Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

3. На оваа мошне сензитивна проблематика ѝ е посветена посебна Глава XI во нашиот ЗПП [„Трошоци на постапката“ – чл. 145 – чл. 169].

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Кога податоците на вештаците за нивниот наод не се сложуваат суштествено, или ако наодот на еден или на повеќе вештаци е нејасен, нецелосен или во противречност самиот со себеси или со испитаните околности, а тие недостатоци не можат да се отстранат со повторно сослушување на вештаците, судот може да определи супер вештачење... (чл. 246, ст.2sq од ЗПП).

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Вештакот има право на надоместок на патните трошоци и на трошоците за исхрана и ноќевање, на надоместок на загубената заработка и на трошоци за вештачење, како и право на награда за извршеното вештачење (чл. 241, ст.1 од ЗПП).

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Парничните трошоци ги сочинуваат издатоците направени во текот или по повод на постапката, а тие ја опфаќаат и наградата на противничкиот адвокат, како и на другите лица на кои законот им признава такво право.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Тепачка во ушите. Сите оние за коишто музика не се само звуци и нивната уреденост или неуреденост, а тие се ретки, беа во недоумица.

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

По концертот, еден од позначајните словенски критичари на сериозна музика заклучи дека првпат по Шенберг кој 1930 г. во Виена со својот концерт на атонална музика, за она време потполно необична и чудна, предизвика тепачка во салата, некому му успеало да го постигне речиси истото. Што поточно? Маргина 37 189

„МАРГИНА бр. 37“ (1997)

Кај нас во Македонија, беа наопаку превртени работите: Тие што се вредни и работат, се сиромашни, затоа што се малку платени за вложениот труд од утро до вечер, а тие што се мрзливи се богати затоа што живеат убаво од експлоатацијата на чесниот работник...

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

- Ќе издржите вие, знам, ве познавам јас добро, сте влечеле и потежок товар. - нежно со шепот разговараше со својте коњи, мислиш комуницира со нив без никаква мака, а тие пак послушно го следеа неговиот говор, постапувајки според неговите мирни наредби знаејќи дека само така е можно да се успее во намерата.

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

А тие, кутрите, ниту се противеа, ниту одобруваа.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Разнесените парчиња од институциите им паѓаат врз главите на луѓето, дождови од камења и арматури врнат врз нив, а тие се веселат а уште погласно извикуваат во мојата чест и слава.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Јас веќе влегував во вратата од куќата, а тие полутргнати, полузастанати, и натаму беа тука.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Всушност, на платното немаше ништо друго освен кругот и потписот, но авторот беше многу љубезен и несебично одвои време да ми ги воочи горенаведените подробности, а тие беа толку очевидни, што ме фати срам поради моите глупави и излишни прашања.

„Зошто мене ваков џигер“ од Јовица Ивановски (1994)

Палестинците се „незгода” за Блискиот исток, а тие најголема важност му даваат на територијалното прашање.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

Веќе четири дена како се разгледува тој план.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Валијата и пашата испратија големи потери по бегалците и не знаејќи кој е нивниот војвода, ќе почнат да се распрашуваат кај бабите по селата.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Тие што имаа огнестрелно оружје ги прегледуваа кремењето, чарковите, капсите, штракаа по десетти или педесетти пат дали работат нозете и петлињата на кремењачките и капсалиите, а тие што носеа секири, балтии, коси, крклизи — го остреа своето ладно оружје со егиња и ги вртеа главите, секој сакајќи да не дојде до употреба на ова нивно „оружје".

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Последен излезе и бапна во вирот Никола и по река, надолу, ги најде сите триесет и два другари во врбјакот каде што се разделува патот за Поешево и Оптичари и им ја честита слободата, а тие едногласно, уште тука, го избраа за свој војвода, благодарејќи му со тоа, што ги извади од затворот и им ги спаси животите.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

А обичните селани не сакаа да слушнат за некакви чети и војводи.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Ве донесе ли господ да се видиме живи здрави по победата? — иронично се провикнаа Пере Тошев и Петре Ацев, коишто заедно со Тренков, Коле Пешковчето, Шаќира, со целата своја чета се прибраа во Толевиот пашалук и се ставија со Толета, молејќи го да им осигура заклон и леб, бидејќи народот почна да ги отпадува од себе, а тие немаа морална сила да го повелаат како порано.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Да се разминуваш, да изустиш добра вечер, о, светци, а тие, се загледуваат во тебе, незнаен и непознат за нив, и те поздравуваат: ти првпат миеш раце во облаците?

„Две тишини“ од Анте Поповски (2003)

Понекогаш свеќа им ги осветлува и песните и мислите.

„Светилничар“ од Ристо Лазаров (2013)

Понекогаш жар птица им заигрува во сните, а тие си ги лечат болките со звуци на балалајки.

„Светилничар“ од Ристо Лазаров (2013)

Слушам: секој што ја градел катедралата сакал - нејќел се заплеткувал во сопствените корени а тие биле цицел солени, од многу машка пот а и од женски солзи.

„Ситночекорка“ од Ристо Лазаров (2012)

Лепезите од време на време им се придвижуваат од невидливите струења, а тие исто така им служат како еден вид договарање познат само на рептилите.

„МАРГИНА бр. 11-12“ (1995)

Ги прифаќа и тој шишињата што му ги тутнуваат в раце и одлево и оддесно, им прави чест на добродушните селани, лизнува по малку од ракијата, а тие гледаат на сите начини да им угодат на гостите од градот.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

- Жалам, другар и другарке. Гозбата е завршена. Ајде кај овците! - им подвикна на кучињата, а тие, не баш настроени, се упатија кон плевната, кон своето стражарско место.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Само кога би можел некако да им јави дома да не се грижат, да им јави дека сѐ ќе издржи, сѐ ќе поднесе, а тие да си седат спокојно дома и да си ја гледаат работата, полесно ќе му беше.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Сонцето качено на огнена колесница што ја влече зелена раскрилена птица го исмејува на заровите блескотот А тие од лутина трескотат трескотат по синорите на таблата. Ликува со трескотот раката на маестрото. *

„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)

Мајка ми беше излезена да му помогнеме на татка ми да го растоварат магарето со дрва, а тие, браќа ми и сестрите, којзнае каде беа забарани, а баба ми дојде со тавата на огништето да прави кавурма да ручаме.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Потоа, кога нашите ќе отстапеа во шумата, тие излегуваа од окопите, ги собираа на куп убиените, ги натураа со бензин и ги палеа.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Кај вас, во Потковицата, ме испратија Ончевци, (делениците Акиноски кои живееја во Солун по стрикото Максимов Онисми, нагалено Онче, се викаа Ончевци и таму, во Солун, го држеа Бошњак Ан), тие ме испратија кај своите деленици во Битола, а тие овдека, на Имотот, за да го засолнам чупалево.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Во секој таков лов, по неколку кучиња од жителите на Потковицата бидуваа убиени.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

И не настрадуваа само житјата и бавчите, туку и овчарските кучиња: ќе се здавеше некој овчарски пес со нивните, со `ртките и со загарите, а тие ќе го земаа на нишан со пушката и наместо мртов ќе го оставеа.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

И тргнувајќи пред Максима и пред Васила легнатите овци ги пречекорува, а тие кои стојат туркајќи ги со колената ги растерува, (нивните чакарки, кога се преместуваат од едно на друго место, кусо и отсечно ѕвонат), а кога излегуваат надвор пред вратата на трлото, гледајќи во небото, вели: Небаре е дење. И зазорено е.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Македонските војници, млади селани-партизани, во есента 1944-та, јуришаа по голините за да ги освојат нивните утврдувања, а тие, откако ќе ги пуштеа блиску до себе, ги косеа.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Имено, тукашните сега се определија за орлите, поточно за оној што сам се реши против штрковите и тврдеа дека тој ја олицетворувал Македонија, која, после, по прогонот на Турците, остана сама да се бори против сите свои довчерашни сојузници, а тие, гнасници, ја убија, односно штрковите го убија јуначкиот орел.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Дека е тој толку голем, што да му нема друг рамен, а Васил спечурен и крив, а тие се постојано заедно, граѓаните, здружени и со ѓупско и со турско, како по мека се собираат по нив и ги задеваат. Особено него, Лазора.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Со лицето прилепено на прозорското стакло ги гледав пределите низ кои поминувавме, а тие толку брзо поминуваа пред моите очи, како некоја филмска лента.

„Животот од една слива“ од Зорица Ѓеорѓиевска (2014)

Тие, нашите, со пониските чинови, тука се, а тие со големите чинови кои никогаш не биле ранети во бој, си отидоа дома, во Грција.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Кога стравот од страв на единката станува страв на толпата, тогаш станува сеопшт и тогаш ништо не може да го сопре. А тие кои така наредија, сигурно му ја знаеја моќта...

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Таму малку да здивнете од оваа жега, а тие многу ќе се израдуваат кога ќе слушнат дека сте од Македонија.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Умееше да разговара со птиците молчејќи, а тие му одговараа пеејќи.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Беа само двајца џандари. Под нивните чекори подот во ходникот речиси потонуваше од чкртање, а тие веќе влегуваа во вратата на младиот Брат. Го одведоа, уште веднаш.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Можеш да ги пцуеш, помисли, да им речеш дека се страшливци, дека се арамии, а тие ќе продолжат само да ти се поднасмевнуваат будалесто вака спитомени и, во најлош случај, само ќе те надополнат.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

А тие му помогнуваа не само со тоа што му ги вршеа најтешките работи, туку најповеќе со својот улетнат исплашен молк.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Кога мислат дека е нивниот ден, а всушност е само најнервозниот во животот во кој ќе се избакнат по 7 пати со истите луѓе - кога ќе дојдат, кога ќе речат „ДА“, па уште еднаш кога ќе речат „ДА“ во црквата, па кога ќе се фотографираат, па кога ќе им го предаваат пликот, а тие под прстите, од дебелината веќе знаат колку им се блиски или далечни, па кога ќе се разигра невестата и кога тие истите, од многу мерак дека ептен добро играла, ќе ја зашлапаат по трипати по образите и по шминката која дебело си ја платила... сѐ до бакнувањето заради тортата и бонбончињата!

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Се вртам кон следните гости и со наклон и рака испружена ги канам да повелат да се фотографираат со младите, а тие се редат во групи - дедо, баба, мајка, татко и деца.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Во сестринската соба возбудено се обидував да им раскажам дека лековите не ги голта, тој, а тие се смееја и тогаш дознав дека тоа се витаминчиња, а дека секој 21 ден добиваат по една депо-инјекција и дека се раат до следната, а овие другиве, ситни разнобојни таблетки се само мамец и дека можат и без нив.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Дојде лута дома. „Јас, рече - ги честам од супата и репете им досипувам, ај греота се на студот качени по скелињата, а тие мене за мајтап ме имале!“ и извади од џебот розови купончиња.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Прекрасни слики - сончогледи, ниви, сонца, ликови, портрети, а тие го запишале во престижното училиште „Коце Металец“ и тој завршил со највисок успех и бил прогласен за првенец на генерацијата.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Децата, фала богу, беа здрави, па Маре се вработи како чистачка, а тие се чуваа сами, поголемото го чува помалото, а најмалото внимава на најголемото, па го кодоши кога мама ќе се врати од работа.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Па се врти кон витрината и кратко се задржува барајќи ја во аптеката вистинската мешавина, а тие сите исти и, држејќи го в рака како да е „драгуљ“, го предава на болниот и неговата придружба наплаќајќи го како бесценет камен.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

А тие се радуваат дека уште не се оздравени. Тука им е посигурен животот.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

А тие, Бугарите, го зеле на нишан и со топ го гаѓаат. Си го проверуваат нишанот, нишанџијата.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

А тие, Англичаните, маските ги хранеле и со рогушки, вели, а ние рогушки јадеме само на Велигден.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Ќе се затрчам да им се доближам, а тие само ми се оддалечуваат, ме заобиѓаат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

А тие, ќе ме сетат уште оддалеку и уште оддалеку викаат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Оган нигде нема, а тие ги кренале рацете и се греат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Или сам или со џандарите. А тие, којзнае со кој ветер дојдоа.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Сакам да ги запрам, а тие се понастрана ми стојат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Само сум трчала низ гумното, а тие трчале по мене, и ме прашувале: што е, што ти е, а јас само сум трчала. Не ги слушам, не ги гледам.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Плениците ги носиме, ги спроведуваме, а тие само плачат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

И ги прашуваме после зошто се предаваат, кога толку се плашат од Арапите, а тие ни велат: заради жените.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

На лицата им лазат муви, а тие мислат дека се снежинки, вели, привиденија, и стенкаат, викаат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

А тие пиштат, касаат, гребат со ноктите.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Јас одам крај нив, им мавтам со рака, а тие само одат и не се обѕираат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

И мајка ѝ на Велика оди по нив. На ти ова. Не сака. На ти она, пак не сака. А тие чапји: викаат, бараат.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Сакам да ги прашам зошто ми се лутат, што сум им погрешила. А тие - ни црна, ни бела.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

За делче од миг низ неговото сеќавање поминал настан од неговото најрано детство: неугледна старица од некое планинско село дошла на еден Велигден во полна црква и со голем крст во рацете го надвикала свечено облечениот поп барајќи од набожниците да појдат по неа во доброволна смрт.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Животот на земјата е понижување, душите бараат слобода во сините височини на ѕвездите; ќе појдат по неа, ќе ги проколнуваат и ќе ги плукаат туѓинците а тие ќе ги сечат со јатагани и ќе ги ослободуваат од печал и патила; сите што ќе останат ќе се растураат по селата и ќе собираат нови литии за предизвикување на смртта - оние што не ќе изгинат од оган и од железо, ќе се фрлаат во длабоки речни вирови, ќе се запалуваат по плевни, ќе се бесат во гроздови на свои јамки.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Стиснат помеѓу две тешки тела во затворениот автомобил, удираше со голото теме во нискиот метален покрив и прегласно пцуеше - платеници и стаорци, ќе ми паднете проклети в раце и ќе ги проколнувате имињата на сите крави што ве доеле, а тие, свечени и исправени, седеа крај него бес глас во челустите како да се на нечиј погреб.

„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)

Тие се, веќе рековме, гестови на улицата, а тие гестови се толку едноставни што не изискуваат никакво објаснување.

„МАРГИНА бр. 36“ (1997)

LVII Татко и Климент Камилски по херојското соочување со сите речници во потрагата по ориентализмите во балканските јазици по којзнае којпат се соочуваа со невозможната мисија да допрат до сите заемки и конечно да ја состават наумената листа.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Климент Камилски продолжуваше да бележи во еден голем жолт нотес, донесен од последното патување од Париз, купен во големата книжарница во Латинскиот кварт пред мостот Сена, во којшто, како што му се довери на Татко ги запишуваше главните идеи, односно les ides generales коишто му недостигале хронично на Балканот, а тие обајцата биле на пат да ги најдат...

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Откако расчистија кои генерални западни идеи му недостигаат на Балканот, а тие беа во книгите на нивните библиотеки, заробени во лавиринт, откако му реферираше на Камилски, Татко според своите источни книги, за лавиринтот според источните монотеистички религии, посебно се задржа на Кабалата: Кабалата уверуваше Татко трага по скриените патишта на мудроста со зближување на зборови со навидум мошне оддалечени значења, споредувајќи ги нумеричките вредности на нивните букви.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Луѓето, како што тешко се привикнуваа на зимата кога долгите ноќи мораа да ги проведуваат во лежење, во здодевност, кога кусиот ден им светнуваше како бубачка и се губеше - така сега тешко се привикнуваа и на пролетта; свикнати на долго спиење, сега кога ќе станеа, се лутеа што многу порано пред да станат - веќе се разденило, сонцето се покажало, а тие не се фатиле за работа, не отишле по нивјето, не отишле во планината, не го спотерале добитокот на пасење.

„Јанsа“ од Јован Стрезовски (1986)

Крсте се покажа повреден од Стојана и Нешка и секој одмор тој им ги раскажуваше задачите, а тие слушаа.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Та го излага дури и стариот Арсланбеј да му направи работа за Доста Рожденката, па ете, помина година, завлезе втора, а тие само чекаат напразно.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Ги прашаа уште колку време ќе проведат овде, а тие му одговорија дека зависи од тоа колку бргу ќе ги проучат терените...

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

Веселбата на погребот се зголемуваше, ако при копањето на гробот за да се стави мртовецот, се најдеа шишиња со вино закопани некогаш заедно со мртовецот, на кого коските му изгниле, а тие останале.

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

А тие сосила сега ќе ги земат. Без цигански романси и хризантеми.

„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)

Ние таму, а тие овде, во секоја доба.

„Патот на јагулите“ од Луан Старова (2000)

А тие Баручиеви на мајка ѝ на Ботка ѝ ја одзеле белезицата уште во оние дамнешни капиталистички времиња.

„Желките од рајската градина“ од Србо Ивановски (2010)

Човештвото би се вратило со векови назад.

„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)

Десетици генерации часовничари се подгрбавиле во напорите да ги уточнат, а тие враќаат со крајна небрежност.

„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)

Сѐ на сѐ овој проблем и не заслужува посебно внимание”.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

„Се разбира, можеби постојат исклучоци” додадов „но тоа се мали недоразбирања и хулигански пројави на неодмерени поединци, а тие поединци барем засега и не би требало да се сместуваат во оваа фела.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

- Па, се разбира, рибите ќе му ги пржат, а тие на село често колат пилиња, па ќе лапа Мацко џигерчиња.

„Раскази за деца“ од Драгица Најческа (1979)

А тие со автоматите го собираа лебот во вреќи и го товарија на коњите.

„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)

Или ќе си го остави торбето со лебот на некое дрво, а тие ќе му го скријат и тој цел ден гладен.

„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)

Им кажува нешто но само тие да го слушнат а тие како да го разбрале легнуваат на грб и се грвалаат по правта.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Секогаш кога ги метев скалите на Куртиш ага верував дека нешто ќе пронајдам, некоја ситница, нешто необично.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Ги зел, а тие ни лаф. Такво било времето И пулувинта да и зевше ништо не ки речикме!

„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)

Таа ја прегрнува мајката Роса а и Деспина, ги кани да седнат, а тие се поздравуваат прво со тетката Перса, а потоа со Танаско и Пена.

„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)

Само што тие звуци ќе бидат неподносливи тишини, тие зборови ќе бедат крвави дождови, а тие погледи сиви сенки, рушевини, висечки градини во кои верував дека ќе го живеам сонот, а сега гнијам, умирам, немоќна пред стравот да признаам дека тој сон беше страст, импулс, желба, глад за моќ, но не и судбина.

„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)

Зошто тие кои беа заборавени постанаа вечност, а тие кои очајно ја посакуваа вечноста беа засекогаш избришани од срцето на универзумот...

„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)

А тие кои имале грехови, пак се покајале, блазе на них! Они ќе да се со правите у рај.

„Избор“ од Јоаким Крчовски (1814)

А тие, ако му накривиле нешто на животот, за себе му накривиле.