ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Тој имаше обичај да почне одоздола со ред, од Балевото анче и до крај до Петка Спасев да тргне по едно дваесетипет, та до дома ќе му се стореше таман сто драма и доста му беше како на стар човек.

По првото иде второ, трето и така со ред. Петре веќе ги прибрал сите поскури и шишиња со вино во поповата торба што останале од нафората и причесната.

Како е снаа ми Петковица, децата? Како е коџобаџијата Трајко, попот Стево, како е протуѓерот, Злате полјакот и сете со ред в село?

Поп Трајко крсти вода, Бино со децата од III и IV одделение одговараше на ектенијата, Толето и Бојана, кое веќе беше во III одделение, го рече апостолот и се заредија сите со ред по даскалот да го бакнат крстот и да ги чукне попот со босиловата китка.

Крсте подрипна и веднаш одговори потврдно и се загледа со ред во сите четници; во нивните бушави коси, небричени бради, извалкани алишта, а особено во нивните колани, фишеци, револвери и пушки.

Па и грабачот Расим не беше ни мудур, ни јузбашија.

Ама пак работата е тамо: сете, браќа, сете ако станеме, тогаш нешчо може да биде.

Стигна по мракот и го блокира селцето, та ноќта ги претепа селаните сите со ред што дигнале рака на царот и ги прибра и тој, како Арслана и Сефедина, оние десетина петнаесет лири црквени пари што ги чуваше чорбаџијата Малче.

Ние мариовците во Мариово, прилепчани — во Прилеп, битолчани во Битола и така со ред. Ви вела тиа се нашите луѓе.

Се налагаше тоа тогаш решително, и покажуваше дека се поврзува по еден или друг начин со ред други странични работи и појави, уродувајќи со последици таму каде што не можев да ги предвидувам.

А знаат ли Бугарите оти во тоа време кога тие го имаат во Петроград еден Станчев, Србите го имаат таму еден Пашиќ, 78 или еден Груиќ79 или еден Новаковиќ? 80 Овие дипломати последователно се или во Петроград или во Стамбул; и на едното и на другото место тие остануваат по неколку години со ред.

Српските посланици вистина седат во Петроград по неколку години со ред, но по 4-5 години се менуваат.

Просто гледам како одговорот што го наоѓам ги руши сите филозовски системи наназад како бескрајна низа од карти: една карта урива друга и така со ред наназад.

Десеттина години со ред порезниците трчаа по сите градови и села, собираа пари без ред: со закани, со казни, со глоби, со грабежи, со апежи...

Едни копаа, други правеа цемент, трети ѕидаа со ред: бетон, железо, железо, бетон.

Штом ќе излезела од храмот променета, просветлена и ведра, благословена од Бога, почнувала со секојдневното сновење: од чистењето на храмот и на иконите до спаструвањето на пилињата и на кутрињата, од тимарењето на кравите и на телињата, до последното скалило на камбанаријата итн., и тоа со ред, со усул, без тегоба, без жалба, без замор.

Најпосле се притаи во малата одаја, го отвори невестинскиот ковчег и од него, со ред ги извади и раздипли шамијата и кавракот, мантата и полката, долникот, бојот и пешкирот, скуталото и некои други везении и ткаенини.

Ги ставивме и нашите биографии, со ред.

Веќе одамна не одиме заедно, туку еден по еден, со ред.

И ние врвиме покрај кафезите и на сите, со ред, им честитаме.

Во ноќ токму каква што е оваа Нечија мајка крај прозорец седната осамена, тажна, остарена, сведната мрмори нешто, тажно си реди кој да разбере, што ли навестува? светулка една во ќошот се вгнездува без да сети дека пајакот будно следи (А што ли ќе сменеше да знаеше?) Дал може настаните со ред да ги пререди?

Над аквариумот висеше незграпна дрвена структура, прошарана со редови на прашинести божиќни сијалички.

За сите одговори Ајша: – Го чекаат добриот кадија да ги погали. – Само да ги погали? – божем ја праша кадијата Ајша и почна со ред лево и десно да ги гали младите жени по бујните коси.

И сепак, ајде, к’истраеш во век, ќе бидеш пазач на ден и ноќ, стра и трепет ќе сееш со ред, заклучен вулкан со грозна моќ. ***

Но не со ред и за нас, зашто ниеден постар нас децата не нѐ почитуваше, за да седне да ни кажува нешто.

Дедо Најдо години со ред секои шест месеци купувал по едно грне тутун, и тоа му било мера: испуши ли помалу – нешто не му е добро, испуши ли повеќе – ќе се поболи.

Тој тамам ќе попрестане, а дедо Геро пак ќе му ги покаже забите и ќе му пристори: - Хе-хе-хе-хе... и така со ред додека дедо Геро не го изел зелникот, а Митре останал гладен.

Потем уште едно, па уште едно и така со ред до петте.

Татко остана без збор. Ја стегна силно во прегратка. Па потем сите други, со ред.

Ја гледав низ прозорецот Билјана како го полни кофичето и како со ред ги полива сите дрвца.

И одат луѓето, со ред. Ако фатат џандарите некого заспан, ќе го претепаат.

Зедовме секири, казми, дикли и му влеговме на дрезгите. Со ред: јас сечи напред, Мирче раскопачувај по мене, а Велика влечкај.

сите почнавме први, вели Силе Плевнеш и едната рака си ја потклава под главата, си прави визглавје, сака да спие, и така ќе се умира, вели, барем наспијан да умрам, далечен е патот до небото, треба одморена да ја пуштиш душата, а јас ништо не сакам, вели Стеван Докуз, само да се најадам, до гуша да се наѕидам и пак почнува да цимолка и да си ги голта солзите, искрен е Стеван Докуз и во плачењето и во јадењето, никогаш не му било доста јадењето, ламја е Стеван Докуз, машина, чапја, коза пропрсната, е што да правам кога мислата само на тоа ме тера, вели, ќе се сетам на шумата наша и пред секое заспивање си мислам колку би било добро и шумата да се јаде, да можеш ко коза да ѝ влезеш, од Зајгазица, или од Чучка, или од уште подолу, од Задмартинец и да фатиш да си кубиш, да си брстиш, со ред, стрижи, кастри, наполни го мевот, напиј се вода и легни си под некоја најширока бука што ќе те павка и ќе те брани од мувите и од сонцето, а кога ќе огладнеш пак стани, и пак брсти, стрижи, мели ко гасеница, 120

- Е, ајде, велиме ние и стануваме. Така со ред.