ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Старецот и младата жена ги снема во толпата од млади шетачи во улиците на „Сан Мишел“.

Кире ја довршуваше мојата карикатура и штоутку требаше да го стави својот потпис, кога се појави една симпатична млада жена. Застана до Кире.

Имал млада жена и очекувал да се породи. Повеќе сакаше синче.

- Да порачаме уште. Виното го донесе сега млада жена, таа што ја чу Кочо да зборува зад преграда. Таа одеше лесно и насмеано.

Младата жена се поткрева на прсти, мине со погледот по луѓето внатре. Тука се!

- Теткин, теткин, теткин, - го бацува во двата образа младата жена.

Ами, така си е кога си а оставил млада жена без маж. Ако не кај мене, кај друг.

„Откаде на Сивета толку пари: педесет, шеесет гроша за цело кило пченица?“ се прашаше сама со себе, и умот и појде како на секоја млада жена што си го сака мажа си, во женски — машки работи.

„Не веруам, ама пак којзнае", — си вели Мара. Не е чудо.

— Така е чорбаџи, така. Млада жена, оставена, ќе си го бара чарето, ама таа да си го бара, а не чорбаџи Стеван да мисли за туѓи жени.

Откако дојдоа Анадолците ни една млада жена не смееше да се појави надвор од племната.

И ако се наложуваше некоја да излезе, таа прво си го гаравеше лицето со саѓи, се забрадуваше со црна искината и извалкана шамија, но и така ретко да беше спасена од срамот и нападите на аскерите, кои гледаа да дојдат до жена, та убава лоша, млада стара, немаше значење.

Полардовите не беа слушнале ништо сѐ додека таа храбра млада жена, со која се беа спријателиле преку летото, не ги разбуди со телефонски повик во два часот по полноќ, кога напаѓачот конечно заминал, а таа успеала да се ослободи пресекувајќи ги траките со кујнски нож, и ги замоли едниот од нив да ги причува децата коишто сѐ уште спиеја додека другиот од нив ја превезе до најблиската полициска станица и болница, за да може да го пријави силувањето и да добие лекарска помош со најмали можни последици врз децата.

2. Веројатно ја знаете онаа приказна за двајцата монаси, но сепак ќе ви ја раскажам.

Зошто ја пренесе онаа жена преку потокот?“

Таа ја зема чашката, си ја става на главата која бавно ја свртува на страна. Burroughs го зема својот star-automatic, нанишанува, повлекува и ја погодува младата жена точно во слепоочницата.

Еден ден одеа заедно, кога стигнаа до потокот кадешто стоеше една млада жена, која се надеваше дека ќе наиде некој кој ќе ѝ помогне да помине од другата страна.

Ни една млада жена во гратчето не се движеше така слободно.

Песната што печалбарот ја пее при разделбата со својата љубена млада жена.

Тој веќе неколку години живее со една млада жена, нов кадровик на Партијата, и јас го разбирам тоа: откако се роди Здењичка, јас воопшто не личам на онаа Луција што тој ја одведе пред олтар.

Се замислував себеси како девојка, како млада жена...

Горе нѐ пречекуваа млади жени облечени во бели палта, не фаќаа под мишки и не носеа долу по скалички.

- Долго таа млада жена се борела сама со себе дали да му каже на својот маж отворено за тоа дека сака да се раздели од него - продолжи Вера, помолчувајќи малку, како за да собере сили.

Во неделниот ден, кога се враќавме од гробиштата, од прозорецот на автобусот случајно го здогледав татко ѝ на Марина и со него истата млада жена, што ме пресретна на вратата. Тој ја водеше под рака.

Лекарите установиле дека таа млада жена нема да може никогаш да роди дете.

Тие нешта беа во мене повеќе од мене.

Едно утро, едно од оние утра во кои го молев Рајнер да ме пушти во својот дом за да можам да молам или да обвинувам, тој ми рече дека завршила љубовта помеѓу него и младата жена заради која ме беше напуштил.

„Тоа значи дека ние одново можеме да бидеме заедно,“ реков.

Не помина долго време кога една млада жена се приближи до неговиот дом, а потоа вратата се отвори, и таа влезе внатре.

„И пред неколку години беа во Венеција,“ рече Марта.

Јас заборавав на себе: чекорев по улиците, ги минував мостовите, се загледував во реката, понекогаш го кревав погледот кон небото, седев на некоја клупа, навечер се будев и гледав во мракот; сето тоа го правев јас, но мене ме немаше, а Рајнер беше секогаш тука – помислата дека на една млада жена ѝ ги шепоти зборовите на нежност, претставата за нивните тела како се соединуваат, претпоставувањето на нивната иднина, онаа иднина за која некогаш мечтаевме Рајнер и јас – за вечна љубов, семејство и дом во Венеција.

Сепак тргнав дома. Идниот ден му кажав што бев видела.

Не знам колку долго стоев така, а кога младата жена излезе, јас посакав да отидам во домот на Рајнер.

Јас знаев дека родителите, заради срамот, најчесто ги исфрлале тие млади жени од дома, па тие го завршувале животот од глад, студ, или болест, многу бргу потоа, уште пред да се породат; знаев дека некои од нив, што ќе преживееле до породувањето, го оставале детето во некое сиротилиште, па работеле најтешки работи, заради кои животот не им траел долго; знаев дека имаше и такви кои, не можејќи да го преживеат срамот, а за да ја сочуваат честа на семејството, се убивале без да им кажат на најблиските дека забремениле; знаев дека некои оделе кај приучени луѓе кои им давале да испијат горки течности по што го исфрлале плодот, а понекогаш и самите тие умирале од отровот.

Во годините минати во лудницата, каде постоењето беше излегување од реалноста, заборавив дека ниту еднаш во животот не бев излегла од Виена, заборавив дека, кога бев млада жена, со Рајнер мечтавме да живееме во Венеција.

Кога низ Виена забрмчеа првите автомобили, на брат ми, кој одбиваше да научи да вози, му рече полу во шега, полу – сериозно: „Мој златен Зиги, купи ми автомобил, јас ќе научам да возам.“

Пред тоа чекореше како млада жена, одеше секој ден кај пријателките (од некои од нив беше постара половина век) да играат карти, еднаш неделно одеше во кино, и не пропушташе ниту една театарска премиера.

Посакав и јас да бидам таму и да ме боли она што ќе го видам.

На почетокот од септември десната нога на мајка ја зафати гангрена.

Додека ме водеше кон одделот, ми раскажуваше што може да стори една млада жена која ќе забремени, ако не е во брак, и ако оној од кого забременила не сака да се венча со неа.

Во нејзината беспомошност ја препознавав беспомошноста на моето детство и мојата младост, и секој мој непријателски збор или постапка кон тоа суштество кое бавно умираше немаше да биде одмазда, туку изживување врз себе, врз мојот спомен за девојчето, за девојката и за младата жена која бев некогаш.

А таму, на страниците од првата до дванаесеттата, мислам, се гледа, по прв пат и повторно, семоќниот небесен шир, една постела во природата и младата жена по име Ана.

Во третата фотографија млада жена го препознавам ликот на една моја поранешна девојка, со која ме спојуваа екстатични мигови на телесна страст, а ме оддалечуваа баналните љубоморни потпрашувања.

Ама и овие ги собираат на „Лалели“, по сокаците од десната страна и затоа не се шетам навечер ни со машко друштво, зашто млада жена и со друштво лесно може со наддавање да ја собере нов „муштери јабанџи“, ако му даде малку повеќе од овој што те капарисал.

Дека во понуда од петмина мажи кои професионално снимаат свадби секогаш ја избираат младата жена да им ја заврши работата, не затоа што ѝ веруваат повеќе на способностите туку затоа што таа ги прима дома кај себе, вари добро кафе, ги подготвува за сите изненадувања што ги чекаат на свадбата и ги подучува како отприлика тече целата „дешавка“ на тој ден, заедно со сите обичаи, што, сакале или не, ќе мораат да ги одживеат и преживеат дента.

На едно лединче гледам жена. Млада жена, а гола.

Бил и останал таков: млади жени поучувал, постарите ги обогатувал со сеќавања за младоста, на ваквите каква што била Фиданка Кукникова им се предавал в раце како штотуку да ги одвоил усните од млечна дојка.

Но тој бил и останал љубезен и со насмевка на младоженец пред прва вечер во која тој само ќе го повтори она што го научил на тајни среќавања.

Тогаш виделе, слични на повеќебројни апостоли без ореол, како кон грубата маса околу која се стиснале се доближува со нишање на колковите млада жена со јамак за вода.

- Ги пребројувал своите луѓе. - Земете ги чеканите и лостовите. Ќе почнеме.

Очајот, оваа млада жена може да ја натера да направи грешка.

Таа пријателка не беше ни малку поубава и не помлада од неговата жена; но ги има на светот ваквите енигми и не е наша работа да судиме за нив.

Ѕидот пораснал уште повеќе, па младата жена продолжила: „Збогум, раце мои малечки, што се пружавте низ телото, вие веќе нема да приготвувате храна, ниту волна ќе предете, ниту пак ќе се составувате околу вратот на саканиот.

Потем на коленици се довлечкал до браќа си, преколнувајќи ги да се смилуваат.

Не делете ме со дебел камен од мојот љубен.“

Младата жена, препалена, ја испуштила таблата, та храната се истурила до овчарските кучиња.

Оф, оф, оф, денес сум за никаде, тики да си седам и да си пекам од болки...“

Младата жена нежно им го предала детето в раце на своите јатрви и го фатила патот под нозе, сама со таблата на глава и со судбината на врат, како осветен медалјон, невидлив за луѓето, на кој само од Господа било испишано со каква смрт ќе умре и на кое место од неговото небо.

Не би час, најмалдиот клекнал, ги преграбил со раце колковите на младата жена и, лелекајќи, ја замолил за прошка.

Дајте ми го тоа, браќа душовадници, и ако постапите така, ни мојот сакан господар ни пак јас нема да ве прекориме дента кога ќе се сретнеме пред Господа.“

Збогум, дечиња, што не можев да ве родам, братчиња што не стигнав да му ги подарам на синот единец, вие ќе ми правите друштво во оваа темнина која ќе ми служи место гроб и каде што простум, и без сон, ќе останам до Судниот ден.“

Арно ама, кротката и молчалива млада жена не го ни прашала од каде толкава тага, зашто не сакала да го принудува да ѝ се исповеда, ниту пак ѝ требало да знае што мака го мачи за да го теши.

Кога, одеднаш, го чула како блада, покривајќи се преку глава: ’Срце мое, срце мое во градиве мои, брзо ќе се спасиме...

И кога чедото ѝ го тргнале од боските, таа наредила да се однесе на спиење, но цела ноќ под ѕвездите се извивала топла приспивна песна, која и оддалеку била доволна за да не плаче детето.

Неговата сопруга, сѐ уште млада жена и дури и доста убава, прво му ја подавала раката за бакнеж, а потем, откако ќе ја преобрнел на другата страна, таа му ја бакнувала неговата рака.

И тогаш низ телото на младата жена поминале трпки, а нејзините молежливи очи упатиле поглед што го зборувал истото што би го кажале и подадените раце.

Исправена во дното на отворот, личела на Марија исправена зад својот олтар. „Збогум, скуту мој, рекла младата жена.

Средниот брат влегол под шаторот многу нерасположен и грубо ѝ наредил на жена си да му ги собуе чизмите.

Само ако чекор мрднеш оттаму, жива не остануваш.’ И младата жена, тресејќи се од страв, ветила дека целиот утрешен ден ќе го посвети на перењето алишта.

Тогаш младата жена прошепотела: „Браќа мои, пред устава заѕидајте ми камен, оти живите се плашат да не ги бакнат мртвите, ама пред очи оставете ми отвор за да гледам дали моето млеко добро ќе му донесе на детето.“

Лесно му било да го каже тоа, зашто потајно ја мразел својата млада жена и сакал да ја симне од врат за да може на нејзино место да донесе една млада Гркинка со руса коса.

Остана. Чудото веќе не беше чудо, само што повеќето млади жени, чиниш по спогодба, почнаа да се мачкаат под очите со црвенило и да ги забораваат нивите и коритата.

Таквото однесување делуваше одбивно за оние што непосредно работеа со неа, кои во тоа гледаа отменост на млада жена која, прерано поставена на завидна позиција во полициската хиерархија, отсуството на искуство за раководење го компензира со строгост.

На почетокот не ми беше доволно јасно дали нејзиниот провокативен однос кон мене беше по налог на некого, на Шефот, на пример, и така натаму, или само израз на порив на млада жена која сакаше да успева во сè.

На масичката, во златна тркалезна рамка имаше врамено слика од млада жена, копија на Бојана.

Секогаш жените, а пред сѐ младите жени, беа најфанатичните следбеници на Партијата, голтачи на слогани, шпиони - аматери и трагачи по неисправното.

Една млада жена скокна од под една настрешница неколку чекори пред Винстон, грабна едно мало дете што си играше во баричката, го замота утарето околу него и скокна повторно назад и сето тоа во едно единствено движење.

Една млада жена, можеби неговата секретарка, седеше свртена со грбот кон Винстон, го слушаше и изгледаше како спремно да се согласува со сѐ што кажуваше тој.

Забележа очај и безнадежност во изразот на оваа млада жена. Некој тешко воздржуван плач, што ја загрижи.

Многу од младите жени, па дури и по некоја баба, и рака му бакнаа, мислејќи дека Сталко е веќе запопен, макар да не носеше „венец“ на глава.

Во одајата единаесет млади жени, која од која помлада, поубава и погиздаво облечени, наконтени, набелени, нацрвени по ориенталски.

На овој истиов поп и на кефалијата еден од чифчиите од Букри, им раскажа на Атпазар во Битола, дури ги држеше воловите од бегот што беа за продавање, како нивниот бег сите ги затвора ноќе во кошарите заедно со стоката, некои дури ги врзува за јасли со долга ортома за да можат да им турат сено на коњите и воловите; како наутро ги одврзува за на работа, им удира по десет грбачи да не зборуваат зашто се робови и им ги предава на ќаата кој по углед на бегот и по негова наредба, барем по три пати на ден им удира по десетина-дваесет грбачи; како за мали кривици ги врзува летно време по цел ден за некој дирек или дрво голи и намачкани со мед или маст, да се збираат мувите и осите на нив; како посега на честа на секоја млада жена и девојка што ќе му се допадне, а веќе првата ноќ по венчавањето младата невеста ќе ја преспие со бегот на кулата, тоа си е адет и закон.

За сите одговори Ајша: – Го чекаат добриот кадија да ги погали. – Само да ги погали? – божем ја праша кадијата Ајша и почна со ред лево и десно да ги гали младите жени по бујните коси.

Сељанка На утро во селска мала црква Сја молит на колена она, Сос нема молитва и мртва Хубавица и млада жена.

Во еден момент авторот имаше чувство дека го подувнало благо освежувачко ветре, кога, в час потоа, пред нив чекореше млада жена, можеби девојка, преку чии голи раменици стегнато стоеја две црни презрамки, во мини сукња, со нозе мили како прегратка и што понесуваа.

По него одеше млада жена.

Неговиот профил, делумно засолнат од дланките, териер и млада жена со боси стапала: и ми се чини дека тој таму, врамен во сликата, е сосем, сосем задоволен. Како комфорен воајер.

Втората реакција се бесот и презирот кон стварноста и повлекување во некој свој внатрешен (виртуелен) егзил, исклучив и самодоволен, но би рекол, не баш толку среќен. – Стигнавме – ме прекина во невеселите размисли пријателот – новинар.

Патникот тогаш здогледува, таму покрај шанкот, една млада жена, делумно издвоена од добро расположена турканица.

По ручекот, седнаа до пијаното и почнаа да тераат од „Бамба ла бамба“ и „Кванталемера“, преку „When the saints“ и „Summertime“ до „Си заљубив едно моме“ и „На срце ми лежи“.

Но, младата жена што го купи од мене, инаку наставничка по музика, го поправи зарѓаниот мотор, ја испегла и ја светна каросеријата.

Една убава, млада жена, менаџер на проектот, образложено ги потенцираше стратегијата и целите на нивната хуманитарна дејност, а јас се зачитав во записот на Коцевски за старите еснафи, за абаџиите, гајдарџиите, бешчиите, брдарите, демирџиите, екмеџиите...

Сакаме да му се придружиме на Момчило и со него да ги возиме нашите трицикли на небото.

Во автомобилот без покрив дождот врнеше на него и на петте млади жени, кои толку се тискаа што не можеа ни да се помрднат.

Најпосле сосема се загуби, последната кола, полна со млади жени, а над нивните глави се лелееја весниците.

Жената со нагрденото лице скокна од местото, се качи на столот и почна да извикува пароли во чест на ДАГ и на борците, а потоа почна да вика: - “Ние сме готови!

Низ големата врата влегоа двајца мажи, а зад нив, кривејќи сдеше млада жена со нагрдено лице.

На поголемата, на која се гледаше убава млада жена на чии колена седеше момче, пишуваше: “На нашиот Тато со желби брзо да ни се врати.”

Се зближиле, значи, како што две млади жени можат да се зближат кога се тажни и осамени; едната, во очекување на парите од сладострастникот кој секој момент можел да наиде, втората, зафатена со белите чаршафи што мирисаат на сапун и веднаш се здрвуваат од штиракот штом ќе помине по нив врелината на пеглата ; почнале да си веруваат една на друга, да седат заедно кога се слободни, да се смеат, да плачат, - како сестри.

2. поплава Далечните нѐ уморуваат Доаѓа елементот Па меѓу многуте искривени и тесни брегови на прозорците водите брзи течат жолти итаат и ги прескакаат невидливите и сиви препони на дните Па штом ќе се сетат на своите гради зелени горди како млади жени ги минат оградите на замислените брегови

„Жана, знаеш за ова? Учениците зборуваат за соработка со Паркови и зеленило“, ја запраша инженерот младата жена, која беше дојдена со него и потпрена до комбето го слушаше разговорот.

Знаеше, но од некоја чест кон него извести: господи, јас располагам со семето на сите миризби а тие се скриени во Е и уште не го дорече тоа – дворот замириса и некаде пред изгрев, на довик на мирисот, на чардаците манастирски се покажа млада жена што ги полеваше пеејќи им.

Ќе се осмелиме ли да привикаме во сеќавање еден подоцнежен цртеж, можеби најчудесната скица што тој ја направил за некаква маскарада, цртежот на млада жена што стои покрај мал водопад, покажувајќи, и тука, со прстот некаде во далечината, што како да е оживеано со таинствениот повик? (...) Таквите споредби, без сомневање, не се оправдани.

Еднаш гледав како една млада жена ја масира по стомакот и ѝ става нешто како грне, а мене тоа ме интересираше па си го запомнив.