата.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Веќе се пуштија патиштата и народот почна да војва.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Јасно го виде тесниот пат и светлината на крајот.

„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)

Остануваше ЕДНО, или НИЕДНО решение на мојата сложувалка, и јас бев на добар пат и двете опции да ги дознаам во утешувачки блиска иднина.

„Ниска латентна револуција“ од Фросина Наумовска (2010)

Во Пансионот на видно место стоеја и Правилата за однесување со кучињата во кои пишуваше: „На секое куче треба да му се почитува правото на природен живот; не смее да се злоставува и да му се нанесуваат физички и психички болки; секое куче има право на заштита и нега; треба да се сака такво какво што е, зашто тоа не е во состојба да бира сопственик, а сопственикот го бира него; ако не чини, треба да му се помогне да се поправи, а не да стане жртва на лошото однесување и изживување; не треба нетрпение и брзање веднаш да се научи на сѐ, ами треба да му се даде време да сфати што се бара од него; не треба без причина да се разлутува или казнува, зашто и тоа може да изненади, да врати; првиот удар тоа го простува, зашто мисли дека е случајно удрено, по грешка, но ако по втор пат го удриш, сфаќа дека е намерно и тогаш ударот ти го враќа со уште поголема мера и те замразува со сета своја душа; тоа најчесто е само и нема никого освен тебе: разговарај почесто со него и самиот ќе се изненадиш како те разбра; љубовта со љубов ти ја враќа; и тоа, како и човекот, има своја судбина: не придонесувај да му е тешка; ако остари, ослепи или оглуви, ако стане неподвижно и остане без заби помисли дека тоа може и тебе да ти се случи, зашто староста е иста за сите; не однесувај се кон него како кон некој обичен предмет, зашто кога ќе го изгубиш, ќе видиш колку е жално; испрати го на неговиот последен пат и размисли дека секоја смрт, било таа и на животно, е загуба за сите: еден живот помалку на земјата”.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Сета љубов, која ја имаше во длабината на својата душа и која цел живот им ја подари на своите чеда, кои беа заминати на разни патишта и постови во животот, а јас на најдалечните, ја вложуваше во своите цвеќиња на Балканот. Сакав да го надминам значењето на моите зборови, упатени до мојата мајка, на другиот брег на Медитеранот, да го напишам најубавото писмо што еден син го напишал на една мајка.

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Дојде момент за мојата омилена тема - мачката, и штом се реализира сѐ така по ред и малото тробојно топче ми заспа во рацете, кивнувајќи неколку пати и притоа испуштајќи по некое кломбурче млекце низ носето од првиот оброк со локање, јас се вдадов нашироко да распредувам.

„Братот“ од Димитар Башевски (2007)

По одморот и појадокот кадијата издаде наредба еден од сејмените, што го познава добро патот и месноста, да излезе напред, а на друг му го даде коњот да го води, бидејќи на надолништето не се јаваше.

„Калеш Анѓа“ од Стале Попов (1958)

3. Сега се отвора патот и извишува со фиданката пробудена на биднината кон ведрината на летот што пролетта на светот ја вести Така се пројаснува просторот на ослободениот збор зад себе што го остава невиделото заради видело друго што веќе во далечина се раѓа

„Елегии за тебе“ од Матеја Матевски (2009)

Потоа ги врза со уздите еден за друг, му се качи на средниот и ги спотера сите три по патот низ селото; коњите испијанети и потсилени од камшикот што им плускаше крај ушите, јуреа низ селото како бесни, креваа прав зад себе, газеа кокошки, патки, мачиња, кучиња и секаква живинка што ќе им се испречеше на патот и опкршуваа со сета сила по сокаците; прислужникот Геро потскокнуваше на средниот коњ, ги стегаше цврсто в рака сите три узди, плускаше со камшикот и викаше силно.

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

По многуте епитимии, најпосле Смилјанка почна да заздравува и да оди на добар пат и отец Иларион ја ослободи од келијата.

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

На островецот, во поширокиот манастирски двор, крај патот и секаде каде што нашле погодно место, изнаредени се тезгиња на разни прематари каде што може да се купи сѐ и сешто;

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

Сместен во Поградец, град во кој диктаторот сакаше да престојува секое лето, новелата на Кадаре прикажува еден голем албански поет јадосан од режимот, чија последна слобода, поради немање можност да одлета или да отплови, поради неможноста да ги види своите дела широко распространети, се состои во неговото вљубување за последен пат и покрај одминатите години.

„Патот на јагулите“ од Луан Старова (2000)

Одвреме-навреме од улица ќе чуеја луѓе да зборуваат или некој со налани по калдрма ќе затропаше, а неколку пати и коли поминаа.

„Будалетинки“ од Мето Јовановски (1973)

Овчарот, загрнат со сива гуна, истрча на патот и им свика на кучињата: - Ошт, бре! Верата ваша кучешка!

„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)

Одела што одела гемијата по правиот пат и по некој ден свртел еден противен ветар многу силен, та кога ја подбрал гемијата по морската ширина, летала како некоја црпка по талазите што биле по морето.

„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)

Тоа само му било мака, што не можел да види некаков пат и да види некоја човечка трага.

„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)

И така џенгот се свршил и штрковите наттепале, та си отвориле пат и си се упатиле за кај нас.

„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)

Заедно сме: атот, патот и сомнежот, Одиме сите кон иднината, Пред нас маглите и далечината Со нас атот, патот и сомнежот.

„Сонети“ од Михаил Ренџов (1987)

Гледаше како се буди градот, сместен помеѓу реката, патот и ридовите.

„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)

Ти лично го имаш пребрано тоа гајле!

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

Ама што беше беше - вели жената со сета сериозност со која располага - на твојата несреќа ѝ се виде крајот, идниот пат и ако дојде до страдања тоа ќе му се случи на друго ајванче.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

Ќе го истуриш шишето во топлата вода, ќе брцнеш со рачиштето два-три пати и целата вода ќе се претвори во сапуница. Густа како најгуст бел облак.

„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)

„Ќе се истргнам и од овој мрак, ќе го истресам правот што овој пат и на овој пат легна врз мојов шинел, ќе се истурам на широк мегдан, ќе исчекнам и не итаница, ами полецка ќе стигнам онаму кај што ме чекаат другарите.

„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)

Човекот постојано заскитуваше по некои патишта и предели што само тој ги знаеше и притоа одвреме навреме се насмевнуваше. Густира ама со тажно срце.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Можеш ли да му ја поматиш верноста кон земното, додавајќи знак по знак откривајќи ги срамните делови на твојот систем загадочниот метод небесниот свод- дом за да може да оди по истиот пат и да стига до истата цел човекот, оној кој над црната точка стрепи по сличното, од различното стрепи спојува еден со друг: еден и еден, два со два, седумдесетидва името го дели на четири елементи – I.H.V.H. тетраграматонот го врти, го враќа ред по ред реди вистината на скрбта ја учи завист и суета, суета и завист сѐ е бесценет камен, а број свет и сила равенката меѓу нив се припикнува како вода меѓу шуплинките во карпата како зрак во мрачна капела бели точки на црна површина поделена на две: еднооко човече дворог Пан троока нимфа четириаголен круг пирамидална петка црно на црно расфрлан, разигран Ум на Светлоста Умна светлост.

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

Фарисеите го жртвуваат Вештиот на реч и Моќниот на дело - за да не им стои на патот и да не шири нова вера.

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

1. Грозна смеа Опеј, ја Божице, дарбата за светогрдие за иноказание, за смеа грозна низ плач и жолч изречи ја славно на смртниците поругата, подбивот и јамбот, отровниот рев шегата пој ја на раѓањето и смртта маската, порокот и гревот опиши го, Вечна, на киклопот кикотот кркорот на крвта во обрач од стих завиено и сласно растури го кругот, барутот, чаурата со метар, а безмерно смерно во речта магично обратена,17со очи на тилот во стар образ, а со друга вера - кој прв спомна на Бога Име небаре ќе го снема ако не има во времето знак да биде освен вера, завера освен пат и бездна отсутен а присутен по севезден ѕвезден?

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

ТЕОДОС: (Одговарајќи преку волја.) Ја знам, сум ја видел.

„Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски (1937)

СТОЈАНКА: На здравје! (Ја исплакнува чашата неколку пати и пак налева.)

„Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски (1937)

Од големиот стог се стркала сонцето на пат и уплашено од кучињата се разбега низ тесните сокаци криејќи се зад малите прозорци на куќите Триејќи ги очите селаните ги врзуваат немирните кучиња за плот И свирејќи, со косите на рамо се разлеваат со сонцето по ливадите.

„Дождови“ од Матеја Матевски (1956)

- Ништо не направив! - овој пат и јас го повишив тонот.

„Чкртки“ од Румена Бужаровска (2007)

Отидов во тоалет за да си ги проверам раните, а за среќа мачката овојпат никаде ја немаше.

„Чкртки“ од Румена Бужаровска (2007)

Излеговме на главниот пат и, на три километри пред Алма Ата, сечиме в лево.