на (предл.) - народен (прид.)

Според интерниот партиски договор, кој своевремено му беше дискретно пренесен и на Чанга, козите требаше да се вратат во селата, таму да се заколат, или овде, во градот да им се отстапат на народните мензи.
„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)
Според разговорите што ги водев подоцна со старите жители на селото, во Маказар немало семејство Боте, та заклучив, што набрзо од хартиите и ми се потврди, дека учителот веројатно бил од друго место, донесен можеби специјално од Никола Поцо за да држи училиште на народен јазик и, во тој случај, можеби и живеел во еден дел од куќата на трговецот, та тука останал и неговиот ракопис, спастрен подоцна од семејството Поцо во лимената кутија која, очигледно заборавена, стоела во дупката на ѕидот од потонот.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Овој висок, секогаш елегантно облечен господин, одважен во многу моменти од својот живот, во трговијата што ја врши и во управувањето со имотот, како и во заштитата од неволјите на своите сонародници, има зад себе спомогнато изградба на црква и купување камбана, отворање на народно училиште, помош на читалиштата што почнаа поначесто да се отвораат во нашите поголеми и помали градови, градење и поправање на сето она што било потребно во неговото родно Маказар и друго.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Тогај, беше 1858, се зазедов да се изгради нова црква, да се исправи камбанарија со камбана и што е најважно, во црквата се отвори и училиште и подоцна јас го донесов нашиов учител Димитрија да ги учи децата на народен јазик.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Читав: „До уважениот везир, славниот мушир уредувач на светот, предострожен управител на општествените работи со прониклив ум, извршител на народните работи со правилен суд, градител на темелите на господство и среќа, кој ги зацврстува столбовите на среќата и сјајот, окружен со милоста на севишниот владател, до муширот на Румелискиот ејалет, мојот везир Ахмед Мулаим-паша - севишниот бог да му го продолжи господството, и до одличниот правник меѓу наибите, наибот на Монастирската каза - да му се умножи знаењето, кога ќе стигне високиов царски знак, нека се знае: Во бовчата за џезието во Монастирската каза отсекогаш имало по 98 листови од горна категорија, 950 од средна и 162 од долна категорија, вкупно 1112 листови на џизието, што се распоредувале на рајата, населена во споменатата каза, и нивниот износ се собирал од споменатата раја по утврдена процена.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Значи, авторот и на едниот и на другиот текст бил истиот, учителот Димитрија Боте, со тоа што е очигледно дека првин ги правел записите, а потоа дел од нив објавил во „Цариградски весник“ во форма на допис под рубриката „Портрети на видни спомагатели на народната култура“.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Хрватската илузија, дека фашистичкиот и комунистичкиот тоталитаризам се туѓо тело врз здравото хрватско народно јадро и дека најпосле оствареното владеење на народната волја автоматски е и измирување со злото од минатото и воедно исчекор во демократска иднина, има само една цел - потискување на вистината на тоталитаризмот, а со тоа и негова репродукција.
„МАРГИНА бр. 35“ (1997)
За денешниот хрватски интелектуалец да стигне до рангот на народен мудрец, национален интелектуален месија не му е потребно ништо друго освен претходно да не се ни обидел да стане граѓанин, во онаа апстрактна еднаквост со сите граѓани на државата, без оглед на професијата и формалното образование.
„МАРГИНА бр. 35“ (1997)
Компирите се домашно производство на дедо Ивана, кој ја садеше секоја година со нив својата пространа бавча, - тие се еден вид основен продукт на народното стопанство на неговото подрачје.
„Послание“ од Блаже Конески (2008)
МАНАПО имал обележје на народен фронт и бил во непосредна врска со македонското комунистичко движење.
„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)
Од тој период започнува да се воспоставува и изградува за прв пат современата македонска држава.
„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)
На нелегалниот состанок во Охрид (28 август 1936) македонските студенти ги формулирале основните цели на МАНАПО (Македонски народни покрет): будење на националната свест и афирмација на народниот јазик; борба за ликвидирање на кралската диктатура и борба против великосрпската хегемонија; демократизација на земјата и др.
„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)
Беше избран Президиум на Народното собрание кој на 16 април ја именува Првата Влада на федерална Македонија, кооптира нови членови во Народното собрание и именува членови во Федералниот суд на Македонија.
„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)
321 ________________ 285 Претходно на 21 август 1944 година началникот на Поверенството на народната одбрана на НКОЈ од ГШ на НОВ и ПО на Македонија побарал да им се испратат податоци за сојузничките офицери кои се наоѓале при единиците на НОВ и ПО на Македонија. АВИИ,к.233, рег. бр. 40-4.
„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)
Секој од нас се гледа само себеси и ретко некој погледнува подалеку да ги види своите другари како напрегаат сили низ целата земја работејќи на големото дело на народната просвета.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Некаде од вкрстените греди на зачадениот таван, каде што можеше да се крие уште некој був, се огласи засипнат звучник - до бескрај пуштана бескрајна лента на народна музика.
„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)
Сопствената опашка не му пречеше, му пречеа прикриените приопашници, но сепак се надеваше на народната мудрост: „Секоја круша си има опашка”, при што си мислеше - круша, која кога ќе стаса ќе падне, ама пак не ќе е опашка, што и да се измитари, нема да стане ни оскруша.
„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)
Токму вонивните урнатини, остануваше супстратот на народниот менталитет којшто беше отпорен на брзите револуционерни промени.
„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)
Во врска со сето ова, како податок лично за себе, ќе кажам дека меѓу моите текстови има малку такви што се врзуваат во метафорика, и воопшто по изразните својства, со македонската народна поезија. т.е. што се пишувани , по обичното велење, во духот на народната поезија“, вели поетот Блаже Конески, соопштувајќи ни одредени посебности од неговиот поетски опит.
„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)
Не, не може, туку така, преку ноќ, поради волјата на еден Сталин и неговиот верен следбеник во Албанија, речиси преку ноќ да се урне големата тврдина на народните морални вредности, со векови извишувана и во најмрачните премрежја.
„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)
Извикуваа пароли во кои славеа прогресот на народниот дух, ослободувањето од дотогашните лажни вредности, викаа: „Да живее народната уметност!“, ги застрашуваа сите оние за кои сметаа дека не се декларирани.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
И, за таа цел, се користат со уште една природна карактеристика на народната уметност, анонимноста, која тие ја злоупотребуваат и ја користат за ужасни цели: за маскирање, за криење во толпата, за стекнување славна, агресивна, естрадна анонимност!
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Се пишуваше за работникот кој станува во рани зори, и кој, според духот на народната уметност – пресреќен заминува во фабриката за да го даде својот труд, себеси да се даде за – општо добро, се пишуваа оди и фалбоспеви, итн., итн.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Да ти се мочам јас на твојот здрав народен дух, кога се смее само на гениталии што залутуваат во туѓи гениталии и на ануси што прдат; тоа ли е врвот на народната уметност, Луцијо?!“
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Денес, повеќе од кога и да е, се говори за воскреснувањето на народната уметност и за нејзините, навидум безгранични перспективи.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Потем Фисот говореше глупости, како и обично; нѐ караше, ни се закануваше со укори, мавташе со прстот; и конечно, некаде пред крајот, рече дека би било добро да има што помасовен одглас на распишаниот конкурс за литературен состав на тема: „Перспективите на народната уметност денес.“
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Таа уметност, која одбива да се декларира како народна, е подложена на жестоки напади: се вели дека таа уметност (меѓу која и џезот, авангардата, постмодерната) е „културолошко труење со предумисла“, дека е „доволно смешна за да биде дел од паузата на народните приредби“ (повторно мислев на Луција), па се прогласува таа за производ на болшевизмот, односно комунизмот.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Притоа безрезервно се велича големината на народниот гениј, особено во партиските сфаќања на уметноста и нејзината служба во народот.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Доколку само не притискаше со силата на политичкото, јас ќе бев и нејзин, и на народната уметност; доколку само ми дозволеше сам да го напишам текстот на пристапницата... доколку...
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Потоа ја прашале: дали е вистина дека сум рекол, од збор до збор: „Да ти се мочам јас на твојот здрав народен дух, кога се смее само на гениталии што залутуваат во туѓи гениталии и на ануси што прдат; тоа ли е врвот на народната уметност, Луцијо?!“
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
Народната уметност, таа „планина на народниот дух, папокот на нацијата, со која секој автор треба да остане во невидлива папочна врска целиот живот“ (повторно ја задевав Луција), онаа традиционалната, нема познат автор.
„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)
На другиот крај од големата маса во одвратната чајџилница Филонус, тивко ги разменуваа што религиозните што садистичките што метафизичките што мајчински искуства, следниве три личности: младата госпожа Ана, инаку позната како сопруга на човекот што катедрата за логика ја замени со кафанска маса на која стојат мистериозните кибритчиња и лактовите на народнот мудрец Неџо; госпожицата Буде вообичаено - спрема правилата на тајната организација „Црна Ружа“, така суптилно провалени од инаку најглупавиот балкански весник „Вечер“ - облечена во нејзе милите папски бои: љиљакова, портокалова и бела („синестезии, нелогичности!“, се слушаше врескање од соседниот крај на масата) и со специјална ловачка капа на главата на чиј што врв (на капата), провокативно искривено, трепереше зелено масонско перо, ко ветроказ; додека човекот што токму зборува - и чиј што истоштен, од премногу експерименти со нејадење и неспиење, глас, го привлече вниманието на г. Абов - се одзиваше на името „Никола, врти кола!”, или скратено Никола Вртикола.
„МАРГИНА бр. 1“ (1994)
Во почетокот на 1950 година кај нас стигнуваа малобројни групи Грци од земјите на народната демократија.
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
Марјанти одеше од група до група и, бодрејќи нѐ, велеше дека на овој начин ѝ помагаме на народната власт и се бориме против англоамерикснакскиот империјализам.
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
И на овој начин требаше да ја гледаат моќта на народната власт.
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
Таквото насочување на народното стопанство ја исклучувало можноста за создавање на месна индустрија што би ги апсорбирала домашните суровини и во исто време би произведувала за домашниот пазар.
„Солунските атентати 1903“ од Крсте Битоски (2003)
Одот на српското влијание во развивањето на народното самосознание кај Македонците и неговите резултати се претставуваат во овој вид: Во 1889 год. во Белград во пансионот на Светисавското друштво на Космајска улица имаше околу 50-60 души млади Македонци.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
И така, работењето наше ќе треба да биде врз почвата на народното просветување: мирно, легално, еволуционо; тоа ќе има за цел интелигенцијата да биде вистинска слугинка на народот, а не наопаку.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Тешкотиите за достигањето на народните идеали служат само како школа во која се закрепнува народиот дух и се готви за уште поголема борба.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Исто така, можеби некои Срби во моите расудувања за непостојанството на народното име кај нас ќе најдат потврда на мислите на проф.Миловановиќ, којшто докажуваше во „Дело” дека треба Македонија да се подели помеѓу балканските државички, зашто не претставувала ниту географска, ни етнографска, ни историска целина.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Кој најверно го разбрал вистинскиот и најправиот народен идеал се гледа со порамнувањето на разбирањето на народниот идеал од разни лица.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Исто така, овој историски поглед покажува дека речиси во сите времиња се забележува силно работење на народниот дух врз културно-историска основа, резултат на која се јавува образувањето на силна македонска држава од царот Самуил и богата народна литература.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
65. Стефан Стамболов (1854-1895) е виден бугарски револуционер, политичар и државник, кој во 1880 год. стана народен пратеник и потпретседател на Народното собрание, а во 1884 и негов претседател.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Често пак од еден народ историските прилики бараат или корено изменување на народните идеали, коренен обрат на идеалите во друг правец, или го загрозуваат него со полно уништожување.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Така разбирајќи го долгот кон татковината, јас се решив, прво, да го изложам моето разбирање на народните идеали на Македонците во еден ред расудувања, прочитани во петроградското Македонско словенско научно-литературно другарство „Св. Климент” 1, а после и да ги напечатам во оваа книга, каде што се поместени и расудувања непрочитани во споменатото другарство.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Но за да биде таа служба благодатна, нам ќе ни треба да создадеме народни служители, народна интелигенција што ќе му ги посвети сите свои сили на народното благо.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Искажувањето на своето разбирање на народните идеали и критиката на таквите не е празна работа, зашто идеалите се душата на општата народна работа и од здравоста на таа душа зависи и здравоста и плодовитоста на самата општонародна работа.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Но ако во историјата на културниот развиток на еден народ има два периода, меѓу коишто има еден како трети, но којшто е период на застој и е како непреодна стена меѓу нив, – тогаш во новиот период на развитокот на националното самосознание имаме преродба на народниот дух, коешто станува вистина врз стара основа, но во него влегуваат многу нови начела, во согласност со духот на времето и со специјалните потреби на народниот живот и неговите пројави. 160Таа преродба се одбележува и во книжевниот јазик и правописот: како едниот така и другиот се горе-долу слободни од некои традиции што не се согласни со современата состојба на разговорниот јазик.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Овој површен поглед врз историјата на Македонија ми се чини не само што покажува дека ние Македонците си имаме своја историја и дека сме народ чии судбини се развивале во врска со судбините на другите соседни нам народи, но и дека има во нашата историја многу самобитно и своеобразно, како што е, да речеме, самостојната Охридска архиепископија со нејзиното работење полето на народното просветување.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
Ете затоа, нашите политичари кога ќе сфатат дека го осиромашуваат јазикот со зборови што немаат значење, бараат поткрепа кај личности: меѓу политичарите од странските политички сцени, меѓу нашите неимари на уметноста (интерпретатори на народна, забавна и класична музика), меѓу луѓето од спортот (голгетери, кош забивачи и др).
„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)
Тогаш, црквата се крена против сценскиот израз на Народниот театар од Струмица „Евангелие по Јуда“.
„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)
Но, денот си врвеше по старому и барабанџијата со својот оптегнат глас ја најави пак вечерната конференција на Народниот фронт,а на светлината од газиените лампи и вечерта сите селани продолжуваа да молчат и да чмурат со своите цигари во ќошковите на единствената поширока училница на основното училиште, како секоја вечер, ниеден од нив не велејќи НЕ.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
2 Миодраг Друговац, посочувајќи одделни делови од расказите на Чинго забележува: „ ... Чинго ја усвитува својата реченица, дијалогот му е мошне едноставен, занимлив и неверојатно непринуден, како изделкан во духот на народниот раскажувач...“
„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)
Природата на јазикот во прозата на Чинго, ако тој јазик го сфатиме како синтеза меѓу повеќе говорни стилови и јазикот и стилот на народното творештво, ни сугерира два вида литерарни настојувања.
„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)
Од друга страна, можеме да констатираме дека и руските раскажувачи, пред советскиот период, уште од Гогољ, извонредно многу се надоврзуваа на народното творештво и на одделните нивои говорна традиција.
„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)
Во селото што го носи во себе Чинго, веќе се пробиле и елементите на онаа цивилизација што до пред педесетина години немаше никаков пристап во духовната сфера на народниот раскажувач.
„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)
Вистината и сета онаа долгорочна разложност што треба да ги преиспита нејзините претпоставки, а што впрочем е востановување на една цивилизирана состојба на народен живот во демократија - се отфрлени поради предрасудите на заедницата којашто не сака да живее цивилизирано, туку судбински како притаен страв за себе и опасност за другите.
„МАРГИНА бр. 36“ (1997)
Татко со своите студии по шеријатско и модерно право на Цариградскиот универзитет, како старо-нов кадија, посебно внимание им обрна на заемките од областа на правно-судската терминологија.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Од јазикот на народното творештво Татко издвои и некои заемки со кои биле означувани разни документи, прогласи, објави од страна на тогашната власт упатувани до своите поданици како што се зборовите: арзоал, молба, претставка (од персиски arousal); хатишериф, султаново писмо, ферман (од арапски hattiserif); бераат, указ, декрет (често за звање или одликување), (од арапски berat).
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Тие можат да станат опасни само ако напредокот на индустриската техника ја наметне потребата од нивно поголемо образование; но со оглед на тоа што воените и трговските ривалитети повеќе не се важни, и степенот на народното образование е практично во опаѓање.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Ова училиште кое беше познато како Женска гимназија која, подоцна, го доби името на маршалот Јосип Броз Тито, покрај другата голема Машка гимназија која го доби подоцна името на народниот херој Цветан Димов, имаше свои одбрани ученици, но и добри и угледни професори.
„Ервехе“ од Луан Старова (2006)
Тој кај мене беше член на претседателството на Народниот фронт.
„Продавница за љубопитните“ од Мето Јовановски (2003)
— Јас сум против кандидатурата на Небеска, вели Зисо Делевски, командир на народната милиција за Костурско.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
Уште повеќе што и неговиот претставник во Македонија, Светозар Вукмановиќ-Темпо, според изјавите на Меклин, на митинзите во Македонија, а посебно во говорот во Белград на Првото заседание на народното ослободување на Србија, недвосмислено истакнал дека Македонија, според сето она што го видел, треба да се обедини, бидејќи тоа го барал народот.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“ од Тодор Чепреганов (2012)
На таквите "обвинувања" од страна на Меклин Тито го "смирил" Меклин со ветувањето дека Југославија нема "агресивни намери спрема грчка Македонија" и дека "грчката македонска бригада нема да ја премине границата", а југословенските територијални интереси ќе бидат поставени на мировната конференција по завршувањето на војната.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“ од Тодор Чепреганов (2012)
Случајно, ако му текне на народниот непријател да посака да влезе внатре, демек, на неа да се набоди.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
Народните непријатели, под строгото око на народните одмаздници, како мене, нели, целото место околу вилите фино го оградија со плетена жица, висока едно две метра и повеќе и најгоре врзаа и два - три реда бодликава.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
Селанки од околните села, во старозамански руби, народните, де, месеа и печеа пити; понатаму завиваа народни пеачки, гласот им се слушаше до под половина Галичица..., а им свиреа свирачи донесени од Битоља... да ѝ биде весело на народната власт.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)