ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

62 Во периодот до 2010 година дојде до намалување на правата на странските работници во следниве сегменти: беа воведени квоти за работни дозволи за засновање на работен однос со странец; се ограничи правото странските работници сами да поднесат барање за засновање на работен однос; беа утврдени приоритети при издавањето на работните дозволи, а дојде и до значително намалување на казните кои ги предвидува овој закон.

 8 Во овој транзициски период, преку измените на ЗРО – кој, како основен закон (lex fundamentalis), ја игра улогата на своевиден „работнички устав“, работничките права особено се влошија во следниве сегменти: драстично се намалија правата на работниците кои се прогласени за „технолошки вишок“; воведен е отказ без отказен рок; значително е отежнато остварувањето на правото на штрајк; намален е законски гарантираниот годишен одмор; овозможено е, преку дефинирањето на работното време, работникот да биде натеран да извршува какви било работни задачи, а не само оние кои се соодветни на неговото работно место и квалификации; а временскиот период за работа на определено време беше продолжен од една, дури на пет години.

Одредени подобрувања во поглед на работничките права имаше кај следниве сегменти: беше проширена забраната за работодавачот при склучување на договорот за вработување да бара податоци кои не се во непосредна врска со работниот однос; дојде до зголемување на правата на работничките по основ на бременост, раѓање и родителство; се зголеми времетраењето за кое работодавачот исплаќа надоместок на платата на работникот за работа поради негова болест или повреди од 21 на 30 дена; се воведе можноста репрезентативните синдикати да именуваат три претставника во Комисијата за утврдување на репрезентативноста, а дојде и до незначително намалување на висината на глобите за синдикатите и нивните здруженија на повисоко ниво.

9 Во петгодишниот период кој го опфати оваа студија, преку измените на ЗРО, кој има својство на фундаментален закон и регулира доста чувствителна и актуелна материја, дојде до влошување на работничките права во следниве сегменти: се воведе противуставна можност за вработување на лица помлади од 15 години; се воведе плаќање на придонеси од задолжително социјално осигурување за лицата кои склучуваат договор за вршење на работа надвор од дејноста на работодавачот; се намали висината на платата која работникот треба да ја прима за периодот додека е отстранет од работното место; дојде 6 Закон за работни односи, Сл.весник на РМ, 62/05.