со (предл.) - црн (прид.)

Насредина на нивата глинена чинија. Во неа има само толчен лук, сол и вода, а жетварите сркаат од неа, мешајќи ја таа таинствена течна храна со црн пченичен леб, за да ја победат жегата.
„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)
Со сивата паларија со црн ширит што започна да ја носи уште за време студиите во Цариград кај блиските по мајчина линија уште во дваесеттите години на веков, а од која не се одвојуваше до крајот на животот, со црната службеничка чанта преполна со книги, стари отомански списи, остануваше некако настрана од овие луѓе, забрзани во животот.
„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)
Белка е сосема бела, Сталинка, односно Слободанка, е бела со кафеав врат, и Грда е бела, со црни дамки. – Учество во Народно Ослободителната Борба? – изусти расеано службеникот. – Какво учество, бе магаре, во војната. Козите не се луѓе? – го прекори шефот.
„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)
Како можев така да мислам кога претседателот ене си седи во својата претседателска фотеља и си ги брка своите претседателски работи, а неговиот телохранител, Сатирот, стои пристојно облечен, со црни ракавици и со пендрек во десната рака што го удира врз дланката од левата рака.
„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)
Сите со чакнати вештачки заби и со црни очила за сонце.
„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)
Откога малку поседоа, со гордо и високо чело, со црвен и нов фес и со црни засукани мустаќи, во меаната влезе Никола.
„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)
Десно од раката ставена на маса, беше филџанот кафе, сега празен, оставен само со црниот талог внатре.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Покрај него стоеа уште тројца службеници на општината, сите со црни чадори во рацете, а нешто потаму и настојникот на митрополијата и неколку свештеници со развеани бради и раса, и камилавки кои како по наредба ги придржуваа на главите секогаш кога ветрот ќе дувнеше позасилено и ќе однесеше нов навев на солен воздух кон главниот град на Закинтос.
„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)
Тие расштимани звуци навидум внесуваа живост во депресивната атмосфера од третата окупациска зима на островот.  Лука Карер шеташе вдолж молот и досадувајќи се, со врвот на големиот црн чадор со дрвена дршка, ги допираше металните бочи на пристаништето.
„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)
Таму, на пожолтената слика на целото семејство направена пред којзнае колку години, важно пред повеќе од половина век, на некој празничен излет, е тој, дете со црни, тркалезни љубопитни очи, во доколенки и куси панталони со платка и прерамки, припиено до мајка си.  „Ова е брат ми, ова другиот брат...
„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)
При сосем редуциран материјал, во завршница на дами, неговиот коњ (тој игра со црни фигури) е врзан и сведен до бедната улога на пион зад кој се затскрива кралот, опасно угрозен на ха-7, додека белиот лауфер може широко да се рашетува.
„Послание“ од Блаже Конески (2008)
Поентата на оваа комбинација мора да се бара натаму во потезот со црната кралица, која треба да се води така што да почне да го шахира противничкиот крал и да го освои лауферот.
„Послание“ од Блаже Конески (2008)
Тоа доведува до ситуација исполнета со црна иронија, бидејќи пациентот често игра улога на психотичен или се преправа дека тоа го прави.
„МАРГИНА бр. 22“ (1995)
Затоа во Градешница Толе кондиса кај убавата Неда Романова, со која проведе два три месеци, па како да се присети на својот случај со црното Кате пред дваесет години кога му го наметна Адем, и тој намисли да ги смести своите Катиња, Нешиња, Мариња, та еден ден ја викна Ѓурѓа Ватралкова, мајка на убавото момче Митрета Ватралков и ѝ нареди да ја земе Неда „негова“ за сина си Митрета.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
— Рода, не рода, јас повелам овде! — ѝ се провикна Толе и му се опули на Брниклијата, а овој ја налегна Ѓурѓа и замава со дреновицата.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
По алиштата — бели бечви со црни гајтани, јакучки, со дебели сакми и јанински опинци, а особено кога го видоа белиот коњ, лесно ги препознаа нашите комити.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
Не беше ни скап, ни евтин - средна рака. И двајцата беа задоволни.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Најсетне запре на еден пепита штоф со црни точкици. Го купија.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
- Скокна младиот артист, а мастиката му се одлеа од чашката додека цигарата ја изгасна не во пепелницата туку во пјатото со варените јајца исечкани на тркалца и посолени со црн бибер во капка зејтин.
„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)
Човекот во престилката и Живко се испоздравија како да служеле заедно војска, но Живко сепак стаса да му спомне на Предо да ја паркира колата во најдлабоката сенка, зашто овде сонцето особено печело напладне а ние може ќе се задржиме дотогаш, мислејќи притоа на месото посолено со црн пипер и на рибата обложена со коприва.
„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)
Го знаеја сите Белиот дуќан во градот Украсен со црни гредички по ѕидовите.
„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)
Начулено стоеше со својата бушава опашка прошарена со црни крукчиња, што беше наводенета од тревата, а со испакнатото и лакомо муце пребаруваше наоколу.
„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)
- Чисти се, бандо, инаку... Не најде збор со кој би ја завршил мислата и страшно мрдна со црните мустаќи.
„Улица“ од Славко Јаневски (1951)
Дланката ми се потеше. Божидар рамнодушно го позеде баждарот со црните прсти и го прецени со студен поглед.
„Улица“ од Славко Јаневски (1951)
Седејќи во кафеаната, со црниот тунел пред неговите очи, задимената бела завеса почна да се згуснува.
„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)
Полицаецот ми го поттурна под нос и нареди: - Читај го тоа што е подвлечено со црно мастило.
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
Коста бил убаво момче: среден по раст, бело и тркалезно лице, со црни очи и коса.
„Солунските атентати 1903“ од Крсте Битоски (2003)
Јас побрзав внатре во куќата, плашејќи се Вера мене да не ме праша која беше таа жена со црна шамија на главата.
„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)
Иако го прочитав нејзиното име и презиме на штичката, на која покажа татко ми, не можев мајка ми, нашата жива, секогаш насмеана добра мајка да ја поврзам со ова купче натрупана земја и со оваа грубо изделкана и испишана со црна боја штичка.
„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)
Знам само оти бев празен, штир, населен со нема грдотија, со црна самотија.
„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)
А тука, уште во подготовката, секоја етапа е преполна со впиени слики: месарот што во бела престилка го мерка рибичот кај кичмата, па вели – „земете го подобро, газда Павле, бутот, преседен е само ноќ“; потоа, месењето леб „на помеко“, со топчиња тесто што дебелички и масни се распоредуваат по обелената површина на масата, за повторно да се спојат во сладострасна, леплива прегратка; додека тестото стасува, месото, во коцки, се брашни со црн пипер, црвен пипер, сол; Потоа боцкањето – топејќи ги прстите, дедо во тестото, сјајно од свинска маст, издлабува кратерчиња за да го смести месото; потоа, на тепсија, во рерната, пастрамајлијата се крчка, бабри, воздивнува.
„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)
Колку и да не сакаше да си признае, и тој го чувствуваше гневот на претпоставениот.
„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)
Сите овие денови, додека се шушкаше дека некаде се крчка некој политички договор за примирје, од нивната позиција преку двогледи гледаа како долу во градот секојдневно минуваат возила, бели џипови со црни таблички и по патот се искачуваат нагоре кон селата, па потоа повторно слегуваат надолу, побргу отколку што се качуваа.
„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)
Пиеја зашеќерено варено вино со цимет или со црн пипер што самите го правеа, јадеа домашни пити со праз или со изварка што ги замесила нечија баба, понекогаш некој ќе донесеше и лути домашни свински колбаси, мезеа руска салата од зимниците на нивните мајки и прво дискутираа со саати, за на крајот да завршат со свирка.
„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)
Нов свет со црни замки патеки стеснети, опојувања... Во урнатините на мислите умира чувството на убавото...
„Поетски блесок“ од Олга Наумовска (2013)
Темнина... каде и да погледнеш, крвави молзници, ранети борци, небото со црна покривка... И што сега, Јане, Јанееее!! Довикуваа болните и ранетите...
„Поетски блесок“ од Олга Наумовска (2013)
Значи девојката со црните коси од предното седиште на автобусот била мојата Рада.
„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)
Се виде себеси со црни плетенки, како со баба ѝ игра петкаменца пред амбарот во селото, ќошето каде што се слеваа звуците од двете џамии, се сети на првиот украден поглед на Томо во соколааната, на средношколската матурска забава и себе како кралица на вечерта.
„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)
Трите кругови копно на млаките беа поврзани со црни врвици, тоа беше дирата.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
Беа тоа едни големи фишеци, полни со црн барут и со една затка мечкин лој меѓу барутот и зрното, направено од чисто олово.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
Со две пчелички на рацете, три срца како ордени и златен медал во категорија „вредна како мравка“, а со црниот појас за борбеност - не можам ни да се обесам, како со даровно ортомче.
„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)
Јас некогаш ќе погледнам набрзина: снегот свети, ама свети со црна светлина.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
И бел леб што ќе го јадеме како манџа со црниот.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Мажите веќе почнаа да шијат брич-панталони, а жените шајачни фустани со црн сатен и со лимби.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
И кога Борис Калпак се обиде да се урне со сиот бес што го собирал во грлото, во крвта, во срцето, на предолгиот пат од Кукулино до оваа куќа во која се загнезди нашата коба, во која таа коба стана несреќа на недолжни луѓе, навистина кога Борис Калпак ги крена рацете кон очите на бегот, во истиот миг кога старчето водено од претчувство се склопчи во огништето, еден од слугите ја подаде раката продолжена со црна кубура.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
„Тој прстен, тој прстен, крмнаку нечист“, веќе со турски зборови повторуваше бегот со приковани очи за зелениот камен на Калпаковиот прст. „Го уби, ти го уби?“
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Сиот бев испресечен со црни и жолти подвижни линии.
„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)
Секогаш носеше панталони и високи чизми во кои имаше пикнато камшик со кој плускаше по кучињата за да ги смири, а често и без потреба плускаше и низ просториите на Пансионот; носеше елече од кучешка кожа со црни и бели дамки што беше упадливо од далеку; во џепчето носеше шишенце со мирис со кој повремено се стркаше штитејќи се од реата на кучињата; косата секогаш ѝ беше врзана одзади во опашка која при одење ѝ се мавташе.
„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)
Не можеше да верува дека пред тоа се борел со црната треска.
„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)
Непознатиот со татарски или монголски или черкески очи, ноздри, усни, гологлав и испотен, застанал и ги подвиткал топчестите раменици, го испуштил анџарот од левата рака и подавајќи ги двата прста на десната, показалецот и палецот, ги преплашил најблиските како да е невидено животно со црни или отровни рогови.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Попот јаде маслени јагули со црн пипер и лук и не може без женско.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
На соседната маса до мене седат тројца:а) возен кондуктер без две петлици на блузата, б) Човек под француско капче млад и мускулест, без определено занимање, во ломбак со црни раце од моторно масло, од нафта, од нешто што е белег на занаетот.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Сѐ некои такви витини раскажуваше Осип Крстин и ги плашеше селаните со црни предвидувања.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Тоа што Александар, неколку пати ја имаше видено Билјана со црни наочари во тмурни есенски денови, зборуваше во прилог на тоа дека не се работи само за злобни фантазии на врснички на Билјана кои не успеале толку добро да се вдомат.
„Браќата на Александар“ од Константин Петровски (2013)
Штом ќе пристигнеа, тие попрскуваа сѐ во неа со црн пипер купен на црниот пазар, ја фрлаа облеката од себе и водеа љубов со испотени тела, потоа заспиваа и се будеа за да утврдат дека бубалките ги збиле редовите и се подготвуваат за контранапад.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Еднаш кога се разминаа во ходникот, таа му упати брз страничен поглед, кој како да проби право во него и за миг го исполни со црн ужас.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Го сакам пишувањето со црни букви, создавање облека за сонот, обликувајќи ја душата со зборови што крие чекори во еден здив.
„Записки“ од Милчо Мисоски (2013)
Ми смета што комшиите ми ги бројат ќесите кога се враќам од Тинекс; кога црни коли со црни стакла се паркираат у трава или пред Ристиќева; кога не можам да отидам на базен у зима, пошто некој шапшал не платил нешто; кога не можам да се отарасам од бубашвабите, пошто комшијата од седми немал 80 динара.
„Тибам штркот“ од Зоран Спасов Sоф (2008)
Коа тој шо рекол лели имам женска челад и со црниот Ѓуптин може да се сосвата.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Ја виде и жената по маската, подврзана во некаква црна вреќа, со црна шамија подбрадена, па си вели со умот: „Види а, вретенарката една, шо к'смет имала: од Стоанка да ѝ кине злати алишча.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
— И почна да си ги брише солзите со црната шамија, која беше знак на преголема жалост.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Се нарачува специјално по некој „саватлија“ прстен за зетот и невестата со црн монограм, но само за пишувањето ќе се плата десетпати повеќе, отколку што чини самиот материјал, ако не стопи Пане цела бела меџидија за таков прстен и ги убеди дека е од нивното сребро.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
По неа влезе Анѓа? младо девојче – селанче, во мариовска облека, со црна шамија подбрадено.
„Калеш Анѓа“ од Стале Попов (1958)
Куќите им ги запечатуваше и им ги обележуваше со црна дамка - чумин знак.
„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)
Полковниците одеа по кметот и учителот и се загледуваа во оние куќи кои беа обележани со црни знаци - чумини точки останати од времето на војните кога се обележуваа заразените куќи од чума.
„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)
Стои меѓу восочните луѓе од репродукцијата на Рембрант, поклопен е со црн шешир и завиткан со црна пелерина.
„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)
Знаеше дека операцијата и истрелите по него не беа сон но од криењето во урнатата куќа до средбата со црниот агент се протегаше темница без дно во која тој мора да бил мртов.
„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)
А тогаш... ... Нивниот заеднички пат ги одвлече в село да видат неуредени куќи со црни стреи;запуштени и накривени ѕидишта; недоверливи ситнооки прозорци, - врз нив гнили штици, матни стакла, поцрнети стари календари; потоа: нечисти и нерамни сокаци низ кои се влечеа звуци и мириси, предчувствувани претстави за недогорени суви дрвја, кочини, мали деца, катран; расфрлани мртви предмети, ненужни и запуштени - накривени коли, одамна почнати, недоплетени огради, корита, алат; куп сонливи куќиња, кокошки, деца.
„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)
Почука на дрвената порта. Излезе средовечен човек со црни мустачиња.
„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)
Мајка му, преврзана со црна шамија, истрча надвор и изненадено праша: - Втаса ли, мој мајкин домаќин?
„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)
По некоја недела беше останала жената му на Силјана сама дома и си седела во двор на ругузина та си везела една кошула со црна преѓа, како за вдовица; си везела и си плакала за касметот што го имала, дека без домаќин останала.
„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)
Со своите долги, темни раце што брзо се движеа тој садеше, натапкуваше и прицврстуваше, сечеше, подрежуваше, со црното лице секогаш свртено кон земјата, со очите секогаш вперени во она што го работеше, кои никогаш не ги подигаше кон небото, и никогаш не гледаше во мене, па дури ни во Мама, освен ако не клекневме крај него, чувствувајќи како влажната земја ни продира низ панталоните кај колената и ги стававме рацете во црната нечистотија, не гледајќи во сјајното, лудо небо.
„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)
Во Пелагија, откривајќи ја приказната на Мице, сѐ почесто се појавуваше Димостен, убав, со црната кадрава коса која со еден дел му паѓа над десното око, кој како да ја прекорува што веќе го заборавила.
„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)
Кога врвеа по улицата од Бит Пазар до Чаир, притисната од двете страни со ниски куќарки што одвај ѕиркаа врз ѕиданите огради, полна со деца и жени повеќето наврени во шалвари и понекоја со црн зар преку лицето, сурати што не наликуваа на Македонците, Пелагија зажала што Мурџо не е со нив.
„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)
Тоа, веројатно, и заради малку поотворената боја на новиот фустан која како да се прелеваше во две, еднаш темно сина, еднаш азмајно сина со одвај назначени ѕвездички извлечени со црни линии.
„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)
Сама во самотијата, сама меѓу бреговите на смрта и брановите на животот, сама во самотијата!
„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)
Нежност покриена со црн превез, невиност сокриена во сенката на тагата, младост украдена од раката на болката.
„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)
Тие, сите беа облечени во црни фустани и врзани со црни шамии.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
Нема ништо живо, освен селската чешма и две старици, забрадени со црни шамии до очите и наведнати над водата.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
Не ти дадоа тебе да видиш зашто порасна со црни очи-две џиновски мрави на земјата под Небото; Не ти даваат ни тебе да видиш зашто живееш меѓу убијци на инсекти.
„Омајнина“ од Афродита Николова (2010)
Жените, скоро сите облечени во црно и забрадени со црни шамии, тивко зборуваат, намнисуваат, дремат.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
Десно - прошарена со црни дамки и стегната во снегот - бучи и зарикнува боровата шума.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
Овде, без сомневање, ако треба да се расплеткаат сложените односи во кои беа заплеткани Duchamp и неговото семејство, клучниот настан од биографијата не би била, како што произволно тврдат многумина од неговите биографи, неговата вљубеност во сестрата Suzanne, туку тоа што токму во моментот кога ја започнуваше каријерата, кога и самиот беше на пат да стане сликар, го оневозможија неговите сопствени браќа, кои беа, ако смеам да ја направам таа грда игра со зборови, негови апрови (SES PAIRS); тие свечено дојдоа како гласници, со црни одела и вратоврски и му ставија на знаење дека треба да ја повлече својата слика Акт што се симнува по скали.
„МАРГИНА бр. 3“ (1994)
Тие беа во меки чизми, црвени бечви, зелени кошули и елеци, а преку рамо со црни везени џамадани.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
Две чорлави деца, со црни вреќичиња на грб, заскитаа на заборавениот колосек.
„Билјана“ од Глигор Поповски (1972)