ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

- Збори што друго имаш во селото, овци? Јагниња? Говеда, ајде керата кажувај! Арач треба да собереме!

Нѐ задолжија да собереме...

Можеше со кошници да собереш камења по клупите.

Главно беше да собере што повеќе златници, да ја наполни царската каса која беше „вреќа без газер".

Тоа го охрабри, или го насочи, или го поттикна, или просто го подлажа да напише еден драмски текст, од кој театарските уметници толку се изненадија што дури и се намуртија, па одвај се најде некој почетник режисер да го постави на една провинциска сцена, некогашна коњушница на некогашна касарна, што живуркаше со половина душа, одвај собирајќи премиерска публика, а не пак да собере некој денар за авторски хонорар.

За да соберат што повеќе наши момчиња, српските окупациони власти одеа дури дотаму што ги фалсификуваа црковните и општинските книги, од помлади момчиња ги правеа постари, ги собираа и ги испраќаа во шумадинските градови.

Се веднеше за да собере некој овенат лист, или бубачка, или да откине некое гранче зафатено од лисни вошки, или да го собере ѓубрето околу коренот на растението ако се сомневаше дека тоа не се храни доволно.

- Долго таа млада жена се борела сама со себе дали да му каже на својот маж отворено за тоа дека сака да се раздели од него - продолжи Вера, помолчувајќи малку, како за да собере сили.

Она што јас би го предложил е да постапиме како извесната Окереке Онике, претседателка на организацијата „Африканците за Обама“, па да собереме, иако населението кај нас не живее којзнае колку подобро од она во Нигерија, пари и да ги донираме во проектот на американските и англиските научници - произведување на невидлив плашт.

Запираат пред меаната од Доксима Тренчески и не можат душа да соберат.

Мене господ ме остави, велам, а човекот бил амбар, сѐ можел да собере.

Цела планина да ја запалиш не можеш да собереш.

- И дојде еден бугарски офицер од селото и ни рече да собереме пари, по три златни лири на куќа да му собереме за да нѐ води во Бугарија.

Невидливо за останатите, не ретко се случуваше да помине покрај лешот на растргнат мајмун и пред забите на разџвакан тигар да собере мирно највкусен желад.

Да можам ... само да можам, да сторам да трае мојот сон кога твојот се руши... зошто не секогаш во една средба трае сиот живот а животот е мал за да го собере сето во тебе за мене... за да собере толку и смеа и солзи, и копнеж и љубов...

До црквата ти е една стрмнина, да ти се стемни. На некои места одвај да собере трактор. Гробиштата не само што се далеку, туку се и високо.

Требаше да собереш сили, уште во почетокот да ми кажеш дека за твојата мајка и твојот татко има многу горчливи, многу трагични, болни настани сврзани со мојата земја...

Момите се скараа која повеќе да собере од парите, а деверите се провреа меѓу нив и стигнаа до средната врата.

Ете, Митровден е близу, да собереме шо дал господ, па имаме и три куќи, сакате излезете вие, сакате да излеза јас, да не нѐ носат светот отпазар — напазар, — рече Стојо со тага на душата и длабоко се издиши.

И пак ги затвори очите да собере уште малку сили за да може да проговори или и да се дигне од местото.

Никому ништо не плаќате! Тоа многу убаво го знам јас, па затоа и дојдов со беговите и сејмените да соберам што не сакате сами да донесете.

Старешините молеа, преколнуваа, метанисуваа да не се пусти селото, да им остави срок од пет-шест, десет дена, да толчат глави, да продаваат, да се заборчуваат, да соберат нешто пари, нешто стока, да се откупат, но ништо не помогна.

Костадин не се лути, не се развикува како што знаеше да прави, седи така облечен во неговите алишта, климка со главата ама лицето не го врти на кај неа, пак мирно го пушта својот глас, мек, топол и во него топла грижа дека таа навистина треба да си поспие да собере нови сили, а тој ќе бдее врз внучињата нешто да не ги нараси, да не се појави стаорец од некоја дупка и да се полакоми по некое носе или увце.

XV Китан правеше напори да собере пари за да вложи кауција во судот за да дојдат експерти од Факултетот во Белград за да се направи сондажа на тлото од куќата, но никако не можеше да собере толкава сума.

Само Полјаците, реакционери, не дадоа да собереме доброволци.

Не чекавме многу на станиците. Другите возови нѐ чекаат нас, нѐ препуштаат.

Наша женска среќа: Да родиш, да нахраниш, да успиеш, да расповиеш, да повиеш, да испереш, да спростреш, да исушиш, да собереш, да испеглаш, и гледаш твоето време заминало, снагата ти клапнала, некаква тежина ќе ти легне врз очите, што се рекло, ќе се изгубиш во сонот а без да разликуваш сон ли беше или јаве тоа што помина.

Се прашувам колку ли тела може еден камион да собере.

Насмеаната жена не само што ја наслика онаква каква што и самата се гледаше (негде длабоко во срцето), туку си направи и слика за себе, само што Пелагија требаше да ги одбере расфрланите зборови од татнежот и да се заклучи дека тетката Перса ( Името ми е Перса, рече) не била од секогаш сама, туку имала добар сопруг, името му било Панајот, бавчаванџија (Ми стопанствоно Острово половината беше наше), господ ги дарил со мома (Елена мајкин изгор, лична како тебе, мила), ама пустата војна ги однела и двајцата, и токму тука, на овој дел од разговорот тетката Перса ја грабнува малечката Пелагија и почнува да ја гушка и да ја бакнува, (Златната она на баба, дојди ми миличка да те помилувам!) и продолжи да кажува дека оваа малечка куќарка е голема за неа самата, а знае дека барала некое местенце за да се прибере со момичето, рече Оваа одајка од десно што гледа на страната на кај Острово ќе биде за мене, а оваа другава, од оваа страна, што гледа на кај зградата за бегалци нека биде за вас, и продолжи На кучево ќе му направиме куќичка во градинава! и ја отвора вратата сѐ уште стискајќи ја Пела на градите, ги внесува во претсобје големо колку нејзиното подрумче во кое се пулат четири врати и Пелагија нема време сѐ да собере во своите очи оти тетката Перса веднаш ја отвора вратата од одајката која со едно ама големо прозорче гледа на кај фабриката и на кај зградата на бегалците.

Танаско како одвај да ја протурка својата снага низ вратата, покриен со дебел слој снег што го истресе внатре во одајката, влезе со грбот а не со очите, оти гласот и очите го водеа гостинот Бујрум у нашта кујќа, место коуку милуваш, уште тоуку може да собере! и ѝ се обраќа на својата жена без да се заврте, сега тресејќи го снегот од гостинот Пено мори, устрау да те удри, пули кој гостин ти носам!

- „Ако во овој свет се ви изгледа погрешно, дали сте се обиделе да му дадете вредност на животот?“

Во новото поубаво утро во бескрајот на новиот ден ќе произлезе голема приказна, доволна за да собере цел еден живот.

Пуљам ти порасна косата и крстот на оваа глава што не сака да собере ум, не ти се пули, ама со тоа не значи дека е скриена срамотата, понижувањето и навредите!

Коледе, Божиќ и Василица си ги правевме секоја година, ама таа година имаше нешто посебно во подготовките: родителите нешто ќе прават, нешто во врска со новата црква и со училиштето, па ќе се соберат сите, а нам децата веќе ни имаа порачано да собереме дрва повеќе од кога и да е порано.

Сигурно им успеало да грабнат некоја златна тула од онаа петокатница или да соберат некој златен лист од липите што Малчо ги озлати.