Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

1. Оваа фондација, чиј патрон е маченикот на Германската ноемвриска револуција д-р Роза Луксембург (Rosa Luxemburg / 1871–1919), жената која беше најважниот претставник на интернационализмот и антимилитаризмот за време на Првата светска војна, има преку 200 партнери од над 50 земји, како и 14 интернационални канцеларии, во речиси сите делови на светот, а нуди сестрана образовна програма на суштински теми: глобализација, социјална правда и еднаквост, родова политика, демократска партиципација, екологија и одржливост, локална самоуправа, антифашизам и антирасизам, современа историја и критика на капитализмот.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Тоа е криза што може да се спореди со најголемите кризи во дваесеттиот век, со светските војни.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Кирилицата се приви и заживеа, веќе и затоа што старото монголско писмо е мошне сложено за читање и пишување, настанато непосредно од графички пренос на јазли врзани на јаже, кои се користеа како еден вид на мномотехничко средство за пренос на информацијата.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Исто така, во Кина по Втората светска војна и по доаѓањето на Мао Це Тунг на власт, се вршеа обиди со замена на гломазниот систем на кинеското писмо со поедноставно кирилично писмо.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Тоа е основното: мојот крик е човечки, против степенот до кој немоќта преовладува во културата.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

На почетокот на векот го доживеа падот на Отоманското царство, па се провлече низ Балканските војни, па првата, Втората светска војна, но дотогаш никој не ги гибаше козите. Си врвеше векот со нив.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

А, како и секогаш на Балканот, сѐ беше неизвесно и во ова проклето време, во овој мачен половина век обележан со падот на две моќни империи, со две светски војни, пред да можат да се заборават балканските.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Сум читал дека многу кози натоварени со бомби околу себе биле испраќани во непријателскиот фронт за време Првата светска војна! – Остави ги тие глупости!

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Всушност дваесетина години по нејзиното формирање, по Првата светска војна завршена со Версајскиот мир во Париз, странскиот капитал ги фиксираше симболите на моќта во новото време во новата држава Југославија.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Во годините на Втората светска војна во нив се изградени засолништа, коишто потоа служат и за други цели.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Никогаш, дури ни при бомбардирањата на крајезерскиот град за време Втората светска војна, кога татко ми мораше да замине на едно од своите таинствени патувања од кои се враќаше дури кога ќе се утврдеше едниот или другиот окупатор, мајка ми и постарите браќа не го беа виделе позагрижен, повознемирен.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

_____ 1 Universum Film AG, или UFA – филмска компанија основана за пропагандните потреби на германската армија како во Првата, така и пред и во Втората светска војна и покрај тоа што во меѓувоениот период, кога била приватизирана, под нејзиниот знак се создадени голем број антологиски уметнички филмови.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Старецот ја држи в раце свештеничката капа заедно со килибарните бројаници, додека ветрот му ја развејува проретчената коса полека отплетувајќи му го врзопот од долгите бели коси, што лабаво му трепери на тилот. „Одете оче, засолнете се во пристанишната зграда, ќе Ве повикаме благовремено”, му рече Лука Карер на старецот во чии раце беше крстен во црквата на Св. Дионисиј, заштитникот на островот, добивајќи го името по својот дедо, но и според еден од четирите евангелисти.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Холокаустот е трагедија искусена од повеќе народи, а напати ми се чини и судбина на современата цивилизација која продолжува да трае и во таа нејзина трагична димензија.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Во хрониките што се чуваат во библиотеката на неговата синагога, во долгите ноќи откако беше поставен за нејзин рабин, Елеазар бен Цви читаше дека по завршетокот на Првата светска војна во 1918 година, двата балкански града им припаѓаат на две различни држави: Салоник на Грција, а Битола на новата држава Југославија.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Лука Карер застана на градскиот плоштад, веќе по третпат ова мирно неделно попладне барајќи го часовникот на сребреното синџирче што, инаку, го вадеше изведувајќи една прилично сложена операција: најнапред закачувајќи ја рачката од големиот црн чадор на левата рака, потем отворајќи го тешкиот зимски капут, па сакото, за конечно да го извлече ќостекот од малото џепче на елекот со излижани рабови.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Градоначалникот Карер се врти кон разбиениот и замолчан собир на луѓе што го очекуваа доаѓањето на бродот од Атина во време кога и сувоземните и поморските патишта се несигурни не само од ќудите на времето, туку и од ќудите на луѓето, среде здивеното море на втората светска војна чии бранови, како и овие што, засилувани од ноемврискиот ветер, силовито удираат и на закинтскиот мол.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

За прецизните сугестии за надополна и уточнување на последната проза од оваа книга, длабока благодарност им должам на д-р Исак Нехама, ветеран од Втората светска војна и активен волонтер на Музејот на холокаустот во Вашингтон, како и на г. Роберт Бедфорд, извршен директор на Фондацијата за унапредување на сефардските студии и култура.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

7. Против литературното предавство на војниците од Светската војна За одгледување на народот во духот на борбена подготвеност E.M. Remarque Маргина 35 55

„МАРГИНА бр. 35“ (1997)

Версај е познат во поновата историја со тоа што во неговите дворци е склучен Версајскиот договор по Првата светска војна.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Во овие кафеани дните ги минувал и Тин Ујевиќ. Во нив, меѓу двете светски војни, се собирале сите револуционери и модернисти.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Во ова гратче, пред Првата светска војна, кога цутела индустријата и трговијата, луѓето имале највисок животен стандард во цела Белгија.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Овде се претворени во озеленет рид остатоците од шутот од некогашните урнатини на градот, настанати поради бомбардирањата во Втората светска војна.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Имав среќа да видам и еден документарен филм од Првата светска војна во кој имаше инсерти и за некогашно Скопје.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Сепак меѓу парижаните, па и кај сите французи, Сурен најмногу е познат по една своја знаменитост, по, речиси, најголемата болница во Франција, која го носи името на Фош, командатот на сојузничките сили на Првата светска војна.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Во Сурен се наоѓа највисокит врв на Париз - „Мон Валеријан“, каде што е и споменикот на жртвите од Втората светска војна.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Малку повеќе се задржав над оваа карта и веднаш се пренесов во Версајскиот дворец, кај онаа тркалезна маса на која што, со потпишувањето на Версајскиот договор, по првата светска војна Македонија е распарчена.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Тој беше загазил веќе во втората деценија од своите агрономски студии што почнаа уште пред шестојануарската диктатура, а сега навлегоа во бурното време на Втората светска војна и се преместија во друга престолнина.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Од историската сцена ги снема ВМРО-автономистичка и ВМРО (Обединета), но идејата патеводител за формирање на самостојна, обединета и суверена македонска држава ги водеше новите генерации.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Со Балканските војни од 1912-1913 година, и Првата светска војна од 1914-1918 година, беше ставен крај на заедничкиот општествено-политички живот на македонскиот народ во рамките на една држава, Османлиското царство.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

НАЦИ-ФАШИСТИЧКИОТ НАПАД НА КРАЛСТВОТО ЈУГОСЛАВИЈА Втората светска војна (1939-1945) претставува најголем воен судир во досегашната историја на светот.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Третиот период започнува по Втората светска војна и трае се до шеесетите години на XX век.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Со Букурешкиот мир од 10 август 1913 година, Македонија и македонскиот народ беа поделени на три, односно четири дела, меѓу Бугарија, Грција и Србија.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Македонците, поделени меѓу Бугарија, Грција и Србија, биле доведени во ситуација да се борат едни против други во армиите на нивните окупатори.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

На прагот и во текот на Втората светска војна, условите за национално-револуционерна борба беа видоизменети.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Мирот во Версај од 1919 оставил многу нерешени прашања и создал нови причини за конфликти.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Вториот бран помасовни иселувања настапил во периодот по Балканските и Првата светска војна и поделбата на Македонија со Букурешиот мировен договор (10 август 1913) Карактеристично за овој период е што македонските иселеници ја напуштале територијата на Македонија од Бугарија, Грција и Србија.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Воглавно, таква беше положбата во која се најде македонскиот народ.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Според тоа од која држава биле нивните патни исправи, така им била определувана и нивната национална припадност.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Со тоа започнала Првата светска војна.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Воведувањето на комунистичкиот систем, во источноевропските земји и во СФРЈ, како неприватлив за многу луѓе бил една од причините за иселување, а другата била Граѓанската војна во Грција, по која голем број Македонци ги напуштиле своите огништа и заминале во источните, а потоа и во прекуокенските земји.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Освен во македонските емигрантски организации во Бугарија, Македонците во периодот меѓу двете светски војни, политички активно дејствуваа, со многу мали исклучоци, само преку ВМРО-автономистичка, ВМРО (Обединета) и комунистичката партија на Бугарија, Грција и Југославија.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

По Првата светска војна на Балканот се поделиле две групи држави: Југославија, Романија и Грција приврзаници на статус квото и Бугарија и Унгарија за ревизија на договорот во Версај.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Делот на Македонија под Грција зафаќал територија од 34.356 km² со вкупно 1.042.029 жители (329.371 Македонци; 314.354 Турци; 236.775 Грци; 15.108 Албанци и др. според податоците на Карнигиевата анкетна комисија од 1913), а според грчкиот попис од 1920 1.090.432 жители.

„Џебна историја на македонскиот народ“ од Група автори (2009)

Сега вие гледате - и не бидете изненадени ако барајќи ја загубената нитка го пронајдете Загубениот акорд, Загубената генерација или Загубениот баталјон од Првата светска војна, десетте изгубени племиња на Израел (коишто во своите ранци ги носат двете загубени книги на првобитното Седмокнижие), загубениот континент Атлантида, Луј XVII (Загубениот дофен) од Франција, илјадниците исчезнати од латиноамериканските диктатури на нашето време, делата од класичното доба изгубени во христијанскиот мрачен Среден век, загубените ремек дела од уметноста и науката коишто веројатно би ги произвеле жртвите на нацистичкиот холокауст, загубените градови во Африка, разните загубени илузии, прилики и цели, загубената младост и сон, загубените уметности и јазици, загубеното време кое никогаш нема да биде повратено или надокнадено, целиот восок којшто Бенвенуто Челини го изгуби додека излеваше накит според методата која се вика cire perdue, а на што вашиот автор без пиетет се сеќава секогаш кога ќе ги здогледа рекламите за производите на живинарскиот концерн од Мериленд, „Франк Перду“.

„МАРГИНА бр. 34“ (1996)

Со почетокот на Втората светска војна Велика Британија извршила и реорганизација на своите политички, воени и известителни служби. во однос на известителната служба до промена дошло само по десет месеци од почетокот на војаната т.е. непосредно по падот на Франција во јули 1940 година.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Институт за национална историја, Скопје 1971. 50 Коста Печанец бил претседател на Главниот одбор на четничката организација во периодот меѓу двете светски војни.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

За шеф на мисијата бил одреден Морган, човек кој во периодот меѓу двете светски војни бил директор на рудниците Алатини и добро го познавал српско-хрватскиот јазик.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Период меѓу двете светски војни и народната револуција (1918-1945).

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Посебно ќе нагласи дека во периодот меѓу двете светски војни “една желба доминираше со политичките цели на македонските групи, а тоа беше да остварат слобода од доминацијата и експлоатацијата од српската национална влада“. 70

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Тело кое во текот на Втората светска војна било познато под името СОЕ било СОЕ2 кое работело глобално преку операциите во Франција, Блискиот Исток и Северна Африка и Балканот. ibidem. 5 Ibidem. 6 Elizabeth Barker, Britanska politika na Balkanu u II svjetskom ratu, Globus, Zagreb 1978,.271 7 PRO HS3/149. 8 Ibidem. 9 PRO HS3/189 10 Ibidem. 11 PRO HS3/147. 12 Ibidem. 13 Ibid. 14 Ibid. 15 Ibid. 16 Ibid. 17 PRO HS3/189 18 Ibidem. 19 Ibid.280 20 D.Hamilton-Hill, S.O.E.Assignment. London, 1973.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Тодор Симовски, Британската политика во Втората светска војна и македонското национално прашање со посебен осврт на Прилеп и Прилепско.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

“16 Како во годините пред почетокот на Втората светска војна, исто така и во годините на војната СОЕ, во однос на балканските држави, имала различен стратегиски пристап.

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Конфликтот што Бретон го имаше со француската левица по Втората светска војна (со Пикасо, на пример) јасно укажува на длабинската приврзаност на Бретон кон слободата на интелектуалецот и неговото јасно согледување на новиот, комунистички тоталитаризам кој во тоа време малкумина слободни интелектуалци и анархоидни уметници на запад можеа да го видат. okno.mk | Margina #26-28 [1995] 38

„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)

Ray Ban Еден од статусните симболи на потрошувачкото друштво во вторава половина на дваесеттиот век во секој случај се наочарите за сонце на американската фирма Ray Ban.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Тоа беше кон крајот на војната (поправо, „мојот“ Алжир непрекинато беше во војна, со оглед на тоа што веднаш по крајот на втората светска војна се јавија првите немири што ја навестуваа алжирската војна). 30 Margina #11-12 [1994] | okno.mk

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Во Бојсовата еколошка скулптура направена 1982 г. за Касел, тврди, неподвижни, мртви камења лежат стркалани на земјата, а живи дрва се посадени во земјата за да ги надоместат.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Оваа предвоена компанија, настаната како специјален огранок на една од најдобрите светски фабрики за стакло Bausch and Lomb, својата популарност ја стекна за време на Втората светска војна кога американските пилоти како задолжителен дел од својата опрема ги носеа и ray ban наочарите за сонце.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Белјев и Преображенски пак, го „преоблекоа“ авионот во „валенкис“, традиционални руски чевли изработени од мастило, и кои и ден денес се натпреваруваат со марки од типот „Бали“, „Рибок“ и други странски модели.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Но едновремено додека се задлабочував во читањето и во други осаменички нешта, живеев, би рекол, на посебен, паралелен начин, со живот на еден млад мангуп, во својата “тајфа” која повеќе се интересираше за фудбал и излети отколку за некакво проучување.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Сите Бојсови дела можат да се протолкуваат како обид за враќање и повторно прикажување на почетокот на редот со цел да се избегне длабоката болка која човекот го доближува до смрта.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Таа претставуваше германски авион од последната војна, “Јункер 87” изработен во дрво, во природна величина и беше целосна репродукција на авионот со кој уметникот се урна во Крим за време на втората светска војна.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Во осумдесеттите години на веков реј-банките го минаа патот од бунтовништвото до веќе статусен симбол на принцезата од Монако, на пример, или манекенките Синди Крафорд и Татјана Патик.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Камењата и дрвјата стојат едни наспроти други како кристалното саќе и течниот мед. (Камењата покрај тоа ги претставуваат и скалите на кои Бојс бил ранет за време на Втората светска војна.) И тука главната тема е преминот на метаморфозата.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Оваа инсталација реализирана во чест и во спомен на Бојс беше значаен уметнички настан во Москва.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Кога дојде во гратчето, веднаш по Првата светска војна, никој не ѝ обрна внимание, остана во сенката на својот маж уважениот прота.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Ако тргне надолу, по патот покрај брегот, набргу ќе избие на границата, а не беше особено страден по средби со властите и нивните органи, а не гаеше ни тајни копнежи за бегство по Америки; ако појдеше нагоре, над низата викендички меѓу скоквите и желките, отаде голиот рид ќе се изгубеше во фронтовските ровови од Првата светска војна, низ кои уште можеше да се сопнеш од некоја рѓосана граната или барем на закопани чаури, од пушки до топови - за што инаку требаше да си подготвен, а не вака разгаштен за летување.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

По балканските војни, ќе пламне Првата светска војна и ќе стигне и до бреговите на Езерото.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Раскажуваше како, уште за време на Првата светска војна, во далечната 1917 година, заминал кон Цариград.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Првата светска војна пламтела.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Водачот, со јасно историско чувство за првата држава на неговиот народ што се формираше на овие простори по Втората светска војна, веруваше дека таа, колку и да беше резултат на геостратешкиот расплет и на согледбите на федералниот водач, мораше да ја шири вистината за својата земја и за својот народ и врз автентичните сведоштва од изминатите векови.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

До вечерта Бојан истрела уште неколку куршуми, целејќи во еден стар, ’рѓосан германски шлем, останат на колибата уште од Првата светска војна.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Госпоѓата Michelina ја преживеала втората светска војна, првата независна држава Хрватска, комунистичка Југославија, втората независна држава Хрватска, новата војна, и веројатно знае што зборува.

„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)

Од тоа, по Втората балканска војна и Букурешкиот договор од 1913 година првин, и потоа по Првата светска војна и Нејскиот договор од 1919 година, и со жирирање на Англија, франција и Русија, додека италијанската делегација поднесе еден нацрт подготвен од полковникот господин Кастолди со барање да се уреди Македонија како автономна област по образец сличен на оној што е прифатен за Рутенија, односно Украина: Грција зграби 34.456 квадратни километри, односно цела Приморска Македонија, со историската, политичката и културната престолнина на Македонија - Солун, Бугарија 6.798 квадратни километри со културното и политичкото средиште на сиот тој крај Горна Џумаја.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Албанија 713 квадратни километри со делови од Охридско и Преспанско Езеро; делот, пак, што од живиот македонски организам во таа европска лудничка касапница го уќари Србија, 25.774 квадратни километри, односно 25.411 квадратни километри без Качаничка Клисура, без горниот ток на Лепенец, Прешовска пресека и најсеверното македонско културно и духовно жариште, манастирот Прохор Пчински, Македонците, при крајот на Втората светска војна, на Илинден, на 2 Август 1944 година, го изборија, во државните граници на ФНРЈ, за национална држава на сиот македонски народ, заснована врз суверенитетот на народот - Социјалистичка Република Македонија.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Х.Х. веднаш прифати: - Оставете ја Втората светска војна. Таа мина. Други времиња, други стратегии.

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

Оваа меѓународна организација, основана на 9 ноември 1943 година, во договор со 44 држави во Белата Куќа во Вашингтон, имаше за цел да обезбеди економска и други видови помош за земјите оштетени во Втората светска војна.

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

- И Французите со линијата Мажино ја удвоија границата со подземни продолжени бункери, ама Германците најдоа влез од Ардените, преку Белгија за да ја победат француската војска и да ја окупираат земјата на самиот почеток од Втората светска војна...

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

Фан Ноли успеа да се здобие со довербата на американскиот претседател Вудро Вилсон, и да го добие неговиот, односно гласот на САД, Албанија по Првата светска војна и Мировната конференција, да не биде распарчена туку да остане во границите од 1912 година.

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

На светиот чин од сите страни на земјата, дотрча младо и старо, католици, православни и муслимани, припадници од истиот народ, а имаше и евреи, спасени од албанското население за време на Втората светска војна.

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

Зарем заборавате дека Сталин беше големиот заштитник на нашиот насилно изолиран албански народ, кога сите нè напуштија, сакаа да нè докусурат по балканските и светските војни.

„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)

Во историската хронологија Херои и Убијци и во романите Мара и Лавот од Јанина прозната структура е градена врз темелите на животот на Македонецот во Македонија и врз историските настани на Балканот од крајот на осумнаесетиот век, преку Илинденското востание и Првата светска војна до предвечерието на Втората светска војна.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Тој е издавач на “Нација и нарација”(1990) и автор на колекцијата на есеи наречена “Локацијата на културата” 16 Margina #4-5 [1994] | okno.mk Coco Fusco По втората светска војна, американската апстрактна уметност беше меѓу народно оценета како највисок израз на нашата национална култура.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Во 1944 била објавена фотографија со нејзините дизајни преку цела страница на списанието Вог, снимена со двојна експозиција, што остава впечаток дека сликата е гледана низ стакло, што нѐ наведува на тоа идејата за оваа фотографија да му ја припишеме на Дишан.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Како се сретнале Дишан и Мартинс останува непознато, иако е веројатно дека се запознале во уметничките кругови кои се собирале во галеријата на Пеги Гугенхајм во Њујорк, во текот на Втората светска војна.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Професорите од жолтата гимназија, луѓе сиви и без разбирање за сиот живот околу себе, и жителите на безизлезната улица, ситни во своите страсти за кои најголем настан по некоја светска војна беше апсењето на стариот Адам, не ми беа разбирливи, во нив не го видов она што е спротивно на злото иако многуте не беа зли.

„Улица“ од Славко Јаневски (1951)

Тој е и приказна сосема подобна за крајот на Втората светска војна, кога поради демобилизацијата на милиони американски мажи жените требало повторно да се припитомат и да се прераспоредат назад во домот од работното место, каде што биле повикани да ги пополнат работните места што привремено ги ослободиле мажите кои сега иделе да си ги вратат.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Какви и да се субверзивните задоволства во филмот, а сигурно ги има многу, нема човек што може да го обвини за политичка прогресивност. ‌Како што се забележувало многупати, Милдред Пирс не е само класична холивудска мелодрама, добар пример за „женски филм“ и ремек-дело на црната серија [филм ноар] од Ворнер брадерс (барем во кадрирањето).

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Упадливо современиот, тесно исцртан, но, сепак, амбициозно универзализирачки концепт на хомосексуалноста се појавил кога изборот на истополов сексуален објект почнал категорично да се разграничува од обратноста на сексуалната улога и кога почнал да важи, сам по себе, за означител на сексуалната различност. ‌Темпото на преобразба се засилило по крајот на Втората светска војна.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Ова особено се гледа во експлицитната белетристика за геј-мажот што се појавила по Втората светска војна на обете страни од Атлантикот: Градот и столбот (The City and the Pillar) од Гор Видал (1948), Срцето во егзил (The Heart in Exile) од Родни Гарланд (1953), Собата на Џовани (Giovanni’s Room) од Џејмс Болдвин (1956) и Возарот (The Charioteer) од Мери Рено, а да не ги ни спомнувам сите нејзини грчки романси.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Секако, нови стилови на хипермажественоста се имале појавено кај геј-мажите многу порано, по Втората светска војна; изгледа во тој период се популаризирале преку новите друштвени мрежи што не сакајќи се создале благодарение на масовните мобилизации во војната и на баровите во крајбрежните градови што ги опслужувале припадниците на војската.

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Доскоро, до Втората светска војна, тие, покрај книшката на Ст.

„Солунските атентати 1903“ од Крсте Битоски (2003)

Направени се некои обиди по Втората светска војна во Бугарија, преку анкетирање на потомците на некои од револуционерите, да се добијат извесни податоци, но резултатите се доста скудни.22 Јордан Попјорданов - Орцето (1881-1903) Прва личност меѓу гемиџиите бил Јордан Попјорданов, наречен Орцето.

„Солунските атентати 1903“ од Крсте Битоски (2003)

На почетокот на Првата светска војна, со семејството заминува за Европа, каде што во женева престојува во лицеј; учи француски, германски и латински.

„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)

За време на последните години на војната го завршува лицејот и заминува за шпанија; под влијание на тогашните “ултраисти” (кои, заедно со некои други, пред повеќе од пола столетие одредени историчари на хиспанската литература ќе ги опфатат како “постмодернисти”, што била прва употреба на овој израз во книжевната историја), ги пишува и објавува првите песни.

„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)

Во 1921-та се враќа во Аргентина и со татковска помош 1923-та ја печати својата прва книга, збирката песни Одушевеност од Буенос Аирес.

„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)

Потоа следат: Истражувања, Месечина преку патот (1925), Обемот на мојата надеж (1926), Јазикот на Аргентинците (1928), Бележницата “Сан Мартин” (1929), Еваристо Кариего (1930), Расправа (1932), Општа повест на срамот (1935), Историја на вечноста (1936), Класична антологија на аргентинската литература (1937), Антологија на фантастичната литература (1940), Градина со патеки што се разгрануваат (1941), шест проблеми за дон Исидор Пароди (1942), Измислици (1944), Узорна смрт (1945), Ново побивање на времето (1947), Алеф (1948), Видови литература за гаучосите (1950), Стари германски литератури (1951), Други истражувања (1952), Приручник на фантастична зоологија (1957), Маседонио Фернандез, Музеј, Создавач (1960), Други, исти (1964), За шест жици (1965), Хрониките на Бастос Домека, Увод во северноамериканската литература (1967), Книга на измислени суштества (1968), Пофалба на сенката (1969), Бродиевиот извештај (1970), Конгрес (1971), Златото на тигровите (1972), Книга од песок (1975), Длабока ружа (1975), железна паричка, што е Будизам? (1976), Историја на ноќта (1977), Кратка Англосаксонска антологија (1978), Борхес во збор (1979), Седум вечери (1980), шифра (1981), 25 август 1983, Девет есеи за Данте (1982), Атлас, okno.mk | Margina #32-33 [1996] 204 Завереници (1985).

„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)

Се растури со влегувањето на Италија во Првата светска војна (1915) на страната на Антантата (со Англија, Франција и Русија).

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

69. Овој став и на некои Македонци остро беше критикуван од Мисирков и во новите околности по Првата светска војна (в.„20 јули” 1.1 Софија, 14.4.1924. 1 и 1, 5 11.5.1924, 3).

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Напредните слоеви на српскиот народ уште по Првата светска војна ја согледаа вистината за македонскиот национален ентитет, па не беше само Коста Новаковиќ што во 1924 год. изјавуваше: „Јас сметам дека секој народ, па и Македонците, треба да добие право на самоопределување…

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Напредните слоеви на српскиот народ уште по Првата светска војна ја согледаа вистината за македонскиот национален ентитет, па не беше само Коста Новаковиќ што во 1924 год. изјавуваше: „Јас сметам дека секој народ, па и Македонците, треба да добие право на самоопределување…

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Накратко, политичкиот театар е: „Напредно театарско движење кое се појавува во Германија после Првата светска војна“.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

По Втората Светска Војна на Запад имаше подем на општествена конфигурација што овозможуваше управување со социјалната динамика.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Bo барањето на што поубедлива документарност при интерпретација на личните и општи судбини, зафатени од виорот на Балканските војни и Првата светска војна, покрај кажувањата на десетина преживеани учесници од Македонија (со кои успеав да се сретнам во Битола, во Солун, во Берово, во Горно Коњаре, Скопско, во Ваташа, Кавадаречко, во Слојштица Демирхисарско, во Жиово, Мариовско, во Претор, Ресенско и т.н.) ненадоместлива помош ми беа и белешките на учителот Милорад Марковиќ, односно неговиот „Воен дневник“, којшто во еден поголем дел е воден на боиштата во Македонија.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Толку долго бил врзан за минатото со спомените и сеќавањата на некогашните жители од селото на кое му служел што изгледало дека зачекорил рамно од онаа илјада осумстотини триесет и петта година кон чадливото завршување на Втората светска војна: воскреснал, ја стресол земјата од топџиските раменици и - еве го, пратеник на заборавените, сеедно што пред патот на четириесет и тројцата терачи на двоколки, а и потоа, се одигрувале и поголеми и позначајни настани за кои светот знаел од папируси и пергаменти, од паметници и книги.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

4 Тој поп, тој долгман во мантија Доситеј Давидовски!

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Новото име селото го добило по Втората светска војна во чест на народниот херој Светозар Качар, кој потекнувал од овие краишта.

„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)

Планина посеана со коските на војниците од Првата светска војна.

„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)

Од есеистичките книги позначајни се Разговори со Гоја (1992) и Знаци покрај патот.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Од 1951 година, кога го објавил романот Кај беше, Адаме?, станува професионален писател.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Бил регрутиран уште во почетокот на Втората светска војна и шест години минал на три фронта.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Неговите најпознати романи се пишувани за време на Втората светска војна: Травничка хроника (1945) и Мостот на Дрина (1945).

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Од 1902 живее и работи во Њујорк.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Италијански новинар, драмски писател (Клинички случај, 1953, и Човекот кој ќе оди во Америка, 1962), раскажувач и романсиер, автор на либрета за опери и сликар.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

По Втората светска војна таа се преселува во САД, каде што живее на еден имот на островот Мон Десер во близина на Бостон, далеку од јавноста, посветена сосема на својата книжевна работа.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

По Првата светска војна, кога неговите дела се преведуваат на англиски и на други јазици, Чехов доживува светска слава.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Најнапред мора да се потсетиме на фактот дека времето за кое зборува Чинго е по многу свои белези слично на времето што го преживува Русија во текот на Првата светска војна, Револуцијата и контрареволуционерните напади врз неа.

„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)

Ја гледа Богдан и другата слика од татко му Темелко што ја испратил од Втората светска војна и ја споредува со претходната.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Ја гледа сликата од татко му Темелко од Првата светска војна.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

За Божиќ 1915 г. Хекел на шаторското крило од полската болница ја наслика „Мадона од Остенде” (изгорена во II светска војна). 82 okno.mk

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

На фронтот каде што заминува како доброволен болничар 1915 се запознава со Бекман и врз еден шатор ја слика славната „Мадона од Остенде” која изгоре во Втората светска војна.

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

Во Првата светска војна тој е лекар; од 1917 до 1935 специјалист за кожно-венерични болести.

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

РЕАЛИСТИЧКАТА УТОПИЈА, омеѓена со периодот меѓу двете светски војни, го доживеа својот врв кога тектонските сили на колективната свесност беа уништени од револуцијата на пролетеријатот во Русија и со подемот на Фашистичката и Нацистичката доктрина.

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

Во одредена фаза од оваа воинствена историја разни племиња се „соединуваа” по национални основи, и едно време тоа „цивилизациски” функционираше, но да не заборавиме дека во таа функција спаѓаат и две светски војни.

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

Само ако погледни човек што ни се случува нам, тука во Битола, каков пад во последниве 20тина години од времето на балканските војни, па светската војна која ги зовре европските мозоци!

„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)

Во периодот од првата половина на дваесетиот век, пред самиот почеток на првата светска војна Вардарска Македонија беше потпаднала под српската чизма и сите мораа да ги сменат презимињата од македонски во српски префикс- на пример од Николовски во Николиќ, Димоски во Димовиќ.

„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)

Сето тоа е уништено во текот на првата светска војна, но веднаш потоа обновено.

„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)

По изгубените надежи во приврзаниците на Младотурската револуција и надежите што ги пробуди побунетиот офицер Нијази Беј од Ресен за европската разврска на бунтот, настапија балканските, па светските војни.

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Со години бев обземен од фактот зошто татковата книга Историјата на Балканот низ падот на империите остана незавршена!

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Му беше мачно на идеалите од младоста, на храброста, кога се провлекуваше меѓу урнатините на отоманското царство и темелите на новата република Турција, низ балканските војни и окупацијата од француските сили на родниот крај за време Првата светска војна, за провлекувањето низ фашизмот и спасувањето во комунизмот, да им најде поширока историска и филозофска смисла во доцните години на животот кога требаше да го доврши конечно својот проект на животот.

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Нова светска војна!

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Овие интелектуалци, најдени среде ужасите на војната, вкопани со месеци во рововите на смртта, во интервалите кога биле поштедени од смртта, го следеле животот на луѓето крај нив, нивната природа, песни и јазик, носии и обичаи, во надеж дека заедно ќе преживеат.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Во таа османска тврдина во која почиваше османското време, во нејзината утроба во која пред Втората светска војна беа изградени скривалишта, се саможртвуваа козите спасителски заедно со нивниот наткозар Чанга, Татков пријател од тие времиња.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

А и во идниот век сигурно ќе продолжи создавањето на јаничарски војни.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Најголеми кијамети има на Балканот: двете балкански и светски војни.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Бурните настани на Балканот и во Европа во времето на падот на Османската Империја, со балканските војни, па Големата светска војна, влијаеја многу посилно во патот на судбината на семејството отколку Татковите цариградски планови.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Настапија неверојатни промени на Балканот и во Европа, во кои и во најбизарните соништа не би можеле да поверуваат Татко и Камилски додека беа живи: се урна Берлинскиот ѕид, најголемата европска граница по Втората светска војна, се распадна СССР и се растури Варшавскиот пакт, подоцна низ невидени братоубиствени војни се распадна и СФР Југославија, се создадоа нови независни држави, проследени со невидени етнички чистења, прогонства, логори.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Во земјата, и покрај палежите за време на балканските и светските војни, и натаму во вакафите, џамиите, во подруми и тавани на стари турски куќи можеа да се најдат с уште стари отомански османски книги, ракописи, кадиски судиски записи, наречени сиџили, книги на едно заборавено време.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Тој им кажуваше на Армен и Алиса за десетиците книги кои ги купил овде и ги понел со себе на шпанските боишта, некои ги изгубил, други ги сочувалзачувал, носејќи ги на Балканот, пред почнувањето на Втората светска војна.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Во раната младост за време на Првата светска војна во родниот град Поградец, кога градот заедно со Корча биле под француска управа во рамките на Корчанската Република (1914-1918) на генералот Едуард Иполит Огист Мортје, Татко научил француски јазик и долго време работел како преведувач во француската управа.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Од едното до другото маало преку реката Вардар н делеше Дрвеното, односно Еврејското мовче.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Татко кој владееше со тимонот и го имаше небаре вградениот компас на преселбите кој непрестајно осцилираше помеѓу Запад и Исток, кога пристигнавме крај реката и кога запревме крај нашата нова куќа со добро заклучена брава замина загрижен кон емигрантскиот центар во градот по клучот.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Би настанала вистинска јазична војна во Европа, па и во светот! Нова светска војна!

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Се крева глас против современото, маскирано нео-јаничарство, кое е составен дел на процесот на глобализацијата: Нашата планета Земја постојано се јаничаризира.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Нашите балкански, двете светски војни беа јаничарски.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Ова на Мајка првпат ѝ се случи во Италија непосредно пред Втората светска војна, кога беше првпат на патување во странство со Татко.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Татко најмалку очекуваше дека оваа турска неодредена заменка, од арапско потекло (на турски falan, на арапски fulan), но набргу, откако Камилски реферира за нејзината генеза и значење (некој, тој и тој) и посебно за фактот што големиот француски славист Андре Мазон ја анализирал и ѝ посветил посебно место во своите Документи, познати како Словенски прикаски и песни од Југозападна Македонија (1923), забележани за време на Првата светска војна, кога како резервен офицер на француската Источна армија, со други илјадници француски резервни офицери, голем број интелектуалци од најразлични професии, ќе се најде на Балканот, посебно во Македонија и во Албанија.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Пред нашите погледи над Еврејското Маало беше извишена тврдината Кале, а во нејзината утроба беа скривалиштата од Втората светска војна.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Најголемиот дел од книгите беа пишувани на источните јазици, а најмногу можеа да се видат и книги на француски јазик, кои се најдоа во Татковиот книжен багаж уште од младоста за време на Првата светска војна, кога во Корча беше формирана малата Француска корчанска република со своја филијала во подоцна преземениот Поградец од австроунгарските и бугарските војски.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Во еден од заклучоците на Татко и Камилски беше забележано дека во историјата на народите, на балканските посебно, според кои и настана поимот на балканизацијата, по етничките чистења на народите, обично следеле и чистења на јазиците од туѓите заемки, а понекогаш редоследот бил и обратен...

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Но по тоа се случи Втората светска војна, окупацијата на Франција, слободата, но букинистите никогаш не го прекинуваа својот занает.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Во куќата крај реката се вселивме во првата година по Втората светска војна, во времето на ослободувањето од фашизмот.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

По Втората светска војна јаничарството се интернационализира со создавањето на моќните меѓународни алијанси, кои главно функционираа врз јаничарски принцип.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

На балканските ветромети Татко се увери, по доживеаните балкански и светски војни и падот на Османската империја, епохата на комунизмот, дека најпосле Балканците треба да си ја пишуваат својата историја, како хронологија на настаните, личностите, епохите или како историја на обичните зборови кои живееле во хармонија, дури и во сојуз со различните јазици.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Низ романот дефилира и галерија препознатливи ликови на интелектуалци од Македонија, од двете парадигми (конфесионални), но и галерија ликови од јужнословенските и балканските интелектуални средини, кои на овој или на оној начин учествувале во балканското вавилонско прашање.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

И понатаму: Нашите балкански, двете светски војни беа јаничарски.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Но Климент Камилски, понесен од текот на својата мисла, чувствувајќи се задолжен за европската јаничарија, продолжи: Пет години подоцна, откако Махмут II го потпиша ферманот за крајот на јаничарите, францускиот крал Луј Филип на 10 март 1831 година ја основа Француската легија на странците со цел да им служи на француските колонијалистички освојувања и борби во Италија, Мексико, за време Првата и Втората светска војна.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Зачудено гледаше како во цели два-три рафта можеше да забележи тематски наредени книги за козите, за јагулите, за историјата на империите на Балканот, за сиџилите, за границите, за козите, за лавиринтите, за жртвувањето на Балканот, за балканските и светските војни, а најмногу рафтови со книги имаше за јазиците.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

По Втората светска војна јаничарството се интернационализира со создавањето на моќните меѓународни алијанси, кои главно функционираа врз јаничарски принцип..

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Зборот го пренеле алжирските војници за време на Првата светска војна.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

И Климент Камилски, кој на почетокот беше речиси дел од процесот за конечна пресмета со опасните турцизми, со текот на работата ја разбираше комплексноста на процесот, уверувајќи се, сепак, во тезата, која претходно ја оспоруваше дека Балканот бил вообличен и од византиско-османската ментална синтеза.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Татко можеби имаше поголема среќа со наследениот турски јазик од мајка со студиите во младоста во Цариград, во албанскиот беше целосен, го владееше францускиот, се служеше со италијанскиот и германскиот (знаењата на овие јазици им ги должеше на окупациите на родниот Поградец за време на Првата и на Втората светска војна), тешко се справуваше со македонскиот јазик, кој го научи, но и недоучи, доцна во животот.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Поголеми кијамети немало, макар што е еден кијаметот, односно судниот ден!

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Неговиот син Веселин во Дубровник завршил аптекарско училиште, развил богата фармацевтска дејност и, по Втората светска војна, со семејството се вратил во Битола.

„Полицајка в кревет“ од Веле Смилевски (2012)

На островот Крит Илко се најде во Првата светска војна.

„Јанsа“ од Јован Стрезовски (1986)

Втората светска војна беше прилично различна од Првата светска војна, која географски беше ограничена на Европа.

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Мошне е опасно да мислиш дека доколку кажеш нешто тоа може да произведе светска војна.

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

На пример, видеото е направено по Втората светска војна поради радио-навигацијата за авионите и носачите на авиони. Така видеото дојде со војната.

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Советскиот сојуз до пред половина година беше зафатен со војување во втората светска војна. u Што мислите за теориите на John Naisbitt во “Megatrends 2000”?

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Втората светска војна беше светска просторно.

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Голема предност на Јапонците и Германците беше што ја изгубија втората светска војна и што беа сите нивни индустриски обрати уништени. Ние сѐ уште правиме “willow run” бомбардери.

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Иако, на сите филмови во кои се прикажуваа ужасите од втората светска војна, кога го слушаше тој јазик, косата ѝ настрвнуваше.

„Омраза - длабоко“ од Драгица Најческа (1998)

И денеска на ќошот од Влашкиот ан на средсело се познаваат натписите: Лудвигштрасе, Вилхелмштрасе итн., останати од Првата светска војна, кога германските окупациони војски ги преименуваа улиците и ги нумерираа куќите за своја сметка.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Родени се во времето на Втората светска војна, растат во времето на Хувер и Макарти, постарите браќа им се регрутирани во Кореја, мајките ги учат дека е срамота да се врти со колкови и да носиш тесни панталони, татковците ги учат дека е срамота да имаш црнец-другар, свештениците ги гушат да клечат на колена секоја пред својот тотем, општеството ги учи дека треба да станат домаќинки и да бидат верни сопруги што ќе израѓаат еден куп деца што ќе гинат по Виетнам - а тие се маѓепсани од Елвис, којшто заводливо врти со колковите, маѓепсани се од Џери Ли Луис и неговите тесни панталони со набабрен шлиц, маѓепсани се од црнецот Литл Ричард кога вели уап-баба-луба-би-ба-буп... и ете, затоа вриштат, затоа што им го бранат сето она што душата им го бара!

„Бед инглиш“ од Дарко Митревски (2008)

Режира филмови и за расни проблеми и за сексуални згоди и за грабежи на банки и за црните војници во последната светска војна...

„Бед инглиш“ од Дарко Митревски (2008)

Во педесетгодишниот заеднички живот на Мајка и Татко на Балканот, во кој беа вплетени балканските и светските војни, промените на режимите, на границите, на идеологиите, на религиите, нивното единствено заедничко патување се остварило во пролетта 1939 година, во Италија.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Се чувствував како нивни задоцнет ученик на Балканот, многу години по нивното заминување, по Втората светска војна.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Во другите времиња, кога Татко носеше дома книги за јагулите, па за јаничарите, па за Првата светска војна, таа веќе имаше поинакво мислење за Татковите илузии.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Гледаше меланхолично како галебите се оддалечуваа, во висок лет, кон устието на реката, на патот кон Солун, градот на нејзиното среќно детство, во вителот на големата светска војна.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Тивко згасна и нејзиниот живот, во една од преселбите кон Корча, за време на Втората светска војна.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Мајка мораше да се врати од Солун, во Лесковик. Според предвидувањата и информациите на нејзиниот татко, тогашен префект во речиси развластениот Лесковик, од војските кои доаѓаа и заминуваа заедно со туѓите окупаторски режими, во Солун требаше да се очекува големата воена разврска, пресудна за Првата светска војна...

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Во овие клучни периоди од балканската, но и од европската историја, од крајот на Првата и на почетокот од Втората светска војна, на Балканот и во Европа, Мајка ги имаше и своите најрадосни мигови во животот.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Светска војна е ова. Ама надежта е со нас!

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

И не случајно, во овој чудесен предел крај реката, каде што си свивме ново гнездо, во очекување на новите историски настани, особено по Втората светска војна чиј крај се навестуваше, Татко се задлабочи во проучувањето на миграторните процеси на птиците и на јагулите запаѓајќи во нова илузија во која Мајка гледаше пориви за оддалечување од родната земја, а не враќање во неа, како што се надеваше постојано.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

И кога, по Втората светска војна, и од оваа и од онаа страна на границата, дојдоа на власт комунисти кои се колнеа првин во Сталин, Татко веднаш почувствува дека доаѓа времето што го навести рускиот белогардеец.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

(Да не испуштиме од предвид еден важен факт, кога зборуваме за дела со вакви содржини, имено, дека во поголем број европски литератури, особено во таканаречените источноевропски земји, по Втората светска војна, литературата за егзилот познава високи дострели – Г.Тод.)

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Нерешителен да го стори пресудниот чекор во едната или другата насока, првиот пат да ја прифати „отоманската врска” која му се нудеше преку неговиот славен вујко Фетхи-беј Окијар, а вториот пат, да ја прифати „француската врска”, преку францускиот генерал Едуард Огист Мортие, командантот на окупираната зона на Поградец, за време на Првата светска војна, Татко засекогаш си остана во „балканскиот лавиринт”, како што и самиот рече во една пригода.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Французите го зазедоа Поградец за време на Првата светска војна, во есента на 1917 година, откако ја формираа, во Корча, Француско-албанската Република, се разбира, поттикнати од своите стратегиски цели.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Продолжуваме да живееме во Солун, во разгорот на светска војна.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Замина во Солун каде што, во тоа време, доаѓаа војски од сите страни на светот, пред Светската војна.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Тоа е време кога големите империи се престоруваат во урнатини, време на почетокот на ХХ век, време на балканските војни, на Првата и Втората светска војна, на раѓањето и падот на комунизмот и на сталинизмот и на неговите балкански варијанти.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Низ животот на Мајка, кој се одвиваше речиси во целиот тек на дваесеттиот век, се збиднаа и балканските војни, Првата и Втората светска војна, раѓањето и падот на комунизмот на Балканот, како и она на сталинизмот, распадот на Југославија, создавањето на Македонија, транзицијата од социјализам во капитализам.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Гледав малку а потоа излегов да прошетам со мојот пријател Џон Овенс.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Од крајот на минатиот век, сè до I светска војна, секоја година се поставуваа одлични изложби на детска уметност во позначајните уметнички центри.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Неговата амбиваленција е видлива во контрадикторноста меѓу дадените изјави и активностите што ги реализираше.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Но тој ми зборуваше за неговите односи со неговите колеги на работа во „Мејнс” (мрежа од електрични кабли што одат под земја во градовите) а претходно имав слушнато некои работи и за неговите односи со татко му.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Кога размислувам за тоа време сега, сметам дека неговите искуства во Првата светска војна, во тенковскиот корпус во Африка, и во кралскиот воздухопловен корпус мора да оставиле голема трага во него, а и несреќниот живот со мајка ми... но тој никогаш не ми зборуваше што му значела „војната” лично и, како што си претставувам, имал премногу големо чувство на пристојност и лојалност кон неа за мене да ми зборува за таков вид нешта.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Не е случајно што филмот е снимен според мотивите на два раскази на Somerseth Maugham за „Ashenden” (алтер-его на писателот, зашто самиот Мом во текот на Првата светска војна работел како англис ки агент и во 1917-та година бил испратен во Русија да ги спречи болшевиците да ја преземат власта!): Мом и Graham Greene беа оние кои меѓу двете војни го извлекоа шпионскиот расказ од црно-белите патриотско-садистички визии и внесоа во него момент на трагичното егзистенцијално искуство: шпионажата е валкана игра затоа што во неа, во име на патриотските „високи цели” не се манипулира толку со туѓите, колку со сопствените агенти, така што честопати одново нè присилува темелно да ја испробаме „човечноста” на другиот од другата страна на политичко-идеолошките разлики, некојпат и во трагичен облик зашто во име на тие разлики принудени сме да го негираме тоа „човечко”.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Уметниците беа нагло вовлечени во процесот на организирање на овие изложби, истовремено проучувајќи ги различните аспекти на детскиот цртеж и користејќи ги како стимул за сопствената работа.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Тоа беа нацистички филмови за експерименти вршени на Евреи, украдени од страна на Британците на крајот на Втората светска војна а сега користени како учебен материјал. Margina #21 [1995] | okno.mk 49

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

На пример, се ширеа гласини за неговата помош во организирањето на „salon Margina #21 [1995] | okno.mk 105 des enfants”, изложба на детска уметност одржана во Париз непосредно пред првата светска војна.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Ларионов ја напушти Русија 1915. година, но никогаш подоцна не ја достигна луцидноста на својата предвоена фаза. Margina #21 [1995] | okno.mk 107 Многу често на групните изложби пред првата светска војна во кои учествуваше и Василиј Кандински, се појавувале детски ликовни творби за чие што поставување инсистираше токму тој.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

Истовремено, Кандински правеше попатни промени на самите детски цртежи давајќи им уште поизразена детски наивна појавност, за потоа да ги анализира генералните карактеристики на детската творба кои го изнудуваат оној впечаток на „нешто недолжно, безопасно, искрено”.

„МАРГИНА бр. 21“ (1995)

„Е па – види сега. Едо Бранов од Монастири всушност е дете на бегалец од Грција во Кралството Југославија по Првата светска војна.

„Продавница за љубопитните“ од Мето Јовановски (2003)

Новиот човек, сталинист, појавен во регионот на крајот на Втората светска војна, се чувствува посилен од природата.

„Патот на јагулите“ од Луан Старова (2000)

Избувна и Втората светска војна.

„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)

- Којзнае кој сиромав го носел во Правта светска војна, а ние ќе вариме во него качамак.

„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)

Порано Петко немаше којзнае каква печалба, но откога избувна Втората светска војна, работичката му тргна многу напред. Особено откога дојдоа Италијанците и Германците.

„Волшебното самарче“ од Ванчо Николески (1967)

Или, уште подобро, да не ги знаеше оние моменти од минатото на Ботка; (дека Баручиеви всушност ѝ пружиле можност на нивната роднина Ботка, секретарката на другарот секретар, да поживее кај нив подолго време, и пред Втората светска војна, а и по неа, па оттука и нејзината упатеност во сите околности што можеле да помогнат во пленувањето на скриениот имот.

„Желките од рајската градина“ од Србо Ивановски (2010)

Ослепел уште во првите месеци по Првата светска војна, додека го разгледувал решението издадено од власта со кое го обавестувале дека го ослободуваат од обврската да предава мајчин јазик бидејќи не го познава јазикот на новосоздадената држава.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

И против Германците во Првата светска војна, а потоа и против своите: и против едните, и против другите.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Таа пролет замина во Ќеримидницата на Спиро Михаилов.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Му верував кога ќе речеше дека мрази да војува; дека никој не е во состојба да го испрати на некое боиште па дури и да му го ветат притоа патот кон Рајот.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Меѓутоа, по Втората светска војна во делата на американските автори насочени во правец на експериментирање во музиката, почнува да се чувствува тенденција во музичкото дело да се воведе димензијата на случајноста и неодреденоста, а најупорен и најубедлив експонент на оваа алеаторична струја е секако Џон Кејџ.

„МАРГИНА бр. 10“ (1997)

Никола Гелевски, (Скопје: Темплум, 2002), 63. 21 Европските идеи и европската империјална доминација ги создаде африканските и азиските граници.16 Насилното повлекување на европските граници го достигна врвот во дваесеттиот век преку двете светски војни и последователната Студена Војна која резултираше во создавањето на „железната завеса“, симболички претставена со берлинскиот ѕид.

„Простори на моќта“ од Зоран Попоски (2009)

Ако се суди по дедовото, а подоцна и по татковото сеќавање, најголеми маки со границата семејството имало особено кога минуваше во делот на езерското гратче Поградец и продолжуваше невидливо во Охридското Езеро за време на Балканските војни, Првата и Втората светска војна, како за време на раскинот на Југославија со Советскиот Сојуз и неговите сателити во 1948 година.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Видал Наум, како и мојот татко, имаа заедничко минато во времето пред падот на Отоманската Империја, балканските војни, Првата светска војна.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Покрај албанскиот јазик, се служеше со германскиот, францускиот, научени за време на австриската, потоа француската окупација на родниот Поградец за време на Првата светска војна, потоа тука беше и неговиот мајчин јазик, кој всушност беше и неговиот главен клуч-јазик, во неговата врска клучеви јазици.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Кози впрегнати во мали колички кои носеа бомби од еден во друг ров за време на Првата светска војна.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

А што се однесува до останатото: прогонството на едно еврејско семејство низ Европа и надвор од неа и нивните тешкотии за преживување за време на Втората светска војна, кога и самите му припаѓате на овој народ, не сте толку импресионирани од тие истории.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Така семејството по Втората светска војна ќе се пресели во Скопје и ќе живееме крај реката Вардар, веројатно, со рустата таткова надеж, да бидеме поблизу до морето.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Дедо искуси во животот време од Отоманското Царство, од Балканските војни, но и дел од времето на Големата војна, додека на татко ми му остануваше да живее во дел од Големата војна, па Втората светска војна, времето на фашизмот и на комунизмот.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Спасените кози со врховниот козар Чанга завршија во скривалиштата во Скопје од Втората светска војна во утробата на блискиот рид крај реката Вардар, над која се извишуваше големата тврдина Кале.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Жан Домек раскажа и еден необичен настан од времето на Втората светска војна, кога Франција, како окупирана земја од Германија, ќе има свој фашистички режим на чело со маршалот Петен.

„Потрага по Елен Лејбовиц“ од Луан Старова (2008)

Во текот на Втората светска војна поради Македонија ќе се судрат интересите на трите ГОЛЕМИ сили.