ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Можеби на прв поглед се чини дека, во ваква строга поставеност на нештата, нема простор за никаков проблем – бидејќи тешко може да се наиде на пречка во јасно дефинирани услови.

Она што ја испровоцира В.И. на поднесување тужба, меѓу другото, се и неуспешните протести што биле спроведувани во однос на лошиот третман спрема вработените.

Но, се случува сосем спротивното. Во фирмата почнува забавено исплаќање на платите, и тоа за период од 12 месеци, поради што В.И. се решава да покрене судска постапка како би ги добила 243 заостанатите плати за временскиот период од мај 2002 до април 2003 година.

Додека во светот на Андриќ и на Селимовиќ е доминантно настојувањето да се даде, меѓу другото, една можна слика на историјата, на епохите, на конкретниот простор (Андриќ), или под маската на историскиот настан, вечните теми на судир на поединецот, на општеството, на политиката и етиката, парадигматично да се вклучат во современиот контекст (Селимовиќ), Башевски ги поврзува историјата и современото, ставајќи ги двата поима под сомнение како конечно неспознатливи во својата интеракција.

Разбираше дека во Германија притисокот врз Евреите од шлагер на острастените национал-социјалисти, брзо се преобразуваше во строг марш врз судбините на неаријците врз кои се преземаа актите на сѐ поизразено државно насилие, но не разбираше што Софија има со тоа, особено зашто во германскиот модел меѓу неаријците се подразбираа Бугарите меѓу другите Словени.

Меѓу другите беше повикан и илузионистот „Бора III“ од Белград, а и пејачката група „Мањифико“ од Скопје.

Меѓу другите забави Софија што ги имаше во почетокот на ова лето, посебно интересирање предизвика необичната парада на ветераните од автомобилскиот свет - стари модели на „Мерцедеси“, „Буици“, „Фиати“ и други.

Можеби тие студено го примаат ударот, одмавнуваат со рака, се им е едно, но ТОЈ не може да се помири, тој страда, зашто шахот не беше за него работа меѓу другите, преоден занес на младоста, ами позив на којшто свесно се управија сите негови не мали амбиции.

Меѓу другите сиромаси што ги собра Мефаил од Дуње беше и Андон Волканоски, сирак, без мајка, без татко уште млад — на дваесет и пет шест години но затоа удомен уште на седумнаесетте, та имаше веќе четири-пет ситни деца, како од вреќа истурени.

По игра на случај, застанаа пред излогот на една книжарница во кој, меѓу другите книги, се наоѓаа и бројни трудови за разни врски меѓу науката и уметноста: Уметност и физика: Паралелни гледања на просторот, времето и светлината од Ленард Шлејн; Книжевноста во квантниот космос на Сузан Стрела; монографии со величествено сложените Манделброови фрактали, како компјутерски генерирани, така и фотографирани во нивните многу­бројни природни манифестирања; конечно, mirabile dictu, календар за следната година илустриран со Да Винчиевите цртежи на разбранувана вода.

317 Во своите извештаи за економската и социјалната состојба на населението во Западна Македонија мисиите меѓу другото известувале дека: “животниот стандард во оваа област е и секогаш бил многу низок дури и за Балканот.

Во меморандумот на капетанот Морган од 19 март 1943 година за воената мисија во Македонија меѓу другото се осврнува и на “комунистичките и македонските автономистички групи на отпорот кои се особено интересни во однос на незадоволството од Бугарите“.

На еден од тие летечки состаноци, Баге меѓу другите доби задача да стапи во врска тој и тој ден на тоа и тоа место во тоа и тоа време - се разбира дека не му беше кажано каква ќе биде таа врска, машка или женска, млада или возрасна, позната или непозната.

Во листата, меѓу другите, се најдоа и зборовите: арам, муфлуз, резил, тамаќар, башибозук, шашма, далавера, алашвериш, ќелепур-софра, џева, беља, гениш, курназ, маскара, едепсаз, марифет, сафра, рушфет, џамбаз, суртук, мамлаз, чалам, табиет, чаре, јаваш, ајде, таксират, тарапана, ујдурма, усул, чешит, џабе, џган, џумбус, батакчија, бадијала, зулум, налет, угурсуз, шерет, гајле, гајрет, грбал, душман, далавера, дереџе,зандана, зијан, ифрит, калауз, курбан, курназ, маскара, мамлаз, намќор....

Така, размислата на академик Божин Павловски дали треба да се побрза со преведувањето на делата на Стојан Христов на македонски јазик, академик Блаже Конески, меѓу другото, му посочил на овој наш денешен деец исто така Македонец од Македонија и Македонец од македонската дијаспора: Кога се интересирав дали треба да се побрза со приопштувањето на македонските автори кои создале дела на други јазици, тој (Блаже Конески) ме охрабри со тврдењето дека се работи за творештво кое природно ќе си легне во нашите традиции.

Во прилог на таквата негова заложба, Христов, меѓу другото одржал говор во кој ја истакнал искривената слика во Америка за имигрантите и потребата за нивна американизација што се одвивала преку процесот („казанот“) на претопувањето (melting pot): Ние (јас и мојата сопруга) дојдовме овде во Вермонт во 1938 година.

Со попуштањето на структурите во 80-тите години - што значеше поголем пристап кон западните уметнички списанија, меѓу другите работи - дојде до израз помладата генерација која беше наклонета кон постмодернизмот. okno.mk | Margina #4-5 [1994] 21

Поврзувајќи го неуспехот на Илинденското востание со негативното влијание на врховистичкото Горноџумајско востание, Димо Хаџи Димов, во прочуената статија под наслов „Илинденско востание и поуките од него...“, меѓу другото вели: „Илинденското востание не успеа затоа што беше претходно компромитирано од едно друго вештачко „востание“ наречено Џумајско...

Неговите судови се, разбирливо, честопати нагласено претерани и еднострани (прашање е дали младината навистина така сама од себе разбира дека составен дел на културните пораки се и претерувањето и шокантноста), а и покрај тоа бројните податоци што ги наведува се мошне важни за расправата за ефектите на популарната култура: “Според податоците на ревијата American Demograph- ics, помладите возрасни се полиберални од своите родители - вклучувајќи ги и припадниците на бејби-боом генерацијата, од којашто произлегува поголемиот дел од денешните новинари на централните медии.

Кога на патот на органската еволуција стана очигледно дека мутацискиот процес неизбежно ги разградува физичките и невролошките врски што ги поврзуваат припадниците на една генерација со минатото и неизбежно ги насочуваат да преземат посебна и рамноправна позиција меѓу другите видови на Земјата, со која Законите на Природата и Природниот Бог ги дарува, сериозната загриженост за хармонијата на видовите бара да се утврдат причините за мутацијата.

Можеби младината е навистина глупава, но не до толку да ги употребува оние медии што тврдат дека најинтересните работи во нивниот живот се глупави и опасни. Katz повеќепати докажал дека е сигурен апологет на популарната култура.

Популарната култура наводно претставува најголема закана за општеството; меѓу другото е наводно виновна за тоа што младината сѐ помалку чита и станува сѐ поглупава.

Сметаме дека следниве вистини се очигледни: -Дека сите видови се создадени различни но еднакви; -Дека сите се дарувани, секој посебно, со одредени неотуѓиви права; -Дека им припаѓа Слобода да живеат, Слобода да се Развиваат и Слобода да бараат Среќа на свој сопствен начин; -Дека за да ги заштитат овие од Господ дадени права, социјалните структури природно се појавуваат, засновајќи го својот авторитет врз принципите на љубов кон Бога и почит кон сите форми на живот; Кога која и да е догма на владеење ќе стане деструктивна по животот, слободата и хармонијата, органска должност на младите членови на тој вид е да мутираат, да исчезнат, да иницираат нова социјална структура, поставувајќи ги нејзините основи на такви принципи и организирајќи ја нејзината моќ така што ќе биде можно да се произведе сигурност, среќа и хармонија за сите живи суштества. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 61

Генетската мудрост сугерира дека социјалните структури, долго градени, нема да бидат отфрлени заради неважни причини и минливи цели. Екстазата на мутацијата е балансирана со болката.

Така, на пр., во едно писмо од бугарскиот „трговски агент” од Солун А.Шопов од 26.10.1903 год. до бугарскиот министер-претседател Р.Петров меѓу другото се вели: „Некои кругови на овдешнава Внатрешна организацнја сѐ почесто и посериозно зборуваат дека некои од началниците на таа организација влегувале во спогодба со српската влада или со некои кругови во Белград за заедничко дејствување во Македонија, но со јасни разграничувања на интересните сфери.

Така, во едно писмо од Иван Сапунаров (од Костурско, бивш студент во С.Петербуршката духовна академија, еден од основачите на ТМОК и негов прв претседател, потоа учител во Солун и член на ЦК на ТМОРО, задолжен да кореспондира со кружоците во Русија) од Солун од 15.12.1902 год.. одговарајќи му на претседателот на ТМОК Христо Шалдев, меѓу другото пишува:

Можеби, најпосле, ќе го експлоатираат Србите сето речено за изменувањето на нашето национално име за да докажат дека Македонците никогаш немале национално самосознание и не играле никаква самостојна историска улога, ами влегувале само како суров материјал во државниот организам на бугарската или на српската држава. 153 Меѓу другото, такви недоразбирања можат да се очекуваат, како од тоа што јас категорички ја осудив бугарската политика по македонската прашање, од кое можат да помислат дека јас сум бугарофоб и србофил, и со таа и од експлоататорската тактика на балканските Словени во македонското прашање.

105. И „врховистот” бугарскиот полковник Анастас Јанков (?-1906) од с.Загоричани, кога во 1902 год. отиде со голема чета во Костурско за да крева „востание”, издаде проглас во кој меѓу другото се вели: „Македонци!

По забранувањето на весникот и затворањето на клубот, Дедов и Мишајков отидоа во руската престолнина и во меморандумот до руската влада и до Советот на С. – Петербушкото словенско благотворно друштво од 12.9.1902 год. меѓу другото пишуваат: „По завршувањето на Правниот факултет во Белград ние почнавме да го издаваме весникот Балкански гласник (Reviue Balcanique), чија цел беше да ги брани интересите на македонските христијани не само од угнетувањето од Турција, но исто така и од разните пропаганди, и да проповеда за самостојна Македонија во политички, национален и духовен однос.

Ете зошто ние, меѓу другото, се признавме за Бугари, т.е. тврдоглавци.

Тој, меѓу другото, ќе треба да го реши и прашањето за официјалниот јазик, а пак да го оставиме официјалниот, прашањето за јазикот во училиштата.

Меѓу другото и таа беше „со обврски“, што укажуваше на нивната подеднаква заинтересираност за дискреција.

Сѐ еминентни, стручни и докажани експерти, кои, меѓу другото, до својот врв во наобразба и дообразба поминале едукативен пат кој им се поклопува зачудувачки на сите.

Проблемот беше во тоа што тигрите и мајмуните имаа една заедничка грда навика: да ја проверуваат секоја стапка од својата територија и да ги пребројуваат, меѓу другото, и сите желади и тревички во неа.

Во балканските јазици меѓу другите зборови со турско посредство, преминале и неколку зборови од унгарско потекло како: ајдут, бунда, варош, долама, катана, кочија, паланка...

Пред мене, кај шолјичката со црн талог и со отпушоци слични на мали надгробни споменици во котлина од која нема излез, лежи хартија на која сум запишал меѓу другото: Темната возбуда, носи неспокој, нѐ фрла во тивок очај или некорисен гнев ...

Уште пред да се пресмета каде, кога и како ќе биде убиен големиот деспот, на 5 март во 1905 година, во рацете на еден преусвитен атентатор, некојси Киндеријан, се распрснува бомба од чии шрапнели гине, меѓу другите, и Кристофер Микелјан.

Се врати назад во својот бокс, седна, го фрли парчето хартија немарно меѓу другите хартии на масата, ги стави очилата и го привлече говорпишувачот кон себе.

Приближно пет години потоа, во 1973, Винстон развиткуваше едно купче документи кои штотуку беа испаднале од пневматската цевка на неговата работна маса, кога наиде на парче хартија кое очигледно било ставено меѓу другите и потоа заборавено.

Живееше како дух помеѓу малата темна продавница и уште помалата кујна, во која си подготвуваше јадење и во која имаше, меѓу другите работи, и еден неверојатно стар грамофон со огромна труба.

Меѓу другото, тоа е и случајот на мајка со дете до три години старост и на самохран родител со дете до шест годишна возраст, „освен ако работникот даде писмена изјава дека, доброволно, се согласува со прекувремената работа“ (чл. 120, ЗРО/05)!?

Построжени се и одредбите што се однесуваат на заштитните друштва, при што, меѓу другото, е повишен минимумот за формирање на заштитно друштво од 5 на 10 инвалидни лица.

И кога Трајко го извади од торбите заирето, меѓу другото светна сребрен крст со гровчиња и две прости бакарни грибнички неподресени ни со стари пари.

И... меѓу другите деца го зеле и... Баица.

„Таткови книги се пишувани со различни азбуки“ „мапите“ се со разнобојни цртежи, „глобусот е донесен во Цариград“ - а врз него е назначено, меѓу другото, и движењето на јагулите.

Во месец јануари, 1942 година, се одржа Осмиот пленум на ЦК на КПГ на кој, меѓу другото, му беше посветено посебно внимание на ,словеногласните Македонци за да не се занесат од омразата на националното потиснување на грчката буржоазија и сегашната демагогија на окупаторите, а посебно на бугарскиот национализам и шовинизам...“

Четири нозе (една меѓу друга под чаршав) како есцајг во салфетка.

Мече намина случајно накај собраната бригада откај врбаците, невиден од никого и чу дека меѓу другото се спомна и неговото име.

Се сеќавам еднаш, што сѐ не ми стави на стомакот, меѓу другото имаше во тоа лук и кромид.