ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И еве, Луан Старова, македонски државјанин од албанско потекло, е вистинскиот претставник на балканскиот соживот и на балканската отвореност, човекот кој во текот на целиот свој живот го инкарнира балканското братство без каква и да е етничка затвореност, спротивставувајќи им се на ексцесите на идеолошката апстракција, подеднакво спротивставен на изнасиленото етничко и религиозното однесување.

Кога врволицата дојде пред конакот, валијата, со целата своја величина и достоинственост, се појавува на балконот.

Но, по пат, изгледа, изумив да спомнам дека барајќи го проклетиот влез на зградата, каде придавката „проклет” има многу повеќе од само доопишувачка епитетна вредност, размислував за човекот кој беше толку музички талентиран што не можеше да го издржи притисокот и товарот на славата, па реши да се повлече во манастир и целата своја неродена музика, сиот талент што Бог толку дарежливо му го беше доделил, реши да му го врти нему.

Ако ви речам дека Роланд, последната љубов на мојот живот, но секако не и првата (а сега се прашувате од каде, пак, сум сигурна дека е последна) беше едно толку благородно човечко суштество, што целата своја љубов ја даваше на други и ништо не остануваше за него, дури дотолку немаше разбирање за себе и за своите потреби што не можеше да види во што се претвори на крајот.

Петвековната турска империја целиот свој раскош го собрала во овие сараи и, можеби, ретки се други места што кријат толку големи богатства и скапоцености.

Тие претставуваат и посебна новина според начинот на производство и според целата своја постановка: тие се попространи и повисоки, а тоа овозможува да се одржи подобар воздушен режим.

Со целото свое држење јас сакав да ѝ покажам на младата наставничка дека има и добри деца на овој свет и дека затоа не треба да се отчајува.

Пресекот на телевизиските производи се движи од извонредно реалистички, што снимателите ги создаваат целиот свој живот, до наједноставните наменско изрежирани забавни емисии, што се проткаени со вештачка искреност и карикирана стварност.

Навикнат да слуша извештаи за побуни во целата своја огромна царевина, кои секогаш ги задушуваше во крв, султанот го повика својот одговорен службеник за Европејска Турција, Хилмипаша, и кратко му нареди: — За дваесет и четири часа сакам мир во твојот реон.

А обичните селани не сакаа да слушнат за некакви чети и војводи.

Тој го мразеше Адема со целата своја млада душа уште од своите петшест години, кога мајка му велеше дека Турците смрдат, дека тие се лоши луѓе, „пци што нѐ лачкаат нас христијаните, што нѐ тепаат секој ден и што ни го земаат житото, млекото, в'пата што ги печалиме ние".

И Хилми си ја зеде грижата да ја исполни султановата наредба.

Ве донесе ли господ да се видиме живи здрави по победата? — иронично се провикнаа Пере Тошев и Петре Ацев, коишто заедно со Тренков, Коле Пешковчето, Шаќира, со целата своја чета се прибраа во Толевиот пашалук и се ставија со Толета, молејќи го да им осигура заклон и леб, бидејќи народот почна да ги отпадува од себе, а тие немаа морална сила да го повелаат како порано.

Тие целата своја биографија ја носат со себеси и низ неа - исчезнуваат. ***

Обземен од страсниот творечки порив, растреперен до крајни граници, сликарот длабоко ја почувствува душата на овој крај и со целото свое суштество копнееше да го оживи на платното... Но како?...

Стариот учител искрено го жалеше овој млад човек за кого што имаше слушано од другите колеги, дека често го обземало очајание и досада, но си мислеше: ќе му мине; отпрвин сите се лошо расположени, а после свикнуваат, дури по некои и го засакуваат со целата своја душа селото, штом ќе ја откријат смислата на својот свет учителски, позив.

Ја чувствував со целото свое суштество нејзината љубов и бев среќен.

На тој начин, печатената порака би била проследена со тонски запис, а цели делови од текстот можат да бидат проследени со музика, како јај радио и ТВ огласите.

Меѓу корисниците на овој „штос“ беа и Transamerica Corporation, најголемата осигуретелна куќа во Америка (по нејзината триаголна кула се препознава целиот Сан Франциско) и компјутерската корпорација Honeywell. okno.mk | Margina #11-12 [1994] 117

Првата го смести меѓу кориците на магазинот целиот свој нов управувачки комплекс, комплет со кулата и покривот, а вторава компанија тродимензионално го „огласи“ својот најнов компјутер.

И чувствувам, да, чувствувам како го отфрлам од себеси целиот свој товар, како од мене се одлепуваат и се лупат етикетите.

Го симна стапот од половината и го исправи пред себе; левата дланка ја положи врз врвот негов, десната врз неа, па откако ја отпушти врз стапот и целата своја тежина, кусо изговори: Толку, ако не е повеќе сол, Арслан бег, ќе си најдеш на чифлигот.

Рече дека народната уметност денес треба да биде „планина на народниот дух, папок на нацијата, со која секој автор треба да остане во невидлива папочна врска целиот свој живот.“

Зашто, не само што сум му се огрешил на вкусот; сум открил таму и нешто срамно за целата своја личност, вклучително и за својот сексуален субјективитет – нешто што дотогаш не го насетувал дури ни мажот со кого живеев и спиев веќе некое време. (Добро, можеби потајно цело време се имал сомневано, но, ене, сега имаше несоборлива, гадна потврда.) Ако тоа што ни се допаѓаат некои културни предмети и артефакти може да ни ги открива не само вкусовите туку и идентитетите, така е зашто нивниот естетски стил го прoбликнува цел симболизам, кој досегнува до родот и сексуалноста – симболизам што е и опиплив и мошне тешко објаснив.

Фактот дека ти се допаѓа некоја славинска рачка многу открива што е за тебе господско, елегантно, отмено или шизичко, а тоа значи дека многу кажува и за твоите општествени стремежи, како и за општествениот сталеж од кој потекнуваш.379 Но не е тоа сѐ што кажува.

Дај немој да ми кажеш дека сум се омажил за некој што мисли дека ова е убава санитарија“.

Здраво посрамен и понижен, како и со чувство на разголеност и на непријатност, ќе се обидев да се извадам од глибот, ќе си го повлечев предлогот и ќе го уверев дека не сум мислел и не сум гледал како што треба кога сум го пофалил предметон – макар што не сум сигурен дека воопшто можев да се извадам од толку упадливо откривателна грешка, откако веќе ја направив.

Мамејќи со својата лукавост други луѓе, коишто се наклонети кон злото, целиот свој живот.

Еразмо, надвиснат над него, го набљудуваше со целата своја љубопитност.

Ели, како што само таа умееше, со целата своја веселост и безгрижност втрча во куќата од дворот, носејќи во рацете цел преграб играчки и викајќи: - Ми се јаде, ми се јаде.

Едноставно чувствував со целото свое битие и сега, дека не би можело да биде поинаку, па макар и двете да останевме под урнатините на куќата.

Да може да ги види Ван Гог, сигурно би заборавил на своите „Јадачи на компири“ и целата своја дарба за пренесување на тагата, грижата, маката од тешкиот живот на обесправениот работник, би ја насочил кон скицирање, то ест овековечување на нивните изрази на лицата.

Сега му се чинеше како цел свој живот да трчал по навредите и понижувањата со истата онаа своја лесно запалива нестрпливост и натчовечка сила со која постојано ги отфрлаше пофалбите и восхитот на некои луѓе кон него.

Летото за Рада беше бајка. Целото свое слободно време, што го имаше на претек, Томо и го посвети на Рада.

Ако се вели - лебами, лебами ти велам, на нејзината уста како да си го гледав животот, целиот свој живот и она што е секогаш до нас, а не можеме да го фатиме...

Да не мислиш дека првиот Адам во Рајот можел да уништи еден единствен цвет или страк трева? – Не сме во Рајот – се заинаети момчакот. – Овде, под месечинава, сè е смртно.

Тоа ти го барам, а потем, ќе ти го дадам целиот свој живот. – Многу си лековерен – му рече учителот. – Не ми е потребна лековерноста; ја барам вербата.

Тој просто не знаеше што да прави, каде да ги скрие рацете, нозете и целата своја фигура; најпосле седна покрај оние што играа, гледаше во картите, се загледуваше во лицето на еден па на друг и по извесно време почна да се проѕева, да чувствува дека му е здодевно, дотолку повеќе што веќе одамна настапи времето кога тој, според обичајот, одеше на спиење.

Тој не беше забележал ништо од тоа, а потоа, откако се втурна во позорникарот, кој, раширувајќи ја околу себе целата своја халебарда, си тресеше тутун врз глуждестата тупаница, малку се созеде, и тоа затос што позорникарот му рече: „Што ми се пикаш в муцка, зар ти е мал тротоарот?“

Со бесна вчудоневиденост тој заклучува дека учените луѓе од неговото време престануваат да се интересираат за непроменливите вредности, за целиот свој талент и углед да ги стават во служба на локалниот дух, да го поттикнат она што е ексклузивно, да ја ободрат својата нација да се затвори самата во себе, самата на себеси да си се поклони, и со „својот јазик, уметност, филозофија, цивилизација, со својата ‘култура’, да се постави наспроти сите други“.

Она што, миг пред тоа, се прикажа за непознато и ново, со целата своја неуредност, не беше ништо повеќе од здодевна, применета глетка.

Единствено и тогаш и подоцна, како за целиот свој живот што остана будна, и, се разбира, како секогаш закопчана одгоре додолу, тоа беше другарката Оливера Срезоска, нашиот помошник - управител.

Ќе ја ставам под хипотека целата своја духовитост за да ги отплатам ратите, кога ќе те притисне сериозноста.

Со целата своја појава тој наликуваше на мало дете што израснало крупно, па иако го носеше задолжителниот комбинезон, беше речиси неможно да не се мисли на него како да е облечен во синиот шорц, сивата кошула и црвената шамија на Шпионите.

Само еднаш во целиот свој живот Винстон држеше в раце непогрешлив, документарен доказ за фалсификувањето на историските факти. И во таа прилика...

Со целата своја нерешителност, а и заради новата ситуација, откако кај него се пресели Марша, сфаќаше дека да ги посети Марија и детето, ќе биде сè понеостварливо.

Судијата сфати во каква состојба се наоѓа жената и ја остави да ја искаже целата своја мака.

„Вистински слуга божи е оној што може да застане на алтарот и да отслужи света литурѓиа“, повторуваше тој за целиот свој живот.

Се разбира дека младите беа на војна во редовите на силниот султан Сулејман Величествен – Законодавец, кој целиот свој живот го посвети на освојување земји на сите три континенти.

Но за секој случај испрати двајца од своите сејмени напред да извршат извидување и да му донесат извештај до карпата каде што се задржа со целата своја тајфа.

Се врати со целата своја свита меѓу која беше и неговиот Велик везир Србинот Мехмед-паша Соколовиќ.

Ја радуваа гласовите на децата што шепотеа меѓу себе, отсечните одговори на некои од наставниците, а најмногу ја смируваше грлениот глас на Танаско кој е тука со целата своја тајфа.

- Стави ја раката врз челово, моли тој и излечи ми ја оваа брчка што за целата своја должина ми го сви 'рбетот кон земјата.

Смогот легнат до земјата со целата своја густина беше напластен се до училиштето „Кочо Рацин“ над коешто се наоѓаше неговиот дом.

Во пет такви чекори можеше да го согледа целиот свој живот.

Но, набљудувајќи ја Хичкоковата работа, забележуваме дека во текот на целата своја кариера тој се обидуваше да прави филмови во кои секој момент ќе биде привилегиран момент, филмови, како што и самиот говореше, без дупки, без дамки.

Во текот на целата своја кариера, Алфред Хичкок покажуваше потреба да се заштити од актерите, продуцентите, техничарите, бидејќи и најмалата слабост или најмалиот каприц на еден од нив можеше да го донесе во опасност интегритетот на филмот.

Знам дека ми прости и дека денеска клечиш пред мене од благодарност што си имаш едно прекрасно суштество, плод на еден срам, ама го сакаш и ќе го сакаш со целата своја љубов, оти е дел и од тебе!

Дончето ги познава исклештените заби на Мурџо и затоа не ја употребува целата своја сила.

Љубовта е етернален моментум во целокупната екумена.

Со насмевка и нежности, ин сано сензу, правевме долг список на ветувања.

Човечките солзи не се слабост, немоќ, тие се еруптивен вулкан кој избувнува со целата своја сила, откривајќи го сето она што цело време било потиснувано и тлеело под површината на душата.

И низ сета таа виулица од луѓе, погледи, разговори, чувства, емоции, постои пукнатина каде се слива целиот тој хаос и останува душата ослободена од гревовите, а сетилата го чекаат новото раѓање за да го вдишат животот со целата своја енергија.

И после толку многу години талкање и осаменост се појави од некаде, затскриена, уникатна, комплексна, енигматска, екстравагантна, филозофска, авангардна, искрена, сензибилна, шармантна, со целата своја гламурозност и раскошност воскресна „големата слика на љубовта“.

Треперат и шумолат лисјето на младата бреза до чии корени Циљка го ископа ровот и со целата својa висина јa мери длабочината.

Одредите ги разби и нареди во мали групи да тргнат на југ, додека противникот со целата своја сила - тргна на север.

И само што првите двајца стапнаа врз мостот, штицата попушти, плесна силно во водата и тие се спружија во реката со целата својата должина.