во (предл.) - закон (имн.)

Според неа, работникот мора да биде синдикално образован – што значи дека, преку соодветно синдикалното образование, тој многу полесно и поефикасно ќе се запознае со 157 своите права утврдени во законите и во колективните договори и истите полесно ќе може да ги оствари.6
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Што се однесува, пак, до оваа тема – која често и е дебатирана во јавноста – треба да напоменеме дека, досега, ниту еден од трите македонски ЗРО не ја регулираше оваа материја!?
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Причината ја гледа во пазарните услови на стопанисување и воспоставениот суров капиталистички систем, кадешто основата е интересот на капиталот, а не на трудот.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Но, непостоењето на одредено работничко право во законот, не значи дека тоа не може да се регулира во колективен договор.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
ЕСЧП, во точката 52 од својата мериторна одлука, луцидно го појаснува ова право и вели: Овој Суд смета дека е [наполно] бесмислено Конвенцијата да регулира како [да] тече постапката за таа да биде правична, брза и сл. – доколку, претходно, не го обезбеди круцијалното [човеково] право на суд.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Имено, ако законските одредби, барем оние во сферата на инспекцискиот надзор, се во најмала рака добри и коректно поставени – тогаш, вината за нефункциони- рањето на овие контролни механизми не може да ја бараме во законот, туку исклучиво во човечкиот фактор, поставувајќи си го болното прашање на сатиричниот Јувенал за тоа: Quis custodiet Custodes – Кој [ни] ги чува чуварите? 2.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Имено, Судот од Стразбур, со пресудата Креуз vs Полска 28249/95 од 29.V.2001, веќе го санкционираше прекршувањето на човековото неприкосновено „право на суд“ за сметка на правото државата да си ги наплати судските такси.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
7.  Види ги, на пример, трудовите на Тодор Каламатиев: „Способност за склучување на договор за вработување“; Годишник на Правниот факултет „Јустинијан Први“ – том 42 (во чест на Тодорка Оровчанец); Скопје, 2006; стр. 460-473 или, пак, оној на Гзиме Старова: „Договор за вработување или договор за работа – Дилеми во Законот за работни односи на РМ“; Зборник на Правниот факултет „Јустинијан Први“ при УКИМ и Правниот факултет при Московскиот државен универзитет „Ломоносов“ (том 2); Скопје, 2007; стр. 344-353.
„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)
Таквата општествена контрола што се спроведува со помош на уметноста се манифестира двојно: формално, имено, во законите, институциите итн. и неформално, што значи низ имплицитни групни узори, узори за однесување и сл.
„МАРГИНА бр. 35“ (1997)
Закон за средното образование, Сл. весник на РМ, 44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 42/03, 67/04, 55/05, 113/05, 35/06, 30/07, 49/07, 81/08, 92/08, 33/10, 116/10, 156/10, 18/11, 51/11, 6/12, 100/12, 24/13, 41/14, 116/14 и 135/14. 136 Одредби за штрајк не содржеше ниту претходниот Закон за основното образование (1995), Сл. весник на РМ, 44/95, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 29/2002, 40/2003, 42/2003, 63/2004, 82/2004, 55/2005, 81/2005, 113/2005, 35/2006, 70/2006 и 51/07. 128 Одредбата која е внесена во законите за основно и средно образование е истоветна.
„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)
Имено, самиот услов во законот според кој се обештетуваат само оние кои работеле во претпријатија со доминантно државна сопственост (чл. 2 ст. 1 ал. 1), а се исклучуваат оние кои работеле 111 Закон за материјално обезбедување на невработените лица поради приватизацијата на претпријатијата со доминантна сопственост на државата во периодот од 2000 до 2004 година; Сл. весник на РМ, 87/2008. 112 Закон за изменување и дополнување на Законот за материјално обезбедување на невработените лица поради приватизацијата на претпријатијата со доминантна сопственост на државата во периодот од 2000 до 2004 година; Службен весник на РМ, 33/2014. 112 во претпријатија во приватна сопственост (тука спаѓаат и оние кои практично цел свој работен век работеле во јавни претпријатија, а за време на процесот на транзиција/приватизација истите тие претпријатија преку ноќ станале приватни) е противуставен и се коси со чл. 9 ст. 2 од УРМ според кој „Граѓаните пред Уставот и законите се еднакви“ и со чл. 55 ст. 2 од УРМ кој вели дека „Републиката обезбедува еднаква правна положба на сите субјекти на пазарот.“
„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)
Од друга страна, имајќи го во предвид чл. 32 ст. 5 од Уставот на Република Македонија (1992), во законот фали пропишување дека „остварувањето на правата на вработените и нивната положба се уредуваат со закон и со колективни договори“, така што во целиот текст на законот зборовите „и/или колективни договори” треба да се заменат со „и колективни договори”.
„Обезвреднување на трудот - 2 Анализа на трудово-правната легислатива во периодот 2010-2014“ од Мартин Краљевски, Дејан Лутовски, Ивица Костовски (2015)
Твојот потпис беше чиста формалност заради оние загубени документи и непрецизните одредби во законите. Но што ти значи она, другоно?
„Синот“ од Србо Ивановски (2006)
- Не мислам толку на сопственоста - вели Даскалов – колку на она другоно, адаптацијата.
„Синот“ од Србо Ивановски (2006)
Меѓу многуте „претставници“ на божјаците од прозата на Ренџов, се паметат ликовите на Сане Сандин од Човекот што го немаше во законот, Ефрем Ефремов од Сенка, Невена, Ристосија и Кијмет од истоимените раскази, Мише Сечко, гулабарот од Светиот дух и др., но меѓу сите нив по својата уметничка впечатливост особено се истакнуваат Сане Сандин, Невена и Кијмет.
„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)
За некои, се вели дека имаат нос за политика, други за трка со коњи, за фрлање камен од рамото, за многу пари, за дупки во законот, за преродба...
„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)
Или ќе се донесе некаква измена во законот за пушење.
„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)
Доколку имаат намера сериозно да се позанимаваат со проблемот на наркоманијата, Соединетите Држави треба да ја надминат расправата за легализација која во прилична мера тапка во место, и да формулираат една уверлива, политички реална борба против наркоманијата, во која правосудниот систем би бил подобро насочен, иако неговата улога би била намалена. 75
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Од укинувањето на прохибицијата 1933. година, прописите во врска со продажбата на алкохол не се исти во законите на сите сојузни држави. 75
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Останував изолирано заштитена од психологии на мислења и живеења, кои се наметнуваа заедно со физиката – секогаш жедна одново и одново да се убедува во закони, низ слободни паѓања во математички насочената паралелка.
„Ниска латентна револуција“ од Фросина Наумовска (2010)
Бидејќи сè додека народњаштвото како општо чувство на општествениот живот биде доминантно (како српскиот задружно радикален и хрватскиот провинцијално средноевропски ФОЛКИШ), дотогаш ќе ги трпиме сите последици на одржување и дотирање на едно одамна насукано трупиште, во кое ајдуците и ускоците, во својство на управник на светилникот, веќе го пљачкосале и последниот златен заб од вилиците на настраданите патници. 14. 10. 1991 Маргина 36 27 Еднодимензионални народи Народ што не знае на сопствената волја да ѝ стави цивилизациска граница (да изнајде ФОРМА), кој не знае да се самосовлада во законот и правната норма, кој како единствена вредност го зема и истакнува сопственото постоење, доброволно се определува за робување самиот на себе (а тоа се најлоши ропства) и, на крајот, паѓа во опасност од билошко исчезнување.
„МАРГИНА бр. 36“ (1997)
Имено, со промените на ЗПИО од 24 декември 2008 година беше укинат изборот на видот на оспособувањето за работа при професионална рехабилитација за лицата кои не се осигуреници, но кои се здобиле со инвалидност под наведени околности во законот (на пример, ученици и студенти при практична работа или невработени лица при стручно оспособување, преквалификација или доквалификација), или кои зеле учество во одредени активности (елементарни непогоди, обука по покана на органите на одбраната, културно-уметнички манифестации и натпревари и друго) (чл. 6, ЗИДЗПИО/24.дек.08).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Измената и дополнувањето на ЗВРС од 2009 година Со измената и дополнувањето на ЗВРС од 2009 година дојде до промена и преформулација на некои одредби во законот поврзани со остварувањето на права од работен однос на странци во РМ. 4.  Просечна исплатена нето плата по работник за месец февруари 2010 година според Државен завод за статистика. 119 Во поглед на дефинициите на поимите дојде до две важни промени.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Четврто, усвоена е одредбата според која лицата кои не се осигуреници, но кои се здобиле со инвалидност под наведени околности во законот (на пример, ученици и студенти при практична работа или невработени лица при стручно оспособување, преквалификација или доквалификација), или кои зеле учество во одредени активности (елементарни непогоди, обука по покана на органите на одбраната, културно-уметнички манифестации и натпревари и друго) имаат право, преку професионалната рехабилитација, да се оспособат за работа на работи според стручна подготовка стекната со школување пред настанување на инвалидноста (чл. 15).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
5.  Уделот во друштвото, согласно дефиницијата во Законот за трговските друштва (Сл. весник на РМ, 28/2004), претставува севкупност на права и обврски кои содружникот ги стекнува врз основа на влогот во основната главнина во јавното трговско друштво, командитното друштво и друштвото со ограничена одговорност, при што секој содружник има еден удел кој не може да биде претставен во хартија од вредност.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Но, непостоењето на одредено работничко право во Законот, не значи дека тоа не може да се регулира во колективен договор.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Но, од друга страна, несомнено е и тоа дека работниците, на своја кожа, чувствуваат дека законот недоволно ги штити и дека газдите ги третираат онака како што сакаат, а не онака како што е пропишано во законот.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Следната година, со донесувањето на ЗИПДНД од 1993 година, ваквите одредби повеќе не се предвидени во законот и наместо тоа е воведена категоријата „плата по работник која претставува основица за пресметување на даноците и придонесите од плата“.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Покрај тоа, ра- ботодавачот е обврзан на странецот кој го вработил да му обезбеди минимални права за работно време, паузи и периоди за одмор, ноќно работење, минимално годишно отсуство, плати, здравство и безбед- ност на работа и посебна заштита на работници утврдено во закон- 117 ските прописи и општ колективен договор или во грански колективен договор, ако тоа е поповолно за работникот (чл. 4).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
И промената кај правните лица кои вршат дејност во областа од 12 до 14, (со исклучок на правните лица кои се регистрирани како претпријатие), исто како и погорната, се однесува- ше на висината на процентните поени со кои се намалува планираната стапка на пораст на трошоците на живот, при што таа сега изнесува 1 процентен поен, доколку е еднаква или е под планираната стапка на пораст на трошоците на живот (за месец јануари 1995 година), наспроти онаа утврдена во законот од 1993, која беше 2,5 процентни поени (за месец јануари 1994 година) (чл. 4).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Покрај тоа, во законот подетално се специфицираа категориите на странци на кои може да им биде издадена лична работна дозвола со важност за период до една година, односно таа им се издава на: •  член на потесното семејството на државјани на Република Македонија кој поседува важечка дозвола за привремен престој, •  член на потесното семејството на странец кој поседува лична работна дозвола за неодреден временски период, •  странец кој по потекло е од Република Македонија или негов наследник до трето колено, кој нема македонско државјанство, •  странец кој престојува во Република Македонија врз основ на дозвола за привремен престој за семејно обединување, •  странец барател на правото на азил на кој барањето за признавање на правото на азил не му е решено во период од една година, по истекот на периодот од една година (дозволата за работа се издава на три месецa со можност за продолжување), •  странец со признат статус на бегалец, •  странец под хуманитарна заштита и •  странец под привремена заштита (чл. 12).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Исто како и кај законот од 2003 година, и во законот од 2006 година е предвидена обврската работодавецот да ги задржи на работа работниците кои се вработени согласно одредбите на овој закон најмалку двојно повеќе време од периодот за кој користел надоместување на придонесот за пензиското и инвалидското осигурување (чл. 5).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Така, нето платите за месец јули 2001 година работодавецот и натаму ги исплатува до висината на правото што го утврдил за последниот месец за кој извршил исплата согласно со овој закон во рамките на обезбедените средства и зголемено најмногу до 50% од остварената стапка на пораст на трошоците на живот во тековниот во однос на претходниот месец, со определени исклучоци предвидени во законот (чл. 2-4, ЗИДЗИПРМ/01).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Имено, правното лице од горенаведените дејности може да ги исплати месечните аконтации на чистите лични доходи по работник најмногу до правото утврдено во закон 7 за периодот септември- ноември 1990 година, зголемен најмногу до 90% од растот на исплатените чисти лични доходи по работник во стопанството за последниот месец за кој се објавени податоците од Републичкиот завод за статистика во однос на просечниот месечен чист личен доход по вработен во стопанството за периодот на септември- ноември 1990 година (чл. 1, ЗИЛДДЛПР/91).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Па, така: •  на работодавач- правно лице, за сторен прекршок таксативно наведен во законот, ќе му се изречеше глоба во износ од 8.000 ЕУР (чл. 26, ЗИДЗРО/авг.08).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Имајќи предвид дека просечната исплате- на нето плата во РМ е 20.240 денари, 4 а средниот курс на еврото во моментот на пишувањето на оваа анализа е 61.5 денари за едно евро, казните кои работодавачите, самовработените и одговорните лица за вработувањето на странците треба да ги платат доколку не се прид- ржуваат на одредбите од законот, се многу помали од пропишаните во законот од 1978 година (чл. 39-49, ЗВРС).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Конкретно, со измената и дополнувањето од 2008 година парични- те казни за агенциите за привремени вработувања се зголемуваат од 100.000 до 200.000 (околу 1.600 до 3.600 евра) на 2.000 до 4.000 евра ако ги прекршат одредбите од член 18, односно: ако го прекршат склучениот договор за отстапување на работникот помеѓу агенцијата и друг работодавач и договорот за вработување склучен меѓу агенцијата и работникот кој се отстапува на друг работодавач за замена на привремено отсутен работник; доколку не се формирани според критериумите пропишани во законот; доколку почнат со работа без дозвола или вршат работа за привремено вработување надвор од земјата; доколку склучуваат договори за вработување над бројот на договорите за кои е издадена лиценцата; доколку платата на отстапениот работникот е помала кај работодавачот корисник на истите работи; доколку бараат надоместок за услугите од лицата кои ги вработува итн.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Претходно, во 1985 година, беше предви- дена помалку експлицитна одредба (која е преземена во Законот за работни односи од 1993 година) според која работникот, за заштита на своите права, може да се обрати до инспекторатот за труд, кој е должен да постапи по барањето и да го извести работникот за утврдената состојба, со поука како да ја оствари заштитата на своето право (чл. 23, ЗИТ/85 и чл. 140, ЗРО/93).
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Наспроти тоа, кршењето или непочитувањето на работничките права подразбира оневозможување работниците да ги уживаат оние права што се пропишани во законот. 3.  „Мизерни плати – експлоатација како во раниот капитализам“, http://www.a1.com. mk/vesti/default.aspx?VestID=118085 4.  „Јакимовски: ’Работниците нема да бидат заштитени како мечки во планина‘“, http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=41943 9
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Понатаму, законот од 1993 година вклучи одредба со која покрај забраната за исплата на плати од дневен пазар, како и исплата на плати и други надоместоци на плати во бонови и натура, ја прошири оваа забрана и за исплата на дивидендите (чл. 11, ЗИППРМ/93), а во законот ја вклучи и регулира исплатата на пензиите (чл. 6). 4.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Види кај Димитар Клисаровски и Игор Петровски: Што ќе донесат измените во Законот за работни односи? – Лошите работници не ќе може да ги спаси ниту еден синдикат; неделен магазин Капитал, бр. 461 (2008). 15 потег на законодавецот беше направен откако, претходно – во 2006, Уставниот суд ја укина оваа противуставна законска одредба. 
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
А, пак, отказ на договорот за вработување, работодавачот може да му даде на работникот поради сторено кривично дело на работа или во врска со работата, најдоцна до истекот на рокот за застареност утврден во закон за стореното кривично дело – согласно Кривичниот законик на РМ (1996) – чл. 94, ЗРО/05. 2.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Исто така, утврдени се и категории на странци за кои, поради специфичноста на нивната активност, нема да важат одредбите од овој закон (чл. 3). 114 Работни дозволи Една од новостите во законот од 2007 година е и класифицирањето на работните дозволи.
„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)
Интервенцијата беше врз основа на исклучок во законот за имиграција со кој им се овозможува на странски уметници да останат во Австрија сѐ додека тие можат да издржуваат од својата уметничка дејност. WochenKlausur најде спонзори за странските уметници (бегалци) кои ја нарачаа нивната „социјална пластика“.
„Простори на моќта“ од Зоран Попоски (2009)
Во обид да се заобиколат строгите австриски прописи, седум имигранти беа ангажирани за производство на социјалната пластика, како резултат на што тие добија законски престој во Австрија.
„Простори на моќта“ од Зоран Попоски (2009)
Знаеш, пречесен, на меропсите им остана во закон, освен што го даваат царскиот перпер, неделно уште по два дена да му работат на пронијарот, еден ден да му косат, друг да копаат во лозјето, да му вршат или збираат жито, а само она што ќе им остане да им биде нивно.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)